Bộ tộc Maasai là một nhóm dân tộc thuộc chủng tộc Nilotic bán du mục sinh sống ở Kenya và phía Bắc Tanzania. Đây là bộ tộc nổi tiếng châu Phi với nhiều phong tục truyền thống hết sức độc đáo.
Làng của người Maasai được tập trung thành hình vòng tròn, khoảng từ 4 - 8 hộ gia đình cùng sống và chăn nuôi gia súc với nhau tạo thành một khối dân tộc rất đoàn kết.
Xung quanh làng trồng cỏ và rào những cành keo làm rào chắn ngăn không cho các loài thú hoang bên ngoài xâm nhập vào. Phần trung tâm của làng là nơi nuôi dưỡng các đàn gia súc.
Các ngôi nhà của người Maasai thường làm bằng đất sét, nhánh cây, phân bò, nước tiểu bò kết nối với nhau tạo thành những vòng khép kín bao quanh.
Hỗn hợp phân bò, nhánh cây có tác dụng còn có tác dụng chống thấm nước. Với người Maasai, làm như vậy không chỉ xua đuổi ruồi, muỗi, rắn, mà ngôi nhà còn ấm vào mùa đông và mát vào mùa hè.
Ở bộ tộc người Maasai, sự phân công lao động hết sức rõ ràng. Người đàn ông sẽ săn bắt thú hoang và chăn nuôi gia súc còn người phụ nữ lo toan cho ngôi nhà như gánh nước, kiếm củi, vắt sữa bò và nấu ăn cho gia đình.
Người Maasai tin rằng, gia súc tượng trưng cho sự giàu có và quyền lực. Càng sở hữu đàn gia súc lớn thì gia đình đó càng có tiếng nói trong làng. Tuy nhiên, họ lại không bao giờ đếm xem trong đàn gia súc của mình có bao nhiêu con vì như vậy sẽ khiến gia đình họ gặp phải những điều xui xẻo.
Theo phong tục, khi một chàng trai đến tuổi 16, anh ta sẽ phải giết một con sư tử để làm lễ trưởng thành và để dân làng công nhận sức mạnh của mình.
Khi bắt đầu đến tuổi trưởng thành, những nam thanh niên trong làng tụ tập đến một bãi đất trống để tộc trưởng tự tay… xâu lỗ tay và nhổ răng cửa cho từng người.
Khi đã nhổ răng và đeo khuyên, họ chính thức trở thành người đàn ông thực thụ, có thể quyết định mọi việc như mang dao và giáo đi săn bắn, lập gia đình. Còn nếu không như vậy, anh ta không bao giờ được công nhận là một người đàn ông thực thụ và sẽ chẳng có cô gái nào thèm nhòm ngó tới.
Một quy định bắt buộc đối với những người đàn ông trong bộ tộc, ngoài việc biết săn bắt thú hoang, anh ta phải biết tạo ra lửa bằng cách xoay một đầu gỗ nhọn và cứng trên một thanh gỗ mềm khác cho đến khi lửa bốc lên.
Hầu hết phụ nữ Maasai đều cạo trọc đầu và mang rất nhiều loại trang sức nặng nề, nhiều màu sắc. Tùy theo thứ bậc trong gia đình và tuổi tác mà người phụ nữ sẽ đeo những vật trang sức khác nhau, nhìn vào số trang sức đeo trên người có thể đoán được tuổi của người đó.
Từ 9 tuổi, các bé gái được xỏ lỗ tai và đeo khuyên cùng những đồ trang sức khác và cứ thế tăng dần số lượng trang sức cho đến lúc lớn.
Cho đến nay, người Maasai vẫn duy trì phong tục đa thê. Maasai là một bộ tộc có tính gia trưởng mạnh mẽ, người đàn ông có thể có rất nhiều vợ tùy thuộc vào số gia súc, của cải mà họ có. Họ “mua” vợ bằng cách “tặng” cho bố vợ nhiều gia súc như trâu, bò, dê…
Gia đình người Maasai duy trì tập tục “cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy”, tức là người cha trong gia đình sẽ quyết định cuộc sống hôn nhân của con gái. Ông ta sẽ ngồi nhận lễ vật mà nhà trai mang tới và quyết định ai sẽ là rể của mình phụ thuộc vào giá trị của số tài sản mang tới làm lễ vật.
Người phụ nữ không được tự do yêu đương cũng như quyết định ai sẽ là chồng của mình. Họ không được phép ly dị và phải sống với người chồng suốt đời, cam chịu kể cả người chồng có vũ phu hay đối xử tệ bạc với mình.
Tuy cuộc sống hôn nhân bị sắp đặt như vậy nhưng người phụ nữ lại được hưởng một “đặc quyền” kỳ lạ khi kết hôn. Đó là họ được phép có thêm… bạn trai khi đã có chồng với điều kiện là không được có thai ngoài hôn nhân.
Hôn lễ của người Maasai được tổ chức long trọng như một lễ hội. Tất cả mọi người đều được mời đến dự đám cưới mà không phân biệt giàu nghèo. Cô dâu sẽ là người nổi bật nhất, khoác trên mình nhiều trang sức nặng nề và nhiều màu sắc.
Một điều đặc biệt trong đám cưới truyền thống của người Maasai, trong lễ cưới, người cha sẽ nhổ một bãi nước bọt lên ngực của cô dâu để tượng trưng cho những điều may mắn nhất. Sau nghi thức đặc biệt này, cô gái sẽ lên đường về nhà chồng và bắt đầu cuộc sống hôn nhân.
Bạn có thể xem thêm: