Concept Kpop: "Ngộ độc" phong cách cute và sexy
Quanh đi quẩn lại, Kpop fan vẫn chỉ ăn mãi hai món concept quen thuộc này.
Hẳn mọi người đều đã biết, ngành công nghiệp âm nhạc Hàn mang tính chất công thức. Thực tế, các chương trình đào tạo được thiết lập trong nhiều năm ở những công ty quản lý không chú trọng vào việc khuyến khích tài năng, mà thay vào đó là nuôi dưỡng nhân tài.
Các thực tập sinh ở độ tuổi thiếu nhi và thiếu niên luôn được chuẩn bị chu đáo và tạo điều kiện ngay từ khi còn bé để trưởng thành với cương vị "thần tượng" và sẽ sống với danh hiệu này trong phần lớn quãng đời còn lại. Nhiều người gọi ngành công nghiệp Kpop là "bộ máy Kpop", như một cách diễn tả phù hợp với cơ chế vận hành dứt khoát đã giúp cho ngành này cũng như những sản phẩm mà nó tạo ra tồn tại lâu dài.
Dễ thấy là phần lớn các yếu tố tạo nên Kpop như thành viên, concept, âm nhạc, hay thậm chí là thời gian hoạt động của nhóm cũng có thể được ước tính thông qua sự am hiểu công thức Kpop và tính chất của các xu hướng chủ đạo. Vậy, nguyên nhân nào dẫn đến thành công của những nhóm nhạc mà chúng ta biết và yêu thích: cute hay sexy?
Nghệ sỹ Kpop hiện tại chỉ quanh quẩn hai concept: sexy hoặc cute
Trong Kpop, concept là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Muốn có âm nhạc, trước tiên bạn phải có một concept. Các công ty sẽ tự đánh tiếng về việc này thông qua những phát ngôn như: "Nhóm nhạc A sẽ chuyển đổi từ vẻ dễ thương trước đó sang một hình tượng mới, trưởng thành và gợi cảm hơn trong lần trở lại thứ n...", hoặc ngược lại. Đầu tiên, nhận xét sẽ là tốt, sau đó là tuyệt vời, vân vân và cuối cùng sẽ là tạo thành một thứ gì đó hoàn toàn khác biệt. Nhưng họ có thực sự như thế?
Thẳng thắn mà nói, nếu bạn là một fan Kpop lâu năm, bạn sẽ hiếm khi nhìn thấy bất cứ điều gì nằm ngoài hai khái niệm "cute" và "sexy". Việc này cũng rất hợp lý, vì nét quyến rũ của dễ thương và gợi cảm sẽ dễ dàng tiếp cận khán giả và được họ nhiệt tình chào đón. Sexy là đặc tính sinh học cơ bản, còn aegyo (khái niệm thường dùng để biểu thị concept dễ thương) là một thói quen văn hóa, do đó người dân Hàn sẽ dễ dàng chấp nhận.
Concept "cute" thường được nhận dạng bởi sự dễ thương, màu sắc tươi sáng, vẻ tinh nghịch như trẻ con, hiếu động. Nhưng tất nhiên, khái niệm này không phải chỉ giới hạn trong những đặc điểm như vậy và thường được dùng để miêu tả sự ngây thơ. Tuy nhiên, đối với nhiều fan quốc tế mới đến với Kpop, concept thịnh hành trong âm nhạc châu Á này có thể khiến họ khó chịu hay thậm chí là chán ghét. Còn những người am hiểu Kpop và bối cảnh văn hóa của nhạc Hàn sẽ cảm thấy phong cách này vừa hấp dẫn mà lại rất đáng yêu.
Vậy "cute" trong Kpop là như thế nào? Gee (SNSD), O.K (B1A4), Hoi Hoi (Rainbow Pixie) hay PAJAMA PARTY (Super Junior Happy) đều là những ví dụ điển hình cho concept dễ thương.
Ngược lại, như thế nào mới gọi là "sexy"? Thông thường, sau khi một nhóm nhạc đã thành công với hình tượng dễ thương, họ sẽ bắt đầu thay đổi để trở nên gợi cảm, như một minh chứng cho khả năng thu hút trong một lĩnh vực chưa từng thực hiện trước đây. Concept sexy trong Kpop thường được đặc trưng bởi chiều sâu, màu tối, vũ đạo khiêu khích và tất nhiên là sự quyến rũ giới tính công khai. Dễ hiểu và dễ cảm nhận, phong cách này được đón nhận rộng rãi trên toàn thế giới. Concept sexy hầu như không vấp phải trở ngại về văn hóa, bởi hình tượng gợi cảm đã được quảng bá trong lĩnh vực giải trí khắp địa cầu.
Tuy nhiên, ở Kpop, "sexy" chỉ là thời gian giải lao giữa những hiệp "cute", là một cơ hội để fan thấy mặt trưởng thành hơn của thần tượng trước khi họ lại tiếp tục với concept dễ thương. Một số ví dụ tiêu biểu cho phong cách này có thể kể đến như Run Devil Run (SNSD), Baby I'm sorry (B1A4), A (Rainbow) và Sexy, Free & Single (Super Junior).
Nhưng cả hai đều đã bắt đầu trở nên quá dư thừa và nhàm chán
Tất nhiên, không thể nói rằng ngoài sexy và cute thì không còn phong cách nào khác, nhưng khi nghĩ về Kpop, khán giả thường chỉ chú ý đến hai concept nổi bật này. Đó là hai khái niệm thể hiện rõ nhất về Kpop, cũng là nguyên nhân khiến những phong cách khác như Alternative hay Indie bị lu mờ trên đấu trường âm nhạc và bị trói buộc vào các thị trường nhất định. Điều này cũng giải thích cho câu hỏi tại sao bảng xếp hạng thần tượng không có nhiều biến động, những tân binh dù rất nỗ lực thì vẫn không thể vượt mặt các cựu binh, bởi mọi người nếu không cute thì cũng sexy.
Nhưng ở một mức độ nào đó, cả hai concept này đã trở nên thừa mứa và nhàm chán. Như đã nói ở trên, sự cố hữu của cute và sexy khiến Kpop khó có tính đa dạng và cạnh tranh bình đẳng. Việc sử dụng rộng rãi hai phong cách này cũng là một trở ngại cho nỗ lực trải rộng làn sóng Hallyu. Ví dụ, không có girlgroup nào có thể ra mắt khán giả quốc tế bằng một ca khúc dễ thương bởi lẽ sức hút của phong cách cute chỉ thịnh hành trong phạm vi châu Á.
Mặt khác, vẻ gợi cảm ở Kpop chỉ bằng một nửa hình ảnh sexy của phương Tây, mà một nhóm nhạc Hàn lại không thể quá sexy nếu không muốn đối mặt với nguy cơ bị tẩy chay khi trở lại quê nhà. Trong những trường hợp này, phong cách mà một ngôi sao Hàn thể hiện không nên là cute hay sexy theo định nghĩa Kpop, mà phải là một concept gần hơn với nghĩa gốc. Ví dụ dễ nhận thấy cho việc này là cơn sốt Retro của Wonder Girls hay virus Gangnam Style của Psy. Nhưng thực ra hai hiện tượng này đều không thuộc những phong cách phổ biến trong làng Kpop.
Kpop cần thay đổi phong cách nếu muốn phát triển
Dễ thấy rằng nếu Kpop muốn phát triển hơn trong tương lai và tạo cơ hội cạnh tranh công bằng cho những nhóm mới, các concept cần phải được đổi mới. Những năm gần đây, cũng có một số nghệ sỹ cố gắng thử các phong cách mới, ví dụ như Orange Caramel sử dụng cosplay hay B.A.P với hình ảnh góc cạnh đầy nam tính. Tuy vậy, để những concept này trở thành xu hướng chính của Kpop vẫn cần một chặng đường dài phấn đấu.
Trong vài năm tới, có lẽ cute và sexy vẫn tiếp tục khuấy động trái tim fan, nhưng sau đó tất cả khán giả đều sẽ cảm thấy mệt mỏi với những gì đã cũ. Rất khó dự đoán khi đó làng nhạc Hàn sẽ trông như thế nào, nhưng dĩ nhiên chúng ta đều hy vọng vào một tương lai tươi sáng.
