Còn khoảng một tháng nữa năm học 2013-2014 mới bắt đầu. Trong thời buổi kinh tế còn nhiều khó khăn như hiện nay, việc chi tiêu sao cho tiết kiệm mà không để con mình thiếu thốn sách vở, quần áo… cho năm học mới vẫn là bài toán khó đối với những gia đình kinh tế không được dư dả. Chính vì thế, giải pháp chọn mua SGK cũ là lựa chọn của không ít phụ huynh nghèo trước thềm năm học mới.
Sách cũ nhưng kiến thức không cũ
Kinh tế khó khăn, với đồng lương cán bộ công chức, người lao động để lo cho 2 đứa con đang tuổi ăn, tuổi học là điều không dễ dàng. Năm học mới chính là thời điểm lo toan nhất trong của các bậc phụ huynh, từ học phí, đồng phục, sách vở, quần áo cho đến các khoản phụ phí. Chính vì thế, nhiều phụ huynh vì buộc phải cân đối thu chi đã lựa chọn giải pháp tìm đến các tiệm sách cũ trên địa bàn TPHCM để mua sách cho con.
Nhiều phụ huynh đã tìm đến những hiệu sách cũ, hay “săn” mua đồ khuyến mãi, giảm giá tại các cửa hàng chuyên bán đồ cũ. Bởi vậy trong những ngày này, hình ảnh khách hàng chen chân đông nghẹt tại các cửa hàng sách cũ trên đường Lê Quang Định, Nguyễn Chí Thanh, phố đồ cũ Nguyễn Thiện Thuật, Nguyễn Kiệm là khá quen thuộc.
Đứng chọn bộ sách giáo khoa lớp 11 cho cậu con trai tại cửa hàng sách cũ trên đường Lê Quang Định, chị Nguyễn Thị Thơ, nhà quận Bình Thạnh cho biết: Từ 2 năm nay, năm nào chị cũng dẫn con ra nhà sách này chọn mua cho hai cháu một bộ SGK cũ. Năm nay, khi kinh tế khó khăn, giá cả leo thang, chị quyết định lại tiếp tục ra phố sách cũ chọn mua SGK cho cả cô con gái út đang học lớp 9 nhằm tiết kiệm một chút chi phí đầu năm học. “Sách cũ vẫn dùng tốt thì tại sao lại phải bỏ thêm một khoản đầu tư để mua sách mới. Lượng kiến thức cũng không có gì thay đổi vì SGK vẫn chưa thay bộ mới. Mua sách giáo khoa cũ vẫn vừa đảm bảo nội dung học tập, vừa tiết kiệm được chi phí nên không có gì phải lo ngại” - chị nói.
Theo anh Phương, chủ một hiệu sách cũ trên đường Lê Quang Định, hầu hết những bộ sách SGK cũ ở đây đã “tuyển” kỹ lưỡng nên chất lượng sách vẫn đảm bảo tốt và giá thì “mềm” hơn nhiều, thậm chí có những bộ chỉ bằng nửa giá so với sách mới. Những ngày này, cửa hàng anh liên tục có khách đến hỏi mua sách cũ cho con. Vì thế, cứ hễ vắng khách là anh lại hì hục “nhặt nhạnh”, buộc theo bộ, để khách hàng dễ chọn: “Có hôm thức làm cả đêm mà vẫn không sắp xếp kịp hàng, vì khách vào mua chủ yếu đều chọn lấy nguyên cả bộ, cũng có những người chỉ mua thêm vài quyển. Vì thế, có khi vừa bán vừa phải chọn cho khách”- anh nói
Việc chọn sách cũ tuy có mất chút thời gian nhưng với chi phí giảm được từ 30-50% so với giá SGK mới nên không ít phụ huynh sẵn lòng kiên nhẫn tìm xếp theo bộ cùng chủ hàng sách. Vừa chọn sách, chị Hương, một khách hàng nói: “Đợi thêm mấy phút tiết kiệm được cả trăm nghìn chứ không ít, ngoài SGK thì mình còn có thể tìm được mấy cuốn nâng cao rất hay cho cháu nữa. Chưa biết đồng phục của cháu năm nay thế nào, nếu chỉ đơn giản là váy xòe xanh và áo trắng, chắc tôi cũng sẽ ra phố đồ cũ Nguyễn Thiện Thuật kiếm cho cháu hai bộ cho tiết kiệm”.
Ý thức học là quan trọng nhất
Với nhiều hộ gia đình, khi đang phải "quay cuồng" với các khoản chi tiêu cho sinh hoạt hàng ngày vì sức tăng của giá cả, thì việc dành tiền chi tiêu ăn học cho con vào đầu năm quả thật là bài toán không dễ giải khi chi phí và khả năng kinh tế chỉ có hạn. Anh Trần Tuấn Nguyên, phụ huynh của 3 cháu đang ở tuổi học THCS đến THPT cho biết: Năm ngoái chỉ lo sắm sửa cho hai cháu đầu, tính sơ sơ nhà anh cũng đã tiêu ngót gần 7 triệu cho các khoản quần áo, giày dép, sách vở, đồ dùng học tập… Năm nay, thêm bé út nhà anh vào lớp 6 khiến hai vợ chồng thật sự phải ngồi tính toán để cân đối các khoản thu-chi sao cho hợp lý.
“Tôi thấy sách cũ hay mới không quan trọng, quan trọng là ý thức học của các cháu như thế nào" - anh Nguyên nói.
Có chung cách nhìn như anh Nguyên, chị Nguyễn Thị Thơ cho biết: Hai học kỳ vừa qua, thành tích học tập của các con chị vẫn đạt kết quả tốt. Do đó chị Thơ cho rằng không phải cứ phải học SGK mới thì mới giỏi được, sách cũ vẫn là kho tàng tri thức quý nên lưu giữ và truyền lại cho nhau. Bộ SGK cũ năm ngoái mua cho con lớn học, chị vẫn giữ và sẽ để dành cho người cháu nào đó cần thì chị cho. Hiện nay, trên thị trường tại các cửa hàng sách cũng có nhiều chương trình giảm giá SGK đầu năm học nên ngoài việc chọn mua sách cũ, nhiều phụ huynh tranh thủ thời gian tìm mua SGK giảm giá để giảm bớt gánh nặng chi tiêu đầu năm học.
Năm nay, giá sách có nhiều biến động, cộng thêm thông tin về mức học phí có thể sẽ tăng ngay trong năm nay nên nhiều phụ huynh nghèo tại TPHCM đã tìm mua SGK cũ cho rẻ. Ghi nhận của chúng tôi tại một vài cửa hàng văn hóa - văn phòng phẩm, giá SGK chênh nhau tới vài chục ngàn, như một bộ sách mới lớp 12, nơi thì bán 270.000 đồng, nơi thì bán 265.000 đồng, có nơi chỉ thêm mỗi tập bản đồ địa lý đã đẩy giá lên gần 290.000 đồng/bộ, trong khi sách cũ chỉ bằng nửa giá, có một số bộ mới hơn thì giá cũng chỉ 2/3. Về giá cả đồng phục học sinh, tuy chưa được các trường công bố nhưng theo dự đoán của nhiều phụ huynh giá sẽ tiếp tục tăng. Do đó, nhiều gia đình chẳng ngại tìm mua SGK cũ, đồng phục cũ (na ná giống) cho con, miễn con học tốt là được.