Dùng iPhone, ăn gà KFC hay đi xe Mỹ đều đang trở thành những việc bị lên án tại Trung Quốc

Theo South China Morning Post, tinh thần dân tộc của người tiêu dùng Trung Quốc đang lên cao chưa từng thấy sau hàng loạt các diễn biến bất lợi cho nước này cả về mặt kinh tế lẫn công nghệ.

Không lâu sau khi chính quyền ông Trump áp mức thuế suất 25% lên 200 tỷ USD hàng hóa nhập từ Trung Quốc, tiếp đó là ban hành sắc lệnh cấm các công ty Mỹ hợp tác với Huawei, người dân Trung Quốc đã bày tỏ sự phẫn nộ với những bước đi mạnh bạo của ông Trump.

Không chỉ thể hiện bằng lời nói trên các diễn đàn, mạng xã hội lớn, người tiêu dùng nước này cũng cụ thể hóa lời nói của mình bằng hành động. Đã có hàng loạt các phong trào nổi lên kêu gọi mọi người tẩy chay iPhone, dừng mua xe hơi của Mỹ hay không ăn gà rán tại cửa hàng KFC.

Người người nhà nhà đòi tẩy chay Apple

Ông Wang Zhixin, một quản lý tại hãng sản xuất mô-đun năng lượng mặt trời cho biết: "Trái tim tôi giục giã phải ủng hộ các thương hiệu Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh chiến tranh thương mại". Trước đó hồi đầu tháng này, Wang đã sớm bán chiếc iPhone 7 ba năm tuổi của mình và chuyển sang dùng Huawei P30.

Wang cho biết, việc anh chuyển sang dùng Huawei P30 không hẳn vì lý do chính trị mà bởi chiếc P30 mà anh đang dùng có chất lượng tốt không kém, cộng với đó là mức giá rẻ hơn nhiều so với iPhone.

Hay như Sam Li, một nhân viên công ty viễn thông Nhà nước tỏ ra cứng rắn hơn: "Sẽ thật xấu hổ nếu rút ra môt chiếc iPhone khỏi túi trong lúc này bởi toàn bộ lãnh đạo công ty đều sử dụng smartphone Huawei".

Ngay sau khi có thông tin về việc Huawei bị Google và các công ty Mỹ dừng hợp tác, trên mạng Weibo đã có những bài viết và bình luận ủng hộ Huawei.

Sáng lập gia của một start-up thương mại điện tử Trung Quốc viết trên WeChat: "Hãy chuyển sang dùng smartphone Huawei. Tôi ghét những kẻ đạo đức giả. Thời đại 5G đã đến và Huawei có nhiều công nghệ tiên tiến hơn nhiều so với Apple".

Trong khi đó, Hu Xijin, tổng biên tập tờ Global Times khẳng định đã chuyển sang dùng smartphone Huawei sau 9 năm dùng iPhone, khi ông cảm thấy công ty đang bị chèn ép một cách vô lý.

Trong nhiều năm qua, Apple đã có những hành động thiện chí với Trung Quốc, đơn cử như quyên góp tiền cho các hoạt động nhân đạo, hỗ trợ vốn cho các công ty như Didi Chuxing, các trung tâm nghiên cứu dữ liệu. Ngoài ra, Apple còn góp phần tạo ra 5 triệu việc làm cho người dân Trung Quốc và các đối tác của Apple cũng mở ra cơ hội việc làm cho hơn 1 triệu người.

Trung Quốc hiện là thị trường lớn nhất ở nước ngoài của Apple khi chiếm tới 17% doanh số trong quý mới nhất. Theo dữ liệu của IDC trong năm 2018, Apple là thương hiệu smartphone lớn thứ 5 tại thị trường Trung Quốc với 9,1% thị phần. Mặc dù vậy, con số đó đã giảm xuống chỉ còn 7,1% trong Q1/2019 do nhu cầu giảm dần của người tiêu dùng Trung Quốc và sự ủng hộ ngày càng cao đối với các thương hiệu nội địa.

Cũng trong đầu năm 2019, doanh số bán iPhone trên toàn thế giới đã giảm xuống chỉ còn 36,4 triệu chiếc, giảm 30,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Cùng thời điểm này, Huawei vẫn đang cho thấy sự tăng trưởng tich cực.

Mới đây, các nhà phân tích thuộc hãng nghiên cứu Goldman Sachs ước tính, Apple có thể sẽ mất tới 29% lợi nhuận nếu Trung Quốc trả đũa Mỹ bằng các chính sách áp đặt lên Apple .

Thị phần của Apple tại Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục trượt dốc. Bỏ qua các vấn đề chính trị, chiến lược cung cấp và định giá sản phẩm hiện nay của Apple cũng là một phần lý do dẫn đến sự suy giảm doanh số của hãng.

Không chỉ Apple, các công ty Mỹ khác cũng liên lụy

Một công ty Trung Quốc tại Đông Hải, tỉnh Giang Tô mới đây đã đưa ra một quy định nội bộ, trong đó yêu cầu tất cả nhân viên tẩy chay các sản phẩm của Mỹ và ngừng du lịch tới Mỹ. Nếu không chấp hành, họ sẽ bị sa thải. Thông báo của công ty này thậm chí còn khẳng định, sự phát triển về khoa học, công nghệ của Trung Quốc đang khiến nước Mỹ lo lắng và sợ hãi nên mới có những động thái quyết liệt như vậy.

Công ty này yêu cầu nhân viên không mua hoặc sử dụng iPhone. Thay vào đó, mọi người nên sử dụng các thương hiệu smartphone nội địa như Huawei. Nhân viên công ty cũng không được phép mua xe hơi liên doanh Trung Quốc – Mỹ sản xuất và nên chọn mua xe hơi do 100% Trung Quốc sản xuất.

Mọi nhân viên của công ty không được phép ăn ở McDonald hoặc Kentucky. Họ thậm chí còn không được mua các sản phẩm từ P&G, Amway và nhiều nhãn hiệu tiêu dùng khác của nước Mỹ. Ngay cả việc đi du lịch tới Mỹ cũng bị cấm kị.

Thông báo có hiệu lực kể từ khi công bố và công đoàn công ty có nhiệm vụ thực thi và giám sát. Những người vi phạm quy định sẽ bị sa thải ngay lập tức và không có trường hợp ngoại lệ.

Ngay sau khi được chia sẻ trên mạng xã hội, thông báo trên đã thu hút động đảo sự chú ý của cư dân mạng Trung Quốc. Nhiều người đồng tình có và cả mỉa mai cũng có.

Một cư dân mạng cho rằng: "Chúng ta nên cấm cả máy tính nữa vì nó cũng là một phát minh của người Mỹ". Trong khi đó, nhiều người cho rằng quy định trên quá vô lý vì nhiều hàng hóa phổ biến được sản xuất tại Mỹ, chẳng hạn như hệ điều hành Windows, máy bay Boeing.

Tỷ lệ ủng hộ smartphone Huawei ngày càng tăng

Wang và Li chỉ là ví dụ về số lượng người dùng đang ủng hộ các thương hiệu nội địa ngày càng tăng ở Trung Quốc, nhất là khi bối cảnh hiện nay đang trở thành động lực để người dùng thực hiện những quyết định đã chần chừ trước đó.

Giới phân tích nhận định, trong khi lệnh cấm của chính phủ Mỹ có thể đe dọa làm tê liệt mảng kinh doanh smartphone của Huawei trong thời gian ngắn nhưng bù lại, Huawei đang được hưởng lợi lớn từ chủ nghĩa dân tộc và sự ủng hộ của người dân.

Năm ngoái, Huawei đã xuất xưởng được khoảng 206 triệu chiếc smartphone, trong đó 105 triệu máy được bán tại Trung Quốc, chiếm 26,4% thị phần tại thị trường nội địa.

Mặc dù vậy, người đứng đầu Huawei, ông Nhậm Chính Phi đã cố gắng trấn an lòng nhiệt thành của người tiêu dùng nước này. Chia sẻ trên truyền hình quốc gia Trung Quốc mới đây, ông khẳng định người dùng không cần thiết phải đánh đồng giữa lòng yêu nước và việc mua điện thoại của Huawei.

Ông thậm chí còn khẳng định gia đình ông đang sử dụng iPhone. "iPhone có một hệ sinh thái tốt và khi gia đình tôi ở nước ngoài, tôi vẫn mua cho họ những chiếc iPhone. Bởi vậy, mọi người không cần phải đánhh đồng việc dành tình cảm cho Huawei bằng việc phải yêu smartphone Huawei".

Hiện tại Mỹ đã nới lỏng lệnh cấm Huawei thêm 3 tháng và trong khoảng thời gian này, giới công nghệ và người tiêu dùng rất mong đợi một bản thỏa thuận giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ được ký kết, qua đó "cởi trói" cho Huawei thoát khỏi xiềng xích cấm vận của Mỹ hiện nay.

Trước đó trong một tuyên bố gần đây, tổng thống Trump cho rằng Huawei là một công ty nguy hiểm nhưng ông sẵn sàng bỏ qua cho hãng nếu đạt được lợi ích trên bàn đàm phán thương mại với Bắc Kinh.