Từ vụ Trấn Thành: Việc cấm sóng "hài nhảm" lẽ ra phải làm từ lâu!

Chẳng oan uổng gì!

Khi thông tin Trấn Thành bị Đài truyền hình Vĩnh Long từ chối xuất hiện không chỉ với vai trò huấn luyện viên cho một gameshow giải trí dành cho thiếu nhi, mà với hầu hết các chương trình khác thời điểm này, trên mạng có nhiều ý kiến trái chiều.

Sự hoan hỉ dành cho nghệ sĩ vốn có phát ngôn có vẻ "thách đấu" rằng: "Nếu thấy hài nhảm thì hãy tắt tivi" trước lệnh trừng phạt này khá nhiều. Nhưng sự bênh vực không phải là ít. Có người cho rằng: "Sao cứ phải cấm nghệ sĩ? Các nước văn minh đều tôn trọng tự do phát ngôn cơ mà".

Có người lại cho rằng, Đài truyền hình Vĩnh Long đang "ăn miếng trả miếng" trước phát ngôn trước đây của Trấn Thành, rằng "nếu thấy chương trình hài nhảm thì hãy tắt tivi".

Cùng nhìn lại lý do mà Đài truyền hình Vĩnh Long nói "không" với Trấn Thành thời điểm này: hình ảnh Trấn Thành đã không còn đẹp và "trượt dài" (từ dùng của Giám đốc Đài truyền hình Vĩnh Long Lê Quang Nguyên) từ sau vụ "Tô Ánh Nguyệt remix" và phát ngôn trên báo chí về vụ hài nhảm.

"Tôi không lấy lý do rating hay khán giả mà để hài nhảm xuất hiện, dù làm chương trình gì thì đồng tiền không thể lấn lướt. Có thể lượng người xem giảm nhưng cần chấn chỉnh để tác phẩm sạch và văn minh" (lời ông Lê Quang Nguyên, trả lời báo Thanh niên).

Hành động này của đài Vĩnh Long, được hiểu là một quyết định không thoả hiệp với thị hiếu số đông, cũng đồng nghĩa với việc không tạo điều kiện cho những sản phẩm bị kém giá trị (hoặc bị làm cho kém giá trị) được dễ dãi xuất hiện trên sóng.

Có "oan uổng" gì với Trấn Thành không? Theo tôi là không. Danh tiếng của không ít các nghệ sĩ xứ ta đều có phần đóng góp không nhỏ của sóng truyền hình. Thì giờ đây khi họ đi quá đà, bản thân nhà đài cần có những hành động chấn chỉnh họ, mà trong đó, cấm lên sóng cũng là một cách. Đồng thời đó cũng là việc tôn trọng khán giả.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc từ nay, Trấn Thành, ít nhất là trên sóng một đài truyền hình, không còn cơ hội để bỡn cợt với bạn bè về những điều anh cho là "bình thường" nhưng khán giả thì lại thấy không bình thường.

Xin đừng nghĩ nhà đài khó tính trong trường hợp này. Đấy là còn chưa muốn nói, nhà đài xứ ta vốn đã rất dễ tính với các nghệ sĩ rồi. Ở một số nước mà thị trường giải trí phát triển và thái độ với nghệ sĩ được cho là cởi mở, thì việc cấm cản cũng đã diễn ra như cơm bữa.

Nhóm nhạc trẻ Block B bị các đài truyền hình ở Hàn Quốc cấm lên sóng khi có những phát ngôn đùa cợt quá trớn về các nạn nhân bị lũ lụt tại Thái Lan.

Cặp vợ chồng Natalia Kills và Willy Moon, trên sóng chương trình X - Factor New Zealand đã có những lời lẽ xúc phạm đến một thí sinh, đã bị sa thải ngay lập tức và phải rời xứ sở này để trốn dư luận trong những sự chỉ trích gay gắt từ phía khán giả.

Tự do ngôn luận khác với phát ngôn coi thường người khác, coi thường khán giả. Hãy nghiêm khắc với nghệ sĩ để họ biết được giới hạn của ứng xử và đạo đức của một người của công chúng nằm ở đâu.

Khi nào đến lượt Trường Giang và nhiều nghệ sĩ khác?

Nhiều người ủng hộ Đài truyền hình Vĩnh Long cấm sóng Trấn Thành. Họ còn đồng thuận với nhau một điều rằng: Lẽ ra việc này phải nên làm từ lâu, thì sóng truyền hình còn đỡ "nạn" hài nhảm hơn nhiều nữa.

Bởi nếu xét ở các tiêu chí như trên để cấm sóng, thì làng nghệ sĩ trong showbiz xứ mình chắc chắn không phải chỉ có 1 Trấn Thành.

Ngoài Trấn Thành, một gương mặt mà tôi không thể không nhắc đến, đó chính là Trường Giang.

Cách đây chưa lâu, khuôn mặt "không thèm nhìn khán giả", "không thèm tương tác với đồng nghiệp" của người diễn hài này trên sóng truyền hình trong game show "Mặt nạ ngôi sao" đã khiến rất nhiều khán giả phẫn nộ.

Đặc biệt, khi hai giám khảo ngồi cạnh tạo tình huống cho diễn viên này tương tác, chỉ nhận được những câu cụt lủn có vẻ khó chịu. Cuối cùng, hàng triệu khán giả được chứng kiến một màn diễn đầy tẽn tò và một hình ảnh nghệ sĩ không được đẹp đã để lại.

Trước Trường Giang là hàng triệu khán giả chứ không phải hai cô đồng nghiệp. Đã không muốn ngồi chung, Trường Giang có thể từ chối chứ không thể mang bản mặt đó lên sóng để "dằn mặt" khán giả. Hàng triệu khán giả không có nhu cầu chiêm ngưỡng những sự vô lý trong thái độ của nghệ sĩ khi nghệ sĩ ấy đang được gọi là người của công chúng.

Khán giả có quyền từ chối những người không tôn trọng họ. Và sóng truyền hình cũng nên góp phần giúp họ nói lời từ chối đó, như Đài truyền hình Vĩnh Long đang làm.

Thái độ là một chuyện, nhưng cách diễn tuỳ tiện, thô tục, lạm dụng từ "hài" để muốn nói gì thì nói, muốn tung hứng gì thì tung hứng, cũng nên hạn chế xuất hiện.

Trường Giang, và xin lỗi, cả Việt Hương, người mà đã từng bị chính danh ca Hương Lan phản đối trực tiếp vì diễn "nhảm", cùng với không ít diễn viên hài diễn hài thô tục khác từng bị dư luận phản đối, nếu họ không thể tự điều chỉnh cách diễn của mình, có lẽ cũng lại cần phải có những động thái nghiêm khắc tương tự.

Như thế sẽ hạn chế được đất sống của hài nhảm, theo "yêu cầu" của Trấn Thành, chứ không phải chờ đến lúc để khán giả phải tắt tivi.

*Bài viết thể hiện quan điểm của nhà báo Hoàng Nguyên Vũ