Làm cách nào Facebook nhồi nhét hàng tá tính năng vào một ứng dụng vỏn vẹn 2MB?

Trong vài năm qua, một số tập đoàn công nghệ lớn như Google, Uber, Spotify và Twitter đang tìm cách thu hút hàng tỷ người dùng thiết bị di động thay vì máy tính để bàn. Để giành được đối tượng mới này, đòi hỏi các ông lớn phải tối ưu hóa các dịch vụ phần mềm ở các thị trường đang phát triển như kết nối không chính xác, tốc độ Internet chậm ở các thiết bị di động rẻ tiền.

Do vậy, các nhà phát triển bắt đầu thiết kế một phiên bản Lite (dưới 10 MB) có thể chạy trên hầu hết điện thoại. Lý do chính vì nhiều người thường gỡ cài đặt ứng dụng để nhường chỗ cho ảnh, video hoặc nhạc. Các phần mềm này cũng được thiết kế để sử dụng ít dữ liệu mạng và thậm chí, nó hoạt động khi điều kiện kết nối kém ổn định. Kết quả, nhiều phiên bản nhỏ gọn hơn nhiều so với ứng dụng chính được ra đời.

Facebook Lite ra đời

Facebook Lite là phiên bản Facebook tối giản cho người dùng đang gặp hạn chế về thiết bị, mạng và dữ liệu. So với bản gốc, chức năng và giao diện của Facebook Lite bị lược đi và tối giản hóa như trang web di động thô sơ.

Tzach Hadar, giám đốc quản lý sản phẩm Facebook Lite nói rằng phiên bản đầu tiên được xây dựng với mục đích không để người dùng bị bỏ lại phía sau khi sử dụng mạng xã hội. Facebook cho biết phần lớn trong số họ ở các nước đang phát triển sử dụng điện thoại đời 2013 trở lên. Tầng lớp đó sẽ sử dụng Facebook Lite.

Năm 2017, nhóm đã thay đổi cách tiếp cận với Lite vì họ muốn mang đến trải nghiệm đầy đủ nhưng không bị gò bó. Điều đó có nghĩa Lite sẽ cung cấp cho người dùng toàn bộ tính năng của ứng dụng chính. 

Trong những thời gian qua, phần mềm này đã tích hợp thêm video trực tiếp, tương tác, câu chuyện cùng hội nhóm. Giờ đây, ứng dụng Lite gần như giống với ứng dụng chính. Tuy nhiên, nó không có một số tính năng như nhãn dán trong câu chuyện hay hẹn hò.

Tất cả được xử lý trên máy chủ

Để làm cho Facebook Lite chỉ vỏn vẹn 2 MB, Facebook đã xây dựng giao diện gọn gàng cũng như xử lý thông tin trên máy chủ. Lite đã chuyển tất cả dữ liệu của người dùng sang máy chủ chứ không lưu trữ trên máy. Điều này giúp ứng dụng giảm được lượng lớn dung lượng.

Dekel Naar, kỹ sư chính của nhóm Facebook Lite cho biết điều quan trọng là phải giữ kích thước ứng dụng thấp vì có vậy, nó mới thu hút nhiều cài đặt trên CH Play hay App Store. Công ty ước tính cứ sau 5 Byte giảm trên ứng dụng, họ có thêm và giữ được một người dùng.

Ông cho biết trước khi Lite tồn tại, mọi người thường gỡ cài đặt ứng dụng Facebook vì những hạn chế về không gian trên điện thoại, ngay cả khi họ muốn sử dụng nó.

Để giảm kích thước ứng dụng và kiểm tra khi các tính năng mới được đưa vào, các kỹ sư sử dụng cặp bot được phát triển nội bộ có tên BuildBot và SizeBot. Buildbot cung cấp thông tin khác biệt về dung lượng giữa các phiên bản nội bộ khác nhau, SizeBot thông báo cho lập trình viên về các tính năng được thêm kích thước bao nhiêu khi họ thêm nó vào ứng dụng. Điều đó giúp các nhà quản lý sản phẩm loại bỏ các phần không được ưu tiên.

Nhóm Naar thường chủ động thực hiện các dự án cắt giảm kích thước ứng dụng. Họ đã xây dựng một công cụ đặc biệt có tên Redex, đây là trình tối ưu hóa cho các tệp Android. Facebook đã sử dụng nó với một công cụ tối ưu hóa nguồn mở khác có tên ProGuard để giảm 40% kích thước ứng dụng và cải thiện hiệu suất thời gian chạy lên đến 25%. Sau thành công của dự án này, họ thậm chí còn có thể nén nhiều tính năng hơn nữa.

Facebook Lite đã mang lại sự tiện lợi đối với người dùng. Năm 2017, có hơn 200 triệu lượt truy cập thường xuyên mỗi tháng trên ứng dụng. Theo thống kê của trang SensorTower, ứng dụng Facebook Lite đã đạt được con số 1 tỷ lượt tải xuống từ năm 2015 đến nay. Năm 2019, Facebook Lite đã được tải xuống 255,1 triệu lần so với 337,5 của Facebook.