Lời đáp trả đanh thép được cả Hollywood ngưỡng mộ của sao Star Wars gốc Việt trước nạn kì thị chủng tộc

Tháng 6 năm 2018, sao nữ gốc Việt của Star Wars Kelly Marie Tran ẩn hết tất cả các ảnh trên Instagram. Trong cùng thời gian đó, sao nhí của Stranger Things Millie Bobby Brown xóa tài khoản Twitter. Tháng 8 này nữ diễn viên đồng tính Ruby Rose cũng xóa Twitter của mình. Tất cả đều đến từ sự độc địa của một bộ phận người dùng mạng xã hội.

Kelly Marie Tran cuối cùng đã lên tiếng.

Là nữ diễn viên da màu đầu tiên có vai chính trong loạt phim Star Wars đình đám với thành công của Star Wars: The Last Jedi (2017), Tran phải đối mặt với sự kỳ thị chủng tộc sâu rễ bền gốc trong lòng xã hội Tây phương. Trong buổi chia sẻ ngày 21/8 vừa qua, cô đã kể lại trải nghiệm với những kẻ bắt nạt qua mạng: "Những từ ngữ đó đã dạy cho tôi biết rằng lớn lên như một phụ nữ da màu, tôi chỉ mãi mãi là một vai phụ trong câu chuyện của họ."

"Ở tuổi lên 9, tôi không nói tiếng Việt nữa vì bị mọi người trêu chọc. Lên 17, trong bữa tối cùng bạn trai da trắng tôi đã gọi món bằng thứ tiếng Anh chuẩn khiến người bồi bàn rất ngạc nhiên. Những từ ngữ của họ nói chung một lời thoại tôi đã nghe cả cuộc đời: rằng tôi không thuộc về nơi này, không đủ tốt chỉ bởi vì tôi không giống "họ".

"Đó là cảm giác nhục nhã với những điều làm cho tôi trở nên khác biệt, xấu hổ về nền văn hóa mà tôi được sinh ra. Xã hội đã dạy tôi rằng đâu đó là những anh hùng ẩn dật thì cũng dạy cho tôi biết người như tôi chỉ tồn tại trong những câu chuyện bên lề, làm móng, chẩn đoán bệnh cho họ, làm quân sư quạt mo cho chuyện tình chính - và có lẽ thứ đau lòng nhất - là chờ đợi người khác tới cứu chuộc.

Trong một thời gian dài tôi đã tin họ. Tin vào những câu chuyện được xây đắp cẩn thận về một thế giới thờ phụng quyền lực của một người - với một màu da, một giới tính, một sự hiện diện.

[...]

Tôi đã bị tẩy não để tin rằng sự tồn tại của mình phụ thuộc vào sự chấp nhận của những kẻ khác. Tôi bị lừa rằng tôi chỉ đẹp khi ai đó tin là như thế, và cơ thể này không phải của tôi dù cho quan điểm bản thân là thế nào đi nữa.

Tôi biết cơ hội dành cho mình là hiếm hoi. Tôi biết mình thuộc về một nhóm nhỏ có đặc quyền cất lên tiếng nói trong một xã hội đã quá quen với một màu. Tôi biết điều này là quan trọng và tôi sẽ không từ bỏ nó.

Bạn có thể biết tôi với cái tên Kelly.

Tôi là nữ diễn viên da màu đầu tiên có vai chính trong loạt phim Star Wars.

Tôi là người phụ nữ châu Á đầu tiên có mặt trên bìa tạp chí Vanity Fair.

Tên thật của tôi là Loan. Và hành trình của tôi mới chỉ bắt đầu."

Vấn đề đối với loạt Star Wars là phần lớn fan của thương hiệu này là nam giới thuộc độ tuổi từ 18 đến 49. Cụ thể, có thể hình dung tập hợp các fan của Star Wars sẽ tạo nên một người đàn ông khoảng 34 tuổi. Điều đó cho thấy số lượng lớn fan là nam giới đã định hình quan điểm khá bảo thủ của đàn ông trưởng thành.

Việc thương hiệu Star Wars chuyển mình, đập bỏ nhiều tượng đài như Han Solo hay công chúa Leia để thay thế vào đó những người anh hùng mới đã làm cho fandom của Star Wars - vốn đã cứng nhắc nay lại càng thêm xáo động. Tới The Last Jedi, sự xuất hiện của Rose Tico - một cô gái gốc Á nhỏ bé không có thần lực, nhan sắc cũng vào dạng trung bình - đã khiến fan bất ngờ. Số khác trở nên ngờ vực và căm ghét dù họ không có lý do chính đáng gì.

Kelly Marie Tran không phải là nạn nhân duy nhất. Star Wars là một vũ trụ rộng lớn và fandom của nó cũng vậy. Điều khiến fandom Star Wars mang tiếng là vì nhiều thành phần quá khích sẵn sàng núp bóng tung ra những lời miệt thị cho các diễn viên trên mạng, vì họ nghĩ rằng điều đó là bình thường. Trong nhiều năm liền, cộng đồng này đã co cụm lại định nghĩa thế nào mới là Star Wars "đúng kiểu" và áp đặt định kiến đó lên một thương hiệu đang cần phải đổi mới trên màn ảnh.

John Boyega từng bị ném đá chỉ vì màu da của anh. Đạo diễn JJ Abrams bị chỉ trích là "thù ghét dân da trắng" và từ chỗ một nhà làm phim đầy đam mê với dự án, ông lặng lẽ rời bỏ Star Wars sau The Force Awakens. Không ai nói ra nhưng tất cả đều hiểu trong thế giới của Chiến Tranh Giữa Các Vì Sao, những kẻ thù ghét tồn tại như một đội quân nhân bản Stormtrooper mà không cần người lãnh đạo. Chúng quá đông, quá hung hãn và hành động không cần phải suy nghĩ nhiều.

Bạn không thích The Force Awakens và The Last Jedi vì tình tiết, không sao cả. Thế nhưng đừng chỉ trích cá nhân và miệt thị những người đã và đang tham gia vào đó.

Cuộc chiến đối với sự độc hại trên mạng không chỉ cần những nạn nhân mạnh mẽ lên tiếng. Nó cần sự chung tay của tất cả mọi người để đưa tới tình yêu và sự đồng cảm thay vì thù ghét. Để những Ruby Rose không còn bị ghét bỏ vì vào vai Batwoman, Millie Bobby Brown có thể chia sẻ thoải mái cảm nghĩ của em trên mạng xã hội mà không phải nhận lại những lời độc ác. Kelly Marie Tran, hay từ nay chúng ta có thể gọi là Loan, đã lên tiếng và chúng ta cũng không thể im lặng thêm nữa.