Thời của phim tái chế

Nhiều người nhận định Hollywood từ lâu gần như không sản xuất được phim với ý tưởng mới. Chỉ riêng năm 2009, hầu hết phim lớn đều là phần tiếp theo như Transformers, Ice Age, Harry Potter… hoặc “xào xáo” các phim kinh điển. Nhiều đạo diễn hàng đầu, những người có thừa năng lực sáng tạo và tham vọng nghệ thuật làm ra những bộ phim nguyên bản, đang bỏ công làm lại các bộ phim quá cũ.

Dày đặc phim làm lại


Năm 2009, Hollywood tung ra nhiều phim làm lại, mà chất lượng có vượt qua phim gốc hay không thì còn phải bàn cãi. Taking of Pelham 123 là một phim như vậy. Bộ phim gốc được thực hiện từ năm 1974 là câu chuyện nghẹt thở về một cảnh sát phải đối phó với nhóm khủng bố bắt cóc tàu điện ngầm. Ý tưởng này đến nay đã rất cũ và nhiều phim xoay quanh chủ đề này như Die Hard, The Negotiator...


Public Enemies của đạo diễn Michael Mann là một ví dụ khác. Dù không hẳn có cốt truyện giống hệt nhau, nhưng trước đó đã có nhiều bộ phim làm về “siêu cướp” John Dillinger như Dillinger (1945), Baby face Nelson (1957) và Dillinger (1973). Johnny Depp có thể diễn xuất tốt, song bộ phim mới hoàn toàn không có nét độc đáo.

Sự thiếu vắng ý tưởng gốc lẫn cuộc khủng hoảng sáng tạo ở Hollywood còn thể hiện rõ nét ở thể loại phim kinh dị, vốn rất hút khán giả Mỹ đến rạp. Phần lớn phim thuộc thể loại này do Mỹ sản xuất trong thập kỷ qua được làm lại từ phim gốc của châu Á, hoặc từ chính phim của Hollywood.


Năm qua, nhiều phim ăn theo, làm lại được tung ra như Terminator Salvation, Star Trek, Land of the lost, My sassy girl (làm lại từ bộ phim hài tình cảm cùng tên của Hàn Quốc). Và danh sách phim tái chế ở Hollywood thực sự khiến người ta giật mình, đặc biệt khi mà một lượng lớn đạo diễn tên tuổi bỏ công sức cho những nguyên liệu cũ và quen thuộc.


Steven Spielberg gần đây tuyên bố đang làm lại Harvey, bộ phim hài năm 1950 của đạo diễn Henry Koster, còn Robert Zemeckis đang tái chế phim Yellow Submarine vốn đã dựng từ năm 1968 theo tên một bản nhạc của The Beatles.


Nếu nhìn vào danh sách phim sẽ được sản xuất trong năm 2010 của Hollywood, không có gì phải nghi ngờ rằng trào lưu tái chế còn kéo dài, bởi trong đó có ít nhất 75 phim làm lại và làm tiếp. Ngoài Taking of pelham 123 đã xuất xưởng, hãng Sony đang làm lại Karate Kid và The Green Hornet. Hãng 20th Century Fox sẽ xuất xưởng Gulliver's travels phiên bản mới và đang thực hiện dự án mới cho loạt phim Predator. Universal cũng theo trào lưu với The Wolfman và Robin Hood (với Russell Crowe thủ vai chính và Ridley Scott làm đạo diễn).


Ba nguyên nhân chính

Đâu là lý do khiến trào lưu tái chế phim mạnh mẽ đến thế? Có thể khẳng định ngay rằng, nó hiệu quả, dù không phải lúc nào điều này cũng đúng. Trong thời kỳ phim nhượng quyền, đầu tư vào những phim quen thuộc vẫn có thể kiếm bộn tiền.


Có thể minh họa cho công thức làm lại bằng ví dụ từ thương hiệu phim Batman của hãng Warners. Khởi đầu là loạt phim truyền hình, sau đó là bộ ba phim điện ảnh dưới bàn tay chỉ đạo của Tim Burton. Phim đạt doanh thu lớn, nhưng sự lạm dụng sau đó khiến loạt phim Batman trở thành trò cười ngớ ngẩn và rơi vào ngõ cụt. Chỉ cho đến khi Warners tái khởi động dự án này với tập phim Batman Begins của đạo diễn Christopher Nolan và sau đó là The Dark Knight, bộ phim mới trở thành tác phẩm có doanh thu lớn.


Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng khó khăn và phải đối mặt với một tương lai bất định, khán giả thường đến rạp với ước muốn được xem các bộ phim vui nhộn (như The Hangover, Paul Blart: Mall Cop...), giải trí (kiểu Transformers, Fast and Furious), hay quen thuộc (Star Trek, Ice age). Kể từ tháng 1/2007 đến nay, danh sách 10 phim có doanh thu lớn nhất tại Mỹ đều là những phim làm tiếp, hoặc phim hành động dựa trên truyện tranh thành công trước đó.

Giờ đây nhiều nhà làm phim được khán giả và giới phê bình khen ngợi vì đã tái chế phim hấp dẫn. Cách đây một thập kỷ, không dễ thuyết phục một đạo diễn hàng đầu tham gia một dự án làm lại. Khi đó các nhà làm phim chỉ cảm thấy tự hào khi thực hiện một tác phẩm hoàn toàn mới.