Tục lệ hàng ngàn người tranh nhau bắt cá "thần thánh"

Đến phía Bắc đất nước Mali, du khách có cơ hội tham gia một nghi lễ vô cùng độc đáo được tổ chức quanh hồ nước nhỏ thiêng liêng của người dân tộc làng Bamba, huyện Dogon. Đó là nghi lễ bắt cá một năm một lần, được gọi là Antogo.

Theo lời kể của những trưởng lão trong làng, xưa kia, Bamba là một vùng đất với khu rừng xanh mướt. Hồ nước nằm sâu trong rừng, được cho là chốn linh thiêng bởi là nơi cư ngụ của những linh hồn tốt. Họ thường tặng cá cho những người dân quanh vùng.
Nhưng khi khí hậu thay đổi, hiện tượng sa mạc hóa diễn ra đã biến nơi đây trở nên khô cằn, hoang sơ. Người dân địa phương không còn được tận hưởng nguồn nước dồi dào cũng như nhiều sản vật như trước. Họ chỉ được các linh hồn trong hồ tặng cá mỗi năm một lần, rơi vào dịp lễ Antogo.

Sự kiện lớn của người làng Bamba này được tổ chức đầu mùa khô ở châu Phi, thường rơi vào tháng 5 dương lịch. Trước khi nghi lễ diễn ra, những chiếc đũa gỗ sẽ được các trưởng làng cắm ở giữa hồ như một dấu hiệu báo ngày lễ đang tới gần.
 
Trong suốt cả năm, việc đánh bắt cá trong hồ bị cấm, nhưng vào thời gian tổ chức nghi lễ bắt cá thần thánh Antogo, hàng nghìn người đàn ông mình trần, lăm lăm rọ bắt cá hoặc thậm chí tay trần được phép kiếm cá tự do trong khoảng 15 phút.

Hàng trăm người từ khắp miền Mali tập trung quanh hồ Bamba, chia làm ba nhóm, dẫn đầu mỗi nhóm là người được tôn trọng nhất làng của những gia tộc lâu đời. Họ di chuyển yên lặng tới bên hồ và chờ hiệu lệnh cùng lao xuống hồ bắt cá.

Những người thông thái nhất của làng sẽ được giao nhiệm vụ đọc bài chú, cầu khấn nữ thần hồ. Khi người thông thái dừng "niệm chú" cũng là lúc nghi lễ thực sự bắt đầu.
Trẻ em và đàn ông vây quanh hồ, tuy nhiên, phụ nữ lại bị cấm không được bén mảng tới khu vực này. Khi vòng tròn quanh hồ đã được hình thành và kín, họ chờ đợi và theo dõi chăm chú tới khi nghe thấy một tiếng chuông lanh lảnh vang lên, cùng một tiếng súng nổ.

Lúc này, hàng trăm người cùng nhảy thật nhanh xuống hồ, tìm cách bắt được nhiều cá và càng nhanh càng tốt. Những con cá họ bắt được cho vào túi da, nơm… Thậm chí một số người còn ngậm cá vào miệng vì chưa tìm được chỗ để. Ai cũng lấm lem bùn đất.

Tất cả chỉ diễn ra trong 15 phút nhanh chóng tới khi một tiếng súng nổ báo hiệu kết thúc nghi lễ. Tất cả cá bắt được sẽ được dâng lên vị tộc trưởng già nhất trong làng. Tộc trưởng sẽ là người chịu trách nhiệm phân chia số cá này thật đều cho mọi hộ gia đình trong làng.

Một điểm khá thú vị khác là tín ngưỡng trong nghi lễ này khá đối lập với văn hóa của người Dogon. Thông thường, họ có một nỗi sợ đặc biệt với nước và cố tránh càng xa nước càng tốt. Họ thích sống quanh những tảng đá, đồi núi, khu vực bán sa mạc, càng xa sông Niger càng tốt. Chỉ riêng vào dịp lễ hội Antogo, nỗi sợ này bay biến mất như chưa từng xuất hiện trong tâm trí họ.

Cùng xem cảnh những người dân bắt cá qua video dưới đây: