Vì sao "The Shape of Water" lại xứng đáng đoạt giải Phim hay nhất tại Oscar?

Đánh bại loạt đối thủ, The Shape of Water đã được vinh danh ở hạng mục Phim hay nhất tại Oscar 2018. Bên cạnh đó, tác phẩm có nhiều đề cử nhất năm nay còn chiến thắng các giải Đạo diễn xuất sắc, Nhạc nền trong phim xuất sắc và Thiết kế sản xuất xuất sắc.

Trước khi lễ trao giải diễn ra, tác phẩm hài kịch đen Three Billboards Outside Ebbing, Missouri là cái tên được nhiều người đặt cược vào nhất. Thế nhưng, việc bộ phim này từng càn quét loạt giải thưởng lớn như Quả Cầu Vàng, BAFTA và SAG không bảo đảm rằng nó sẽ được xướng tên ở hạng mục quan trọng nhất giải thưởng Viện Hàn lâm. Và rồi khi Three Billboards bị The Shape of Water đánh bại, người ta tiếc cho Ba Biển Quảng Cáo đồng thời nói rằng chuyện tình Người Đẹp Và Thủy Quái không xứng đáng. Nhưng có đúng là bộ phim của Guillermo del Toro không xứng đáng?

Trong số 9 phim tham gia cuộc đua Best Picture tại Oscar năm nay, không có một phim nào đảm bảo chắc chắn thắng giải và hầu hết các phim đều tránh những yếu tố "Oscar bait" (thuật ngữ ám chỉ những phim khai thác đề tài "nhạy cảm" dễ hút giải). So với các phim còn lại, The Shape of Water có thể xem là một sự lựa chọn an toàn, dù cho nó có là một phim tình cảm khoa học - viễn tưởng lấy bối cảnh Chiến tranh lạnh, nơi một người phụ nữ bị điếc quan hệ với một thủy quái.

Xét trên nhiều hướng, The Shape of Water lại là lựa chọn hoàn hảo với các giám khảo Oscar "cũ kĩ". Bộ phim này giống như một niềm tôn kính dành cho Hollywood cổ điển, nhất là với âm nhạc Thời kì Hoàng kim và các tác phẩm của cố đạo diễn Douglas Sirk. Chưa hết, The Shape of Water còn có cả một vũ điệu mang phong cách Fred Astaire và Ginger Rogers.

Xét về nghệ thuật, đây chính là những điều mà các vị giám khảo Oscar có thể dễ dàng dựa vào để lựa chọn người thắng giải và phù hợp với tiêu chí của Viện Hàn lâm. The Shape of Water là một bộ phim về quái vật nơi con quái vật là vị anh hùng của phim, giữa một xã hội những năm 1950 phân biệt đối xử với những người thiểu số, còn phản diện là một người mắc chứng rối loạn chống đối xã hội mù quáng, có niềm căm ghét mãnh liệt với bất kì ai phá vỡ khuôn mẫu. Những câu chuyện như vậy có xu hướng nhận được nhiều phiếu bầu.

Tất cả những điều này đã khiến The Shape of Water trở nên khá an toàn vì những người bình chọn cho giải Oscar luôn luôn dành phiếu bầu cho thể loại như thế. Tuy nhiên, điều này cũng không hoàn toàn đúng. Phim khoa học giả tưởng hiếm khi được đề cử cho Phim hay nhất, chưa nói tới việc giành giải thưởng. Những bộ phim khoa học vẫn thường bị coi là mấy thứ tầm phào, nơi người ta thường tôn vinh những công việc hậu kỳ nhưng không phải toàn bộ phim. The Shape of Water đã vượt lên trên tất cả - Thật khó tin là bộ phim này chỉ tốn có 20 triệu USD kinh phí sản xuất, và đó là một tác phẩm đáng tự hào khi dung hòa giữa nhánh phim thị trường và một ngách nhỏ kén người xem hơn. Chắc chắn cách đây 5 năm, chẳng ai coi đây là một bộ phim Oscar cả.

Ở mùa giải năm nay, các chiến dịch Oscar không còn sôi động được như trước, nhất là nếu so với giai đoạn giữa thập niên 90 (trong thời kì hậu Harvey Weinstein, sẽ thật sai nếu dùng lại các chiến thuật tranh giải của ông mặc cho chúng có hiệu quả như thế nào). Thay vào đó, các chiến dịch hiện nay tập trung vào sự dễ mến và tính cách của các nhân vật tranh giải. Điều này có lợi cho các phim như The Shape of Water vì không có nhiều đạo diễn có được sự đáng yêu và lôi cuốn như Guillermo del Toro. Vị đạo diễn 53 tuổi là một gương mặt thường xuyên xuất hiện ở giai đoạn chiến dịch, ông tham gia tất cả các cuộc phỏng vấn lớn và những bữa tiệc liên quan. Đây là một nước đi thực sự mang lại hiệu quả cho đoàn làm phim. Fox Searchlight, nhà phát hành của The Shape of Water, cũng là một trong những nhà phát hành phim indie thành công nhất trong ngành công nghiệp điện ảnh. Trước Người Đẹp Thủy Quái, các phim từng thắng giải Best Picture như Slumdog Millionaire, Birdman và 12 Years a Slave đều là phim của Fox Searchlight.

Dù bạn có nghĩ như thế nào về The Shape of Water thì vẫn thật khó để phủ nhận được sức mạnh ở chiến thắng lần này của nó. Một tác phẩm được xây dựng một cách đầy đẹp đẽ, hợp thời thế, có một vị đạo diễn đáng mến và nhất là một nhà phát hành đầy thế lực dẫn dắt các chiến dịch tranh giải đứng đằng sau. Một chiến thắng có ý nghĩa đặc biệt cho dòng phim khoa học viễn tưởng (đây là phim sci-fi thứ hai trong lịch sử 90 năm Oscar đoạt giải Best Picture) và cho cả nữ giới (đây là phim có nữ chính đầu tiên đoạt Best Picture trong suốt 13 năm qua).

(Nguồn: Screenrant)