Nhắc đến sa mạc, chúng ta thường nghĩ đến những biển cát trải dài vô tận, cằn cỗi và khắc nghiệt. Nhưng ít ai biết, chúng cũng mang nhiều vẻ đẹp kỳ thú mà nhiều khi chúng ta chỉ có thể quan sát được từ trên cao.
1. Sa mạc Simpson, Australia
Sa mạc Simpson nằm tại trung tâm của Australia. Đây là sa mạc lớn thứ tư tại nước này và nổi tiếng bởi những đồng bằng cát màu đỏ.
Mặc dù có khí hậu khô hạn, sa mạc Simpson không hoàn toàn hoang vắng sự sống. Vào mùa mưa, nước mưa tạo thành những hệ thống dòng chảy chằng chịt trên nền cát của sa mạc, như bức ảnh trên đây. Nhờ đó, các loài cây bụi và ếch nhái, bò sát thích nghi với khí hậu khô hạn có thể sinh sống được tại đây.
Những con sông mang theo phù sa làm phong phú thêm khung cảnh của sa mạc Simpson. Trong ảnh, vùng màu xám là phù sa được các con sông mang theo. Trải qua quá trình phong hóa kéo dài hàng triệu năm, oxit sắt trong phù sa lắng đọng được giải phóng tạo nên màu vàng và đỏ trên nền sa mạc.
Bên cạnh nước mưa, các suối phun từ lòng đất cũng góp phần tạo ra những dòng chảy trên nền sa mạc. Tuy nhiên, lượng nước ngầm tại đây đang ngày càng sụt giảm do việc đào giếng khai thác dầu mỏ tại vùng này.
Vào mùa khô, các lòng sông cạn trơ đáy là hình ảnh quen thuộc ở sa mạc Simpson. Du khách tham quan phải hết sức đề phòng những trận lũ bất ngờ khi tham quan lòng sông cạn. Trên thực tế, nhiều người đã chết đuối trong sa mạc khi gặp phải những trận lũ này.
Sa mạc Namib nằm tại vùng ven biển Tây Nam châu Phi, vắt qua lãnh thổ 3 nước Angola, Namibia và Nam Phi. Theo các nhà khoa học, khí hậu khô hạn và bán khô hạn đã tồn tại ở vùng này từ cách đây 55 - 80 triệu năm. Do đó, Namib chính là sa mạc cổ xưa nhất trên Trái đất.
Những đụn cát tráng lệ là vẻ đẹp tiêu biểu của sa mạc Namib, nó có thể cao đến 300m và kéo dài 32km.
3. Sa mạc Sahara, miền Bắc châu Phi
Sa mạc Sahara bao phủ một diện tích rộng lớn gần bằng cả nước Trung Quốc, nằm ở phía Bắc châu Phi. Cái tên Sahara trong tiếng Arab nghĩa là “sa mạc lớn”.
Hình ảnh dấu vết của một dòng sông cạn cắt qua sa mạc Sahara ở Bắc Phi. Hầu như toàn bộ các sông ở Sahara chỉ chảy vào một thời gian nhất định trong năm để rồi nhanh chóng khô cạn.
Sông Nile là dòng sông chảy thường xuyên duy nhất ở khu vực này. Một số dòng sông khác chảy ngầm dưới nền sa mạc rồi thỉnh thoảng xuất hiện trên bề mặt, tạo thành các ốc đảo.
4. Sa mạc Mojave, Hoa Kỳ
Sa mạc Mojave nằm ở phía Tây nước Mỹ ở độ cao từ 610 - 1.500m so với mực nước biển. Dạng địa hình phổ biến ở đây là các dãy núi và bồn địa.
Các thung lũng sâu ở Mojave được tạo thành do hoạt động địa chất. Sa mạc này nổi tiếng với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, nhiệt độ cao nhất mùa hè có thể lên đến 52 độ C còn mùa đông lạnh dưới 0 độ. Thung lũng Chết và thành phố Las Vegas sôi động cùng nằm trong sa mạc này.
5. Sa mạc Great Basin, Hoa Kỳ
Cũng giống như sa mạc Mojave, địa hình của Great Basin chủ yếu là dãy núi và các bồn địa. Do vậy, khu vực này thường có gió mạnh. Người ta đã xây dựng các cối xay gió để tận dụng nguồn năng lượng thiên nhiên tại khu vực này. Do nằm trên núi cao nên Great Basin là một sa mạc lạnh.
Great Basin cũng có những dòng sông cạn chảy qua, tạo nên một mạng lưới ngoằn nghèo trên nền sa mạc bằng phẳng.
Bên dưới sa mạc, các hoạt động địa chất liên tục diễn ra. Các nhà khoa học dự báo, địa mảng Bắc Mỹ sẽ tách đôi và nước biển sẽ tràn vào, tạo thành một biển mới trong hàng triệu năm nữa.
6. Sa mạc Sonoran, Bắc Mỹ
Nằm vắt giữa Hoa Kỳ và Mexico, sa mạc Sonoran được coi là một trong những sa mạc ẩm ướt nhất trên thế giới. Vào mùa hè, sa mạc này đón một lượng mưa tương đối lớn so với sa mạc khác (dù vẫn thấp hơn nhiều những vùng không phải sa mạc). Nhờ đó, các loài xương rồng và cây có hoa có thể tồn tại và phát triển.
7. Sa mạc Painted, Hoa Kỳ
Sa mạc Painted nằm tại bang Arizona, Hoa Kỳ. Sở dĩ nó có tên gọi đáng yêu này bởi trong sa mạc, các lớp đá nằm chồng lên nhau chứa nhiều khoáng chất sắt và mangan. Những màu sắc của tự nhiên này khiến khung cảnh sa mạc trông như một bức tranh nhiều màu sắc hỗn độn.
Bạn có thể xem thêm: