Nếu chờ một "Lời nguyền huyết ngải" kinh dị thì... đừng mơ!

Vò mái đầu húi cua gần như trọc, đạo diễn nổi tiếng “kén phim” Bùi Thạc Chuyên cho biết mình vừa trở về từ một chuyến phượt lên rừng. Phóng xe trên những đoạn dốc trơn như bôi mỡ, băng qua khúc suối nước lũ suýt cuốn trôi cả người… chú ấy bảo tự do giữa rừng xanh núi đỏ là cách tốt nhất để xả stress sau khi đã vắt kiệt sức vào bộ phim Lời nguyền huyết ngải cực kỳ mất công và khó nhọc này.

Vào dịp Tết Nguyên Đán, bộ phim Lời nguyền huyết ngải của chú sẽ được công chiếu rộng rãi trên toàn quốc. Nó có gì khác với những phim Việt Nam trước đây được quảng cáo là kinh dị mà khán giả thấy cũng… không kinh dị lắm không ạ?

Tôi nghĩ mọi người đã hơi nhầm lẫn khi hình dung về bộ phim. Lời nguyền huyết ngải không phải là phim kinh dị!

Kinh dị là thể loại phim nhất thiết phải có bạo lực, máu me giết chóc ghê rợn, như thế mới đủ làm cho khán giả sợ hãi. Có 2 lý do lớn để một bộ phim kinh dị đúng nghĩa còn khó được thực hiện tại Việt Nam. Một là vấn đề về kiểm duyệt. Người làm phim Việt Nam vẫn phải né tránh những yếu tố bạo lực và những yếu tố có thể bị coi như mê tín dị đoan. Hai là tài chính. Một bộ phim kinh dị máu me đòi hỏi kỹ xảo nhiều mà tiền đầu tư cho một phim Việt Nam chưa thể đủ để làm kỹ xảo tốt được. Vì thế trong quá khứ có nhiều phim Việt được quảng cáo là kinh dị mà không kinh dị lắm. 

Hiểu rõ vấn đề này nên với Lời nguyền huyết ngải, tôi chọn cách thực hiện một bộ phim mang nhiều màu sắc huyền bí chứ không kinh dị. Điểm mạnh của bộ phim là một câu chuyện hấp dẫn, tò mò, cuốn hút và bất ngờ đến phút cuối cùng.
Vậy chú xác định thể loại phim của Lời nguyền huyết ngải là gì?

Có thể coi nó như một bộ phim có chất trinh thám huyền bí, kiểu như khám phá kho báu hay đi tìm mộ cổ. Có lẽ đây cũng là một thể loại phim hiếm gặp ở Việt Nam. Khán giả sẽ hồi hộp cùng với những cuộc phiêu lưu của nhân vật chính, sợ hãi khi chứng kiến những mối nguy hiểm anh ta gặp phải và bàng hoàng trước những bí mật được tìm thấy. 

Mọi người cứ quan niệm phim ma phải sợ dựng tóc gáy, la hét kinh hoàng thì mới hay. Nhiều phim ma, kinh dị làm theo hướng đó, đầy xác chết, máu me. Nhưng tôi nghĩ Tết là thời điểm đặc biệt trong năm, mọi người không muốn bị ám ảnh bởi những chuyện kinh hoàng, xui xẻo. 

Thể loại huyền bí, trinh thám có cái hay là nó vẫn cho người ta cảm giác lạ, vô cùng hồi hộp, bất ngờ, nhưng về hình ảnh thì lại không rùng rợn mà có thể rất đẹp. Khán giả đừng nên chờ đợi ở Lời nguyền huyết ngải những pha sợ đứng tim kiểu như bị dọa ma, hù một cái rồi thôi. Hãy hình dung bạn chợt khám phá một bí mật, nó cứ từ từ hé mở, lớn dần, nguy hiểm dần, làm trí tưởng tượng bị kích động không ngừng và nỗi hồi hộp cứ tăng mãi lên. Lời nguyền huyết ngải là một bộ phim như thế.

Các đạo diễn giỏi thường không thích lặp lại chính mình, mỗi bộ phim mới của họ đều kỳ vọng là một bất ngờ lớn cho khán giả. Điều bất ngờ, mới mẻ gì khán giả có thể chờ đợi ở Bùi Thạc Chuyên với Lời nguyền huyết ngải?

Dễ hiểu nhưng vẫn li kỳ và hấp dẫn! Sau phim Chơi vơi, nhiều khán giả coi tôi là đạo diễn của những bộ phim chậm chạp, nặng nề và khó hiểu. Giờ đây chắc chắn họ sẽ bất ngờ khi xem phim này. (Cười lớn)
Cuốc xe đêm - phim ngắn đầu tay giành giải thưởng ở LHP Cannes của chú cũng khá ma quái với anh xích lô được thuê chở cái xác bà già để vứt đi trong đêm. Bây giờ là Lời nguyền huyết ngải. Vì sao chú lại hứng thú với đề tài ma?

Nói thật là tôi rất thích những câu chuyện có yếu tố tâm linh. Vì chúng ta đang sống ở phương Đông đúng không? Ở đây, mỗi gốc cây ngọn cỏ đều có linh hồn. Con người không chỉ bị chi phối bởi những gì diễn ra trong thực tại mà đa số chúng ta tin rằng mình đang sống và bị điều khiển bởi thế giới của nhiều thế lực vô hình. Vì thế mới có câu: "Người ta sống vì mồ vì mả, không ai sống vì ruộng cả ao liền".

Những câu chuyện ma với tôi vô cùng hấp dẫn. Ngày bé, tôi có lần bị người lớn dọa bằng cách kể chuyện ma cho nghe suốt buổi tối. Tôi đã nghe hàng trăm chuyện ma. Trí tưởng tượng của tôi muốn nổ tung. Tôi sợ nhưng vẫn  muốn nghe tiếp. Những câu chuyện đó đã ám ảnh tôi nên thực sự tôi sợ ma đến tận bây giờ.
Trong khi nhiều đạo diễn trẻ mỗi năm ra một phim thì đến nay, chú chỉ mới làm tổng cộng có 3 phim nhưng tất cả đều giành những giải thưởng lớn quốc tế, trong đó có cả giải ở LHP Cannes và Venice. Nổi tiếng là một đạo diễn “kén phim”  như vậy, vì sao lần này chú lại làm một bộ phim giải trí?

Tôi vẫn kén phim đấy chứ. Lời nguyền huyết ngải là một bộ phim được làm với mục đích chạm đến số đông khán giả và tôi đã thực sự kén phim khi quyết định theo đuổi dự án này. Điều này thể hiện ở chỗ tôi đã bỏ ra hơn một năm rưỡi không làm gì chỉ để viết kịch bản. Rồi gần một năm để quay và làm hậu kỳ cho đến khi hoàn thiện. Một đồng nghiệp hỏi tôi là: "Không hiểu làm thế thì anh sống bằng gì?". (Cười lớn) Thế thì không là “kén phim” thì là cái gì?

Nghe nói hãng phát hành đã mời hàng trăm khán giả khắp trong Nam ngoài Bắc đọc kịch bản Lời nguyền huyết ngải và nhận điểm số đánh giá cao chưa từng thấy. Nhà sản xuất đã rất hài lòng với kịch bản nhưng chú vẫn hì hục sửa đi sửa lại cả chục lần đến tận khi quay. Tại sao chú phải làm khó mình như vậy?

Thì đã nói là tôi kén phim mà. Đó cũng là một cách tiết kiệm tiền cho nhà sản xuất. Vì nếu mình kỹ lưỡng trong khi viết kịch bản thì sẽ đỡ tốn kém khi quay. Tôi sợ nhất là khi bấm máy mới thấy kịch bản có vấn đề. Đó thực sự là một thảm họa.
Chú có sợ rằng bộ phim không thành công sẽ làm mất uy tín cái tên Bùi Thạc Chuyên không?

Khi bắt tay vào một dự án, điều quan trọng không phải là mình có sợ hay không mà quan trọng là dự án này có đủ hấp dẫn để đi tiếp hay không. Cá nhân tôi cho đây là một dự án rất hấp dẫn. Nó mang lại cho tôi sự tưởng tượng không giới hạn. Đòi hỏi một bộ phim vừa đơn giản, dễ hiểu lại vừa hấp dẫn thực sự là một trò thách đố cực thú vị mà tôi muốn tìm lời giải.
Với một đạo diễn tài ba như chú, làm một bộ phim giải trí có phải mất nhiều công sức như phim nghệ thuật không hay nó chỉ là một cách xả stress cho vui sau khi căng thẳng, nghiêm túc với Chơi vơi?

Cực kỳ mất công và khó nhọc. Chúng tôi đã quay phim trong 40 ngày nhưng trong đó có 37 hôm từ 4 giờ chiều đến 6 giờ sáng. Liên tục thức đêm như thế nên đến cuối giai đoạn quay, mọi người gần như kiệt sức. Cả tôi cũng vậy. Làm gì có chuyện làm phim thương mại là dễ dàng, như một sự thư giãn, xả stress? Quan niệm đó rất sai lầm. Thậm chí quay xong phim này, tôi phải đi xe máy lên rừng để xả stress. 

Ngoài ra, áp lực khá lớn nữa. Vì tôi đang tiêu tiền của người ta bỏ ra, những đồng tiền thực sự chứ không phải là tiền Nhà nước hay tiền tôi đi xin tài trợ được như những phim trước. Mình phải có trách nhiệm. Tôi rất cảm ơn nhà sản xuất đã cho tôi những điều kiện tốt hơn so với mức đầu tư thông thường với một phim thương mại hiện nay.

Nghe đồn rằng nhà sản xuất cũng rất đau đầu với một số đòi hỏi của chú, ví dụ như phải mời bằng được nhóm âm thanh và dựng phim người Pháp thay vì sử dụng các chuyên gia Việt Nam như các phim Tết từ xưa đến nay vẫn làm. Tại sao chú phải cầu kỳ như vậy?

Thậm chí tôi muốn đòi hỏi nhiều hơn cơ nhưng mọi người biết đấy, thị trường điện ảnh Việt Nam còn nhỏ bé mà. Thường thì mọi người rất chú ý đến hình ảnh, nhưng trong một phim ma thì âm thanh là cực kỳ quan trọng. Chúng ta vốn sợ cái gì tai nghe mà mắt không thấy, nó tạo ra ám ảnh về thế giới huyền bí. Chính những âm thanh dù nhỏ thôi, nhưng bất thường mới khuấy động trí tưởng tượng và nỗi sợ. 

Cho nên tôi đã yêu cầu phim phải được làm hậu kỳ bởi những chuyên gia dựng phim và âm thanh người Pháp một cách kỹ lưỡng, chi tiết trong suốt 8 tháng. Đó cũng là một điều kiện đặc biệt nhà sản xuất đã dành cho phim của tôi vì kinh phí cho âm thanh và dựng phim gấp 5 lần bình thường.

Kỷ niệm nào đáng nhớ với chú trong quá trình làm phim?

Chúng tôi quay phim vào tháng 3, Hà Nội rét kinh khủng. Trong đoàn có những anh em trong tổ ánh sáng từ miền Nam ra không có đủ quần áo rét, lại không quen chịu lạnh. Thế là những người ở Hà Nội đã về nhà mang quần áo ấm của mình đến cho các đồng nghiệp miền Nam. Chúng tôi đã thực sự “nhường cơm xẻ áo” trong phim này. Tinh thần làm việc của anh em miền Nam thật đáng khâm phục, rất chuyên nghiệp và trách nhiệm. 

Tôi cũng không thể quên tinh thần làm việc của anh Thành Lộc. Trong khi những người khác phải làm việc 12 - 15 tiếng mỗi ngày thì anh Lộc và Lan - là chuyên gia hóa trang phải làm việc nhiều hơn, từ 16 - 18 tiếng. Vì anh Lộc phải đến trước mọi người 2 tiếng để hóa trang phức tạp và phải ở lại muộn hơn 1 tiếng để tẩy trang. Rồi câu chuyện về những người diễn viên khác bị tôi “ hành hạ” trong từng ấy ngày đêm. Tôi thực sự rất cảm ơn mọi người đã cùng chia sẻ với tôi cái “máu” hoàn hảo trong bộ phim này.
Bỏ ra nhiều công sức như vậy, chú có hài lòng khi xem lại bộ phim, thành quả của mình?

Tôi còn đang hồi hộp chờ ngày phim ra mắt. Sự hài lòng của tôi chính là sự hài lòng của khán giả.
Xin cảm ơn cuộc trò chuyện của chú!