Dụng ý tài hoa của sắc xanh thăm thẳm trong "The Shape of Water" - Chủ nhân tượng vàng Oscar 2018

Màu sắc đóng vai trò to lớn trong việc tạo nên tinh thần và không khí cho một bộ phim. Theo nghiên cứu, phần lớn các bộ phim điện ảnh đều sử dụng các tông màu xanh da trời và da cam để tạo ấn tượng nhẹ nhàng, gần gũi hơn cho người xem bởi hai màu này được cho là dễ chịu nhất đối với sự tiếp nhận của não bộ.

Tuy nhiên, The Shape of Water (tựa tiếng Việt: Người đẹp và Thủy quái) lại không đi theo lối mòn này khi có thể nhận thấy xuyên suốt cả "bom tấn nghệ thuật" mới nhất của Guillermo Del Toro đều tràn ngập sắc xanh lá và xanh mòng két. Chính điều này đã tạo nên hiệu ứng vô cùng đặc biệt cho chủ nhân mới nhất của tượng vàng Oscar tại lễ trao giải Oscar lần thứ 90 vừa diễn ra sáng ngày 5/3.

Đầu tiên, việc sử dụng tông màu xanh lá cùng xanh mòng két đã phủ lên The Shape of Water một không khí lạ lẫm nhưng rất ấn tượng. Bối cảnh chính trong phim – phòng thí nghiệm nơi giam giữ chàng người cá tràn ngập trong sắc xanh lá. Từ những bức tường, ô gạch, thậm chí đến cả xà bông trong khu vệ sinh cũng đều mang màu này.

Có cảm giác mọi thứ đều trở nên thật huyền ảo, âm u, giống như đang ngập chìm trong một biển nước. Đây chính là dụng ý của Del Toro cùng đội ngũ thiết kế và tạo hình của phim – biến căn phòng thí nghiệm trong The Shape of Water trở thành một thế giới riêng, tách biệt hoàn toàn với cuộc sống bình thường bên ngoài.

Sắc màu xanh lá cũng mang một ý nghĩa biểu tượng to lớn trong phim. Trên thực tế, xanh lá cây là màu tượng trưng cho tương lai và sự tiến bộ, chỉ cần để ý kỹ một chút có thể thấy ngay dụng ý ẩn dụ của Del Toro khi tận dụng sắc màu này trong phim.

Ở ngay đoạn đầu, nhân vật Giles (Richard Jenkins) – ông hoạ sĩ già chuyên vẽ tranh quảng cáo đã vẽ một bức hoạ món kẹo Jell-O màu đỏ, nhưng sau đó lại nói sẽ chuyển thành xanh lá vì đó là sắc màu "biểu trưng cho tương lai." Từ đó có thể thấy, hình ảnh phòng thí nghiệm ngập tràn trong sắc xanh lá kia chính là ẩn dụ cho một nơi tạo ra sự phát triển cho tương lai, đồng thời cho chúng ta thấy được cái nhìn sâu sắc hơn về các nhân vật trong The Shape of Water.

Các nhân vật chính trong phim ít nhiều đều gắn với sắc màu xanh lá. Đồng phục nhân viên lao công của nhân vật chính Elisa Esposito (Sally Hawkins) cùng người bạn thân Zelda mang màu xanh mòng két. Ông hoạ sĩ Giles thường xuyên mua món bánh chanh dở tệ có thể khiến lưỡi xanh lè sau khi ăn để gây ấn tượng với anh chàng phục vụ quầy. Trên cơ thể của chàng thuỷ quái The Asset cũng ánh lên sắc xanh lá lấp lánh. Và đặc biệt, khi gắn với nhân vật phản diện chính trong phim – đại tá Richard Strickland, màu xanh lá lại thể hiện thêm nhiều ý nghĩa sâu sắc nữa.

Trong The Shape of Water, Strickland là kẻ ác thực sự khi tất cả những "phẩm chất xấu xa" đều được thể hiện hết ở nhân vật này – một kẻ cổ hủ phân biệt chủng tộc, coi thường phụ nữ cộc cằn, thô lỗ luôn coi The Asset là một sinh vật ghê tởm và muốn thủ tiêu chàng thuỷ quái. Chừng đó là đủ để khán giả căm ghét Richard Strickland – đại diện của một xã hội cũ kỹ khắc nghiệt mang nhiều áp bức.

Nhưng Guillermo Del Toro đã lợi dụng màu sắc để khiến ta hiểu thêm nhiều điều về nhân vật này. Như đã nói, Strickland muốn kết liễu The Asset – cũng chính là thủ tiêu sự tiến bộ. Trong phim có một phân cảnh khá "lạc quẻ" với diễn biến chính của phim là khi nhân vật này đi mua ô tô. Khi nhìn thấy một chiếc xe đời mới màu xanh mòng két, ban đầu Strickland kiên quyết không muốn mua, đồng thời nhấn mạnh rằng hắn không thích màu này và chỉ quyết định "tậu về" sau khi nhân viên bán hàng nói rằng chiếc xe đó sẽ biến hắn trở thành "người đàn ông của tương lai". Strickland miễn cưỡng mua chiếc ô tô màu xanh mòng két chỉ để tự tạo ra cảm giác "tiến bộ và thời thượng" mà bản thân hắn không hề sở hữu.

Bên cạnh đó, món kẹo ưa thích của Strickland cũng mang màu xanh lá và được đựng trong vỏ hộp cùng màu. Ở một phân đoạn trong phim, Strickland đã giải thích trong khi nhiều người khác mê những món kẹo sặc sỡ vui mắt khác thì hắn chỉ ưa loại kẹo này – một món kẹo rẻ tiền, chẳng đáng chú ý. Hắn không hề tôn trọng hay đánh giá cao loại kẹo đó, mà với hắn, đó chỉ là sản phẩm chứa đường chẳng hề có chất dinh dưỡng hay bổ béo gì đối với con người.

Từ đó có thể suy ra thái độ đối với sự tiến bộ và đổi mới của một kẻ mang tư tưởng cổ hủ như Richard Strickland. Với hắn, những gì mới mẻ, tiến bộ chẳng qua chỉ là sự hào nhoáng ngọt ngào, chẳng thể mang lại ích lợi thực tế, do đó hắn luôn mang nặng "nỗi thù hận" với những gì được cho là có thể mang lại hoặc đại diện cho sự tiến bộ.

Đằng sau nội dung chủ đạo là chuyện tình nhuốm sắc màu thần tiên giữa một "công chúa khiếm thanh" cùng chàng thuỷ quái, The Shape of Water còn là câu chuyện ngụ ngôn về sự tiến bộ mang bối cảnh thập niên 60 của thế kỷ 20 – thời điểm Phong trào Quyền Công dân bùng nổ và những người tranh đấu cho tự do, tiến bộ trở thành người hùng của thời đại mới lúc bấy giờ. Điều đó đã được thể hiện vô cùng rõ nét qua sự ẩn dụ về màu sắc trong phim.