Gặp thầy dạy tiếng Anh qua những nhân vật hoạt hình gắn với tuổi thơ của hàng triệu người
Không chỉ là một người thầy giỏi, thầy Hùng MA còn là người gắn bó với biết bao nhiêu thế hệ học trò bởi những chương trình dạy tiếng Anh trên truyền hình hết sức vui nhộn. Nhưng điều ít ai biết nhất có lẽ chính là đằng sau gương mặt vui vẻ ấy, cuộc đời thầy cũng lắm nỗi chua chát, đau thương đến nghẹn lòng.
Bây giờ nhắc đến cái tên Nguyễn Quốc Hùng hay thầy Hùng MA, hẳn sẽ có người nhớ, người quên. Nhưng nếu kể về Muzzy in Gondoland, chương trình dạy tiếng Anh yêu thích của hàng triệu em nhỏ với các nhân vật hoạt hình vui nhộn và luôn mở đầu bằng hình ảnh một con thú lông lá ăn chiếc đồng hồ thì hẳn mọi người đều nhớ. Ít ai biết, người sáng tạo ra chương trình ấy chính là chuyên gia giảng dạy tiếng Anh hàng đầu của Việt Nam - thầy Nguyễn Quốc Hùng.
Clip: Thầy Nguyễn Quốc Hùng MA dạy tiếng Anh qua những nhân vật hoạt hình
25 năm làm "người thầy từ xa" trên sóng Truyền hình
Năm 1982, giáo trình "Follow me" của BBC English được Trung Quốc đưa vào giảng dạy trên truyền hình đã tạo ra một làn sóng cực kỳ mạnh mẽ, được xem là bước khởi đầu cho trào lưu đổ xô đi học ngoại ngữ của đất nước này.
Cũng với cuốn giáo trình ấy, năm 1986, Ban khoa giáo của Đài truyền hình Việt Nam muốn xây dựng một chương trình dạy tiếng Anh trực tuyến. Và, họ đã tìm thấy người dẫn dắt lý tưởng chính là thầy giáo dạy tiếng Anh của trường ĐH Ngoại ngữ Hà Nội (nay là ĐH Hà Nội) - thầy Nguyễn Quốc Hùng.
Dù đã về hưu lâu năm nhưng thầy Hùng vẫn bận rộn với công tác nghiên cứu.
Ông đã viết tới hơn 100 cuốn sách trong đó, rất nhiều cuốn gắn với ký ức tuổi thơ của biết bao thế hệ học trò.
"Tôi vô tình bén duyên với Truyền hình nhưng đúng là như đã có với nó một món nợ từ kiếp trước. Ngày đầu tiên lên sóng, tôi chẳng thể nào biết là mình lại có thể làm "một người thầy từ xa" suốt 25 năm, từ khi khởi đầu (năm 1986) cho đến lúc kết thúc vào năm 2011", thầy Hùng nói.
Làm một người thầy dạy trên lớp đã khó nhưng để đứng trước ống kính nói cho hàng triệu người cùng nghe, cùng học lại càng khó. Thầy Hùng nói, từ giáo trình đến kịch bản dạy học trên sóng truyền hình là một khoảng cách quá dài.
Chưa kể, trước kia, kỹ thuật xử lý hình ảnh của Đài truyền hình còn khá thô sơ. Vì thế, cứ nói sai, nói nhịu một chút, có khi thầy phải quay lại cả một đoạn dài. "Chương trình chỉ phát có 30 phút mà lắm hôm tôi phải quay mất tận 2 tiếng đồng hồ".
Những "trái ngọt" do nghề nghiệp mang tới
Vất vả là thế nhưng công việc ấy cũng đem đến cho người thầy giáo này không ít niềm vui. Điều đáng quý nhất theo thầy chính là việc vẫn còn được các bạn trẻ nhớ mặt, gọi tên.
"Mỗi lần ra đường, đi đâu đó giảng dạy, nói chuyện, mọi người lại nhớ ra và hỏi, có phải thầy Hùng làm chương trình Muzzy in Gondoland không? Rồi họ kể là họ yêu thích những nhân vật hoạt hình đó như thế nào, kể về kỉ niệm tuổi thơ gắn liền với những công chúa, hoàng hậu và con thú lông ăn đồng hồ... Điều ấy làm tôi vui lắm".
Bức tranh vẽ lại các nhân vật chính trong chương trình Muzzy in Gondoland do họa sĩ Hà Dũng Hiệp vẽ tặng thầy Hùng.
Thầy Hùng kể, nhiều năm trước, mỗi lần làm xong một tập lên sóng, ông được trả công vỏn vẹn có 5.000 đồng. "Không đủ làm gì, tôi và cả ê-kíp góp số tiền đó lại, lâu lâu lại rủ nhau ăn nhậu một bữa hoành tráng".
Chưa hết, lại có lần đang ngồi một mình ở nhà, thầy chợt thấy một người đỗ xe đạp vội vàng trước cửa và hộc tốc chạy vào. Ông ấy chỉ kịp nói mỗi một câu: "Chào thầy Hùng! Tôi xem thầy dạy tiếng Anh trên sóng Truyền hình thấy hay mà cà vạt của thầy xấu quá nên bèn chạy qua tặng thầy một cái cà vạt mới". "Nói rồi ông ấy đi mất hút và tôi còn chẳng kịp hỏi tên tuổi".
Chiếc cà vạt mà người đi xe đạp năm xưa dành tặng thầy Hùng.
Thế mà cái cà vạt ấy đến giờ thầy Hùng vẫn còn giữ... và thầy giữ lại tất cả những món đồ kỉ niệm mọi người dành tặng cho mình, từ những chiếc áo sơ mi hay cái túi đựng kem đánh răng mà hãng hàng không của Anh đã tặng thầy trong lần đầu tiên bay sang đất nước này.
"Nghề này kể ra nhiều nỗi vui, buồn lắm. Tôi nhớ nhất có lần đi phiên dịch cho bà giám đốc World Bank. Phía Việt Nam, một anh quản lý ra tiếp bà ấy đã từ chối không để tôi phiên dịch. Sau này, tôi mới biết vì mình là thầy giáo cũ của anh ấy nên anh ta không muốn thầy mình lại phải phục vụ cho học trò. Điều ấy khiến tôi cảm động lắm".
Nước mắt số phận và những đắng cay ít người biết
Thầy Hùng nói, cuộc đời một ông giáo như thầy có rất nhiều niềm vui. "Mỗi ngày được đứng trên bục giảng, nhìn thấy gương mặt sáng ngời, ham học của sinh viên là tôi đã thấy hạnh phúc". Nhưng có lẽ, số phận không chỉ trao cho chúng ta những "trái ngọt". Có những lúc, nó cũng đem đến không ít "quả đắng".
Lúc rảnh rỗi, thầy Hùng thường dành thời gian để đọc những cuốn truyện mà mình yêu thích.
Đắng cay trong cuộc đời thầy có lẽ bắt đầu từ cuộc ly hôn với người vợ mà trước kia, đã từng là tình yêu rất sâu đậm của ông. Và, cú sốc lớn nhất chính là chuyện mất đi người con trai thân yêu - Nguyễn Quốc Hoàn.
"Nó là đứa giỏi giang, một trong 3 sinh viên tiêu biểu nhất của Việt Nam được cử đi du học tiếng Ả-Rập ở I-raq. Tôi đã từng nghĩ sẽ đào tạo nó thành một người thầy dạy tiếng Anh thành công. Đã có bao nhiêu hy vọng, mong đợi gửi ở nó... nhưng rồi cuộc sống, có những lúc đã đi trật hoàn toàn dự kiến mà chúng ta vạch ra".
Dù tuổi đã cao nhưng lúc nào thầy cũng bận rộn với một "núi" sách vở.
Năm 1988, trong chuyến bay trở lại trường học sau khi về Việt Nam nghỉ hè, con trai thầy gặp tai nạn. "Rất nhiều người đã chết, người bạn đi du học cùng con tôi cũng đã tử nạn". Đối với thầy Hùng, nỗi đau mất con như được nhân lên bội phần. Bởi, ông không chỉ xem Hoàn là con mà luôn nghĩ rằng, trong tương lai, đó có thể sẽ là một cộng sự, một người kế thừa toàn bộ sự nghiệp và con đường ông đã đi.
"Người thầy nào cũng mong muốn có học trò giỏi kế nghiệp. Tôi từng nghĩ Hoàn - con tôi chính là người như thế. Nó cũng yêu truyền hình và tôi đã nghĩ nó sẽ có một mối duyên nợ giống tôi... nhưng lại không phải".
Cuộc sống của thầy Hùng đã dần trở nên tốt đẹp hơn. Những nỗi đau quá khứ, theo thời gian và bằng cách nào đó, cũng đã dần phai mờ.
Giữa những ngày đau đớn đến tưởng như hóa điên dại vì mất con, vì nỗi trống trải, cô đơn trong cuộc đời, ông gặp thầy Phạm Ngọc Thạch (hiện đang là Trưởng phòng đào tạo trường Đại học Hà Nội).
"Tôi đã xúc động khi nhìn thấy Thạch khóc trước mộ con trai tôi. Trong lòng như đã dậy lên một cảm tình thực sự thân thiết". Nhưng điều khiến ông ấn tượng nhất chính là năng lực và phẩm chất của thầy Thạch.
Suốt cuộc đời mình, thầy Hùng như dồn toàn bộ tâm huyết cho việc giảng dạy tiếng Anh và đối với ông, môn ngoại ngữ này chính là đam mê, là niềm cảm hứng không bao giờ vơi cạn.
"Thạch cũng rất giỏi lại có chí phấn đấu. Tôi đã nhìn thấy nhiều tiềm năng ở nó và đó là lý do tôi quyết định đào tạo cho Thạch, giống như những gì trước kia tôi vốn nghĩ sẽ dành cho con mình".
Bây giờ thầy Ngọc Thạch đã là Phó giám đốc Trung tâm đào tạo từ xa kiêm Phó trưởng khoa Tiếng Anh của trường ĐH Hà Nội. Con đường thầy Hùng đi đã có người tiếp bước thành công... và ông vẫn hay nói vui một cách hình ảnh rằng: "Con trai tôi, nó như đã hóa thân vào bạn mình".
Thầy Nguyễn Quốc Hùng (SN 1941, người Hà Nội). Ông là vị chuyên gia giảng dạy tiếng Anh hàng đầu của Việt Nam.
Thầy từng có 35 năm công tác tại ĐH Ngoại ngữ Hà Nội (nay là ĐH Hà Nội), 25 năm giảng dạy trực tuyến trên sóng truyền hình VTV2 và hơn 20 năm dạy học tiếng Anh trên sóng phát thanh của Đài tiếng nói Việt Nam (từ 1994 đến 2014).
Thầy Hùng từng xuất bản hơn 100 đầu sách bao gồm các cuốn liên quan đến chuyên môn ngoại ngữ và nhiều tiểu thuyết, truyện ngắn.
Ông tốt nghiệp ĐH Sư phạm ngoại ngữ Hà Nội, khoa văn của ĐH Tổng hợp và có một thời gian đi du học tại Anh.
Hiện thầy đang là chuyên gia tư vấn của Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020.
