Đương kim Tổng thống Nam Phi, ông Zacob Zuma xúc động thông báo tin buồn trên truyền hình quốc gia vào lúc 21h57' ngày 5/12 (tức là vào 4h57' sáng ngày hôm nay theo giờ Hà Nội): "Hỡi những người anh em Nam Phi của tôi, Nelson Mandela yêu quý của chúng ta, vị tổng thống sáng lập nên nền dân chủ của chúng ta, đã ra đi. Ông qua đời bình yên trong vòng tay của gia đình vào lúc 20h50' ngày 5/12/2013. Ông đã yên nghỉ... Giờ đây Mandela đã yên nghỉ. Đất nước chúng ta vừa mất người con trai vĩ đại nhất. Nhân dân mất một người cha. Những điều khiến Mandela vĩ đại chính là những điều rất con người. Khi nhìn vào ông ấy, chúng ta thấy những thứ mà chúng ta tìm kiếm cho bản thân.
Mặc dù chúng ta biết ngày này sẽ tới, chẳng điều gì có thể làm thuyên giảm nỗi mất mát sâu sắc của chúng ta. Cuộc đấu tranh không mệt mỏi vì tự do đã khiến ông được thế giới kính trọng. Sự khiêm tốn, đam mê và nhân đạo của ông khiến ông được thế giới yêu mến".
Cựu Tổng thống Nam Phi, ông Nelson Mandela. Ảnh: AFP.
Cựu Tổng thống Nam Phi, biểu tượng của phong trào đấu tranh chống phân biệt chủng tộc đã qua đời tại nhà riêng ở Houghton, thuộc khu vực ngoại ô thủ đô Johannesburg sau khoảng thời gian chống chọi với nhiều căn bệnh. Từ tháng 9 tới nay, ông Mandela phải nhập viện nhiều lần để điều trị chứng nhiễm trùng phổi tái phát. Và kể từ tháng 9 đến nay, ông liên tục phải điều trị bệnh ở nhà.
Nam Phi sẽ tổ chức quốc tang cho ông Mandela. Ông Zuma ra lệnh cả nước treo cờ rủ từ hôm nay tới khi quốc tang của vị anh hùng dân tộc kết thúc.
Cựu Tổng thống Nam Phi, ông Nelson Mandela sinh ngày 17/7/1918 tại Mvezo, tỉnh Cape, Nam Phi. Mandela là con người huyền thoại, là biểu tượng của phong trào đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi. Ông đã từng phải ngồi tù 27 năm trước trong nhà tù đảo Robben. Khi được thả vào năm 1990, ông dẫn dắt đất nước tới dân chủ, chấm dứt chế độ cai trị của người da trắng thiểu số và đảm bảo quyền bầu cử cho người da màu.
Ông làm tổng thống Nam Phi từ năm 1994 đến 1999 và là tổng thống Nam Phi đầu tiên được bầu cử dân chủ theo phương thức phổ thông đầu phiếu. Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình từ năm 1994 đến 1999, Mandela thường ưu tiên cho vấn đề hòa giải dân tộc.
Với nỗ lực chống phân biệt chủng tộc của mình, ông Mandela đã khiến rất nhiều nhà lãnh đạo và người nổi tiếng thế giới thuộc nhiều lĩnh vực khác tôn kính và ngưỡng mộ.
Năm 1993, ông được trao giải Nobel Hòa bình cùng Frederik Willem de Klerk, lãnh đạo Nam Phi da trắng từng ra lệnh thả ông. Bức ảnh khi Mandela giơ cao nắm tay khi được ra tù trở thành biểu tượng cho cuộc đấu tranh kiên cường của ông chống phân biệt chủng tộc. Một trong những câu nói của ông Mandela khiến nhiều người cảm phục và yêu mến ông đó là "Những lãnh đạo thực sự phải sẵn sàng hy sinh tất cả vì sự tự do của dân tộc họ".
Sau khi biết tin ông Mandela từ trần, rất nhiều các vị lãnh đạo trên thế giới đã gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình cựu Tổng thống, đồng thời thể hiện sự tiếc thương vô hạn trước mất mát lớn lao này.
Ngày 6/12, AFP dẫn lời Tổng thống Obama cho biết “Bằng phẩm chất mãnh liệt và ý chí bất khuất sẵn sàng hi sinh tự do của chính mình để giành tự do cho những người khác, ông ấy đã biến đổi Nam Phi và làm tất cả chúng ta xúc động."
Trong khi đó, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon ca ngợi ông Mandela là một “tượng đài công lý”, người đã khơi dậy cho các phong trào đấu tranh vì tự do trên toàn thế giới.
Bày tỏ về sự ra đi của ông Nelson Mandela, Thủ tướng Anh David Cameron cũng đã lên tiếng cho rằng “một ánh sáng vĩ đại đã vụt tắt”.
“Một ánh sáng vĩ đại đã vụt tắt. Nelson Mandela là nhân vật vĩ đại trong thời đại của chúng ta, một người anh hùng quốc tế thật sự. Được gặp gỡ ông ấy là vinh dự lớn lao cho cuộc đời tôi. Tôi xin chân thành chia buồn với gia đình ông và với toàn thể người dân Nam Phi”, Thủ tướng Anh phát biểu.
Trong khi đó, Thủ tướng Úc Tony Abbott chia sẻ rằng ông Nelson Mandela là “một con người vĩ đại”, còn Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius thì bày tỏ sự tiếc thương, ví ông Nelson Mandela là “người cha già của Nam Phi”.