Thời gian gần đây, câu chuyện về văn hóa ứng xử nghệ sĩ là chủ đề được đông đảo công chúng quan tâm. Liên tục xuất hiện những cái tên trong showbiz trở thành tâm điểm của sự chú ý với những hành động, phát ngôn khiến nhiều người phải ngỡ ngàng. Không thiếu những trường hợp phải đối mặt làn sóng tẩy chay từ dư luận và thậm chí là những hình phạt từ cơ quan chức năng. Thế nhưng, số lượng những người tái phạm sai lầm tương tự không vì thế mà giảm sút.
Đó là lời của chính hoa khôi Nam Em trên sóng livestream sau khi nhận thư yêu cầu lên làm việc của Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM hồi đầu tháng 3. Có thể thấy, cô bình thản với việc có thể bị phạt hay tạm khoá kênh và vẫn tiếp tục livestream.
Hoa khôi Nam Em mới đây bị phạt sau khi liên tiếp livestream gây phẫn nộ.
Nam Em sau đó bị xử phạt 37,5 triệu đồng về 2 hành vi cung cấp thông tin gây hoang mang trong nhân dân và cung cấp thông tin xúc phạm danh nhân, anh hùng dân tộc (chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự) theo quy định tại Nghị định 15/2020 của Chính phủ.
Trước đó, sao nữ gây rúng động cả showbiz với những phiên livestream “bóc phốt” các đồng nghiệp, kể hàng loạt scandal sốc một cách không đầu đuôi hay đưa ra bằng chứng cụ thể. Nhiều người cho rằng những phát ngôn này đang đi quá giới hạn và có thể gây tổn hại đến đời tư cũng như danh dự của hàng loạt nghệ sĩ dù Nam Em cố tình “ẩn danh” họ bằng những cụm từ như "Sờ A Mờ", "Mờ Tê Pê"...
Hình phạt cho Nam Em tưởng chừng là hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều nghệ sĩ để họ ý thức hơn về các phát ngôn của bản thân trên không gian mạng. Thế nhưng, ngày 8/3, ca sĩ Jack lại khiến dư luận xôn xao khi lên mạng đăng các bài viết và bình luận công kích streamer ViruSs vì cho rằng người này bôi nhọ tên tuổi của anh để câu view. Trước đó, cả 2 từng có mối quan hệ thân thiết. ViruSs cũng là người giữ vai trò sản xuất cho Đom Đóm - bản hit của Jack sau ồn ào ngừng hợp tác K-ICM.
Ồn ào của Nam Em vừa qua đi, mạng xã hội lại dậy sóng với ồn ào giữa Jack và ViruSs.
Một số ý kiến cho rằng Jack có quyền lên tiếng trước những việc cá nhân. Tuy nhiên, nam ca sĩ mất điểm vì sử dụng ngôn từ khá phản cảm với hình ảnh của một nghệ sĩ trong các bài viết trên trang cá nhân. J97 thậm chí dùng icon “con gà” để ám chỉ đàn anh, gọi ViruSs là kẻ “hám fame. Việc Jack ngày càng không quan tâm đến hành xử của mình trên MXH càng khiến tên tuổi của nam ca sĩ xấu đi trong mắt khán giả sau quá nhiều ồn ào về đời tư.
Hồi tháng 2, Hiền Hồ cũng là cái tên gây xôn xao khi văng tục trên sóng livestream sau khi bị một số khán giả châm chọc, gợi lại những scandal trong quá khứ. Thái độ của nữ ca sĩ khiến nhiều người thất vọng, cho rằng cô sai càng thêm sai. Một số netizen còn cho rằng cách trả lời trên livestream của Hiền Hồ quá "chợ búa", như tự đạp đổ đi những cố gắng vực lại sự nghiệp của bản thân trong 2 năm qua.
Hiền Hồ mới đây cũng gây tranh cãi khi văng tục trên sóng livestream.
Một lý do của hiện trạng lệch chuẩn này xuất phát từ việc một số trường hợp muốn mượn sự ồn ào như một công cụ để thu hút sự chú ý, đánh bóng tên tuổi. Một bộ phận nghệ sĩ sẵn sàng dựng lên những lùm xùm để được biết đến nhiều hơn, từ đó tạo ra lợi ích kinh tế cho bản thân. Vì vậy, nguy cơ bị xử phạt hành chính cũng được họ tính đến từ trước.
Việc xử lý các trường hợp nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm ứng xử trên không gian mạng vẫn là một vấn đề mới mẻ và nhạy cảm không chỉ tại Việt Nam. Một số quốc gia như Trung Quốc thậm chí áp dụng hình phạt “phong sát” với những nghệ sĩ có lối sống, hành vi lệch chuẩn. Đây cũng được xem như “án tử” đối với sự nghiệp giải trí của những người này khi gần như không có cơ hội để làm lại từ đầu vì bị cấm sóng trên tất cả các nền tảng chính thống.
Trả lời trong phiên họp thường kỳ của Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do nhận định mức phạt này hiện chỉ có đủ sức răn đe với một bộ phận lớn người dân, nhưng không thấm tháp gì với trường hợp các nghệ sĩ, KOLs - những người có thể kiếm rất nhiều tiền từ mạng xã hội.
Vbiz có nhiều trường hợp nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật, gây ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.
"Đối với một số người, mức xử phạt này đúng là không đủ sức răn đe. Đơn cử như người nổi tiếng, nghệ sỹ, KOLs", ông Lê Quang Tự Do cho biết.
“Trong một số trường hợp, tăng mức phạt như thế nào cũng không đủ. Khi họ có nhận thức khác về pháp luật, phải có hình thức xử lý cao hơn hành chính, chẳng hạn xử lý hình sự”, ông nhận định thêm.
Trước hiện trạng này, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đang phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để triển khai thêm các giải pháp hạn chế hình ảnh đối với những người nổi tiếng có hành vi lệch chuẩn.
Ngọc Trinh bị xử lý hình sự sau những chiêu trò "câu view" trên mạng xã hội. Ảnh: Văn Tiên.
Trước Nam Em, một sao nữ khác là Ngọc Trinh cũng bị xử phạt sau khi gây ồn ào trên mạng xã hội. Cụ thể, cô bị phát hiện thực hiện các động tác nguy hiểm trên mô tô phân khối lớn khi chưa có bằng lái. Ban đầu, người mẫu phải nộp hơn 17 triệu đồng vì vi phạm Luật Giao thông đường bộ. Sau đó, Ngọc Trinh tiếp tục có thái độ thách thức khi tiếp tục đăng tải các video “biểu diễn” lái xe trên trang cá nhân.
Xét thấy hành vi của Ngọc Trinh ảnh hưởng xấu đến vấn đề an ninh trật tự và an toàn xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, lối sống và văn hóa ứng xử của giới trẻ, các cơ quan chức năng đã quyết định truy tố và tuyên phạt cô mức án 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo với tội Gây rối trật tự công cộng, thời gian thử thách là 2 năm. Tại tòa, người mẫu nói hối hận vì chỉ muốn “kiếm fame”, khi nhận ra sai phạm thì đã quá muộn. Đây cũng là trường hợp điển hình về việc người nổi tiếng vướng vòng lao lý sau các ồn ào trên mạng.
Cũng theo Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Thông tin và Truyền thông đã trình lên Chính phủ một Nghị định để thay thế nghị định 72/2013. Trong đó có bổ sung hàng loạt các quy định liên quan đến các hoạt động trên không gian mạng, gồm cả hoạt động phát ngôn. Nghị định thay thế này dự kiến được ban hành vào giữa năm nay.
Khi nghị định mới có hiệu lực, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tiếp tục tham mưu, trình Chính phủ ban hành các nghị định về xử phạt vi phạm hành chính đối với các quy định mới này, theo hướng tăng mức phạt tiền và các hình phạt bổ sung, từ đó tăng sức răn đe với những đối tượng cố tình vi phạm để trục lợi.