“Người Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ hoàn toàn có thể vươn ra thế giới, cái đó là chuyện bình thường. Mình chỉ là ở những nơi khác nhau thôi, còn về tài năng, suy nghĩ, sản phẩm mình tạo ra là những cơ hội bằng nhau” – Suboi.

hà thơ, người đi đầu trong phong trào tự lực cánh sinh người Mỹ - Ralph Waldo Emerson đã nói một câu rất hay như thế này: “Đam mê tái tạo cho thế giới cho tuổi trẻ. Nó khiến mọi thứ trở nên sống động và đáng kể”.  Và trong thời đại mà người trẻ ai cũng đau đáu tìm cho mình đam mê để không phải sống hoài, sống phí đó, đã có rất nhiều người thành công – bằng cách riêng của chính mình. Tôi sẽ kể cho bạn về một trong số rất nhiều câu chuyện “sống động và đáng kể” ấy, về Suboi – rapper Việt từng nhiều lần “náo loạn” truyền thông thế giới.

Để nói về Suboi ở thời điểm hiện tại, bạn sẽ nghĩ ngay đến 2 từ khóa được nhắc đi nhắc lại: Obama – H&MxKenzo, đúng không? Nhưng tôi cho rằng, đó chỉ là bề nổi. Sẽ chẳng có lỗi gì nếu bạn biết Suboi qua bề nổi này, nhưng sẽ thật uổng phí nếu không dành ít thời gian để đọc và hiểu hơn về câu chuyện phía sau ấy, biết đâu bạn cũng sẽ nhận ra chính mình trong đó. Vì, chúng ta vẫn còn trẻ và vần còn kịp để theo đuổi ước mơ. Tất nhiên, trẻ ở đây dành cho những người luôn tin mình trẻ, không phải tuổi tác. Vậy, vì sao người trẻ, mà Suboi là điển hình lại có thể tự tin bước ra thế giới?

Bền bỉ đi tìm lời giải cho bài toán của niềm đam mê

Biết mình thích gì, nghe thì đơn giản nhưng không phải ai cũng biết một cách thật sự. Mà nhiều người trẻ thì hay nhầm lẫn giữa việc thích và muốn. Thích được xác định qua trải nghiệm, thường thì đã nghĩ qua, làm qua, đi qua, thì mới biết cảm nhận được chính xác điều mình thích. Còn Muốn thì khác. Có người khi làm mọi thứ để có được điều mình muốn nhưng lại nhận ra, mình không thích điều đó như bản thân vẫn tưởng. Xác định được đâu là thứ mình thích để không phải trải qua cảm giác hụt hẫng này. Nói như vậy, để thấy ngay từ những ngày đầu, Suboi đã biết mình thích rap, chứ không phải muốn làm nó để tỏ ra mình chất, hay được tung hô. Mỗi thành công hay thất bại trong ngần ấy năm, với Suboi như gia vị ngọt - đắng để cô nhận thấy mình thích rap hơn - hay đúng hơn là thích việc viết ra những bộc bạch, trăn trở của bản thân về cuộc sống, rồi chia sẻ nó cho mọi người.

Chập chững bước đi vào thời điểm mà từ “rap” danh xưng “rapper” vẫn còn lạ lẫm và rất vô chừng. Thử làm một điều mới mẻ với bản thân đã khó, mới với đại đa số khán giả lại khó hơn gấp bội. Bài toán khó này, cũng đã được cô gái trẻ Suboi kiên trì đi tìm lời giản và chứng minh tính đúng đắn bằng cách của mình.

“Như bài "Con chim non", ai lớn lên ở Việt Nam mà không biết bài này, nhưng khi nghe bản của tôi, họ thắc mắc sao lại hát tiếng Anh? Lúc đó mới bắt đầu cãi nhau là tại sao người Việt Nam mà lại rap tiếng Anh. Thật sự con người là như vậy. Họ thích cái gì đó sốc nổi và những điều có thể cho họ có ý kiến. Họ đã để ý đến bài đó. Sau đó tôi mới ra thêm những bài như "Quê hương Việt Nam", "Đừng ngoảnh lại",... Mình phải đem nhạc đến gần với người ta trước, hãy khoan ngồi một chỗ mà nói mình là thiên tài tiềm ẩn. Phải thật sự làm nhạc, đem tới cho mọi người để họ biết hip hop là gì, rồi từ đó mọi người mới để ý, thích và bàn tán về nó nhiều hơn” – Suboi nói.

Nhưng “Rap chọn tôi, rất dễ để tôi ngồi xuống và viết. Nó giúp tôi rất nhiều về lối sống chứ không đơn thuần chỉ có rap và viết nhạc”. Ngồi xuống, ngẫm nghĩ và chia sẻ sau 7 năm kể từ ngày đặt nền móng với Rap, Suboi đã rút ra điều đó. Rap chọn Suboi và cô đã cam đảm theo đuổi điều mình thích. Nếu chỉ có một vế, thì chắc hẳn đã không có rapper Suboi – người được hàng loạt trang báo: Time, Daily Beast, The Wall Street, Guardian hay CNN,… của thế giới đặt danh xưng: “Nữ hoàng hip hop Việt Nam”.

Suboi và 2 "cú nổ" vang danh giới trẻ Việt

Với rap, Suboi đã có vị trí của riêng mình trong dòng nhạc này ở Việt Nam. Khán giả thích rap đã công nhận Suboi rồi. Thế nhưng để nói về thành công của Suboi, rap chưa đủ. Nó là tiền đề, nền móng cho Suboi “bùng nổ”. Mà cú nổ đầu tiên là màn đối thoại cực ấn tượng với tổng thống Mỹ - Barack Obama hồi tháng 05/2016, trong buổi gặp gỡ với các "thủ lĩnh trẻ" của tổ chức YSEALI (Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á).

Truyền thông cả thế giới đã xôn xao, bất ngờ về việc nguyên thủ nước Mỹ beatbox để cô gái Việt đọc rap. Ngay sau màn giao lưu với ông Obama, Suboi đã trở thành cái tên phủ sóng dày đặc, không phải như một nghệ sĩ thuộc showbiz, mà theo cách một người trẻ Việt làm được điều xưa nay hiếm. Người ta tung hô Suboi vì sự tự tin và cách đặt vấn đề của cô với ông Obama.

“Về bản thân tôi, tôi muốn giới thiệu âm nhạc Việt Nam đến thế giới. Tôi muốn biểu diễn ở thật nhiều nước khác nhau mà tôi có thể. Tôi muốn cho mọi người thấy thế hệ trẻ Việt Nam hiện giờ thật sự tài năng, và họ đã đạt được nhiều thành tựu, không chỉ có tôi. Tôi mong thế giới sẽ nhìn Việt Nam theo cách khác, sau 40 năm chiến tranh. Vì thế, bạn biết đấy, có rất nhiều hy vọng về điều đó” – Suboi chia sẻ với đài CNN.

Và đó là chia sẻ duy nhất của Suboi trong thời điểm tên tuổi mình được trải khắp các mặt báo. Sau khi mọi chuyện lắng đi, Suboi mới ngồi lại với tôi và chia sẻ. Như cách một người bạn, cô vừa nói vừa cười rằng thời gian qua đã đi “trốn” vì bị nhắc tên nhiều quá. Người nghệ sĩ đi “trốn” cái nổi tiếng. Nghe có vẻ sai sai, nhưng nó lại đúng với Suboi. Đó không phải cuộc sống của cô ấy. (Phần thứ 3 của bài viết, bạn sẽ hiểu rõ hơn điều này).

Cú nổ thứ 2 khiến chúng ta bất ngờ về Suboi là trở thành gương mặt đại diện cho H&M x Kenzo toàn cầu. Lại một lần nữa, Suboi làm được điều chưa nghệ sĩ Việt nào làm được. Trở về từ New York, Mỹ sau sự kiện ra mắt, Suboi cho biết: “Người Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ hoàn toàn có thể vươn ra thế giới, cái đó là chuyện bình thường. Mình chỉ là ở những nơi khác nhau thôi, còn về tài năng, suy nghĩ, sản phẩm mình tạo ra là những cơ hội bằng nhau”.

2 lần vươn ra thế giới, cũng là 2 lần Suboi khẳng định: Giới trẻ Việt hoàn toàn làm được nhiều điều lớn lao, nếu họ thích, tự tin, học hỏi và theo đuổi đến cùng.

Đừng nhầm lẫn việc vươn ra thế giới là để được tung hô. Vì như thế vô tình đã cản sự tiến bộ, hãy xem đó là cách để giới trẻ mở rộng tầm nhìn. “Thường những người thành công trong lĩnh vực nào đó họ sẽ nghĩ:

“À bây giờ mình là số một, mình tốt rồi, cái gì tiếp theo nữa thì họ không biết!”

Đối với tôi cơ hội này là sự mở rộng, cả kiến thức, cách làm việc và tầm nhìn mới. Khi ra nước ngoài sẽ thấy khác lắm. Không phải tôi phân biệt, nhưng mình phải biết là mình đang còn thiếu cái gì, người ta có cái gì và bản thân có thể cố gắng được tới đâu. Sức làm việc của con người thật sự rất xa, đừng nghĩ “ôi tôi từ Việt Nam, tôi không biết gì hết, tôi không có làm bằng những người ở nước khác. Nó không đúng!” – Suboi nói thêm.

Cũng không nên mải miết chạy ra thế giới, những điều lớn lao thật ra được xây dựng từ những bài học rất đỗi đời thường. Như thói quen mà Suboi đã luôn duy trì: “Mỗi người, mỗi ngành nghề đều có câu chuyện hay ho để kể cho mình nghe. Tiếp xúc với nhiều người, nhiều hoàn cảnh khác nhau khiến cuộc sống của bản thân đa dạng, phong phú và học hỏi được nhiều điều từ những người mà mình gặp gỡ. Cũng là một cách để mình mở rộng tầm nhìn hơn”.

Thành công là động lực, không phải để sống khác đi

Thành công, sự tung hô khiến người ta có cơ sở để tự tin vào bản thân. Nhưng cũng là cái bẫy khiến bản thân trượt dài, ngủ quên trong thành công ở một gia đoạn nào đó. Và điều khó là, làm sao để bản thân vẫn là mình, dù có mặc lên mình tấm áo hào quang, nhưng bên trong vẫn là con người vốn có. Sống trung thực với bản ngã của mình. Tôi thích những gì Soboi làm được, nhưng tôi ngưỡng mộ cách mà cô sống với thành công đó hơn.

“Cuộc sống sau ánh đèn sân khấu của tôi cũng bình thường, uống cà phê, ăn bánh mì, đi xe ôm, gặp bạn bè. Có những cái rất đơn giản, và tôi thích giữ như vậy hơn” – Suboi chia sẻ.

“Tôi từng đi ra ngoài tiệc tùng, rồi ai cũng cụng ly champagne, xong nói những chuyện tôi không hiểu gì cả. Lúc ấy tự hỏi: "Ủa như vậy là thành công hả ta. Thành công là gì? Hạnh phúc là gì?". Tôi mới thấy rằng, hạnh phúc là cái mà tôi đang có bây giờ. Đi gặp mọi người, còn làm ra nhạc được, có những người bạn thật sự tốt và ủng hộ mình. Những điều đó là giá trị quý nhất và làm nên hạnh phúc của tôi”. Đó là lý do vì sao người ta ít thấy Suboi xuất hiện ở những sự kiện xoa hoa, hay đến những nơi mà Su cho rằng “không thuộc về mình”.

“Tôi không thích anh em bạn bè găp nhau bị chia rẽ bởi những cái suy nghĩ như “Ồ! nữ hoàng hip hop kìa”, tự nhiên nó làm ra một khoảng cách. Để chi? Nghệ sĩ là nghệ sĩ, con người là con người”. Rạch ròi trong công việc và cuộc sống đời thường, Suboi vẫn luôn sống theo cách riêng của cô ấy.

Điều này cũng được Suboi thể hiện rõ trong những sáng tác của mình. Từ thời “Chất riêng của tôi”, chứ không phải sau 2 cú nổ gây bão truyền thông mới chia sẻ suy nghĩ về lối sống này.

“Và đó là cách riêng của tôi, không chỉ qua bề nổi

Tôi thích được làm những gì mình thích, dù họ hiểu hay không

Tôi thích được học những điều mình chưa thấy, tôi tạo nên cầu vồng

Tuổi hai mươi hai sẽ như còn mãi đam mê giữ nguyên trạng thái

Cuộc chơi chưa dứt thời gian chẳng ngừng”

Nói như vậy để thấy rằng, dù thành công hay không, Suboi vẫn tự tin, vẫn ước mơ, đam mê và sống cuộc sống của riêng mình. Giá trị của Suboi và người trẻ hiện nay, theo tôi nên là như thế! Để khép lại bài viết này, tôi xin trích lời Suboi trả lời phỏng vấn cho đài CNN:

“Tôi luôn nói về việc là chính mình. Bạn có thể làm được nhiều thứ nếu bạn là chính mình. Trong cuộc sống này, ngoài tiền bạc và quyền lực, có nhiều điều tích cực mà bạn có thể theo đuổi. Tôi hy vọng rằng mọi người sẽ luôn theo đuổi giấc mơ của mình, dù mọi chuyện có khó khăn thế nào. Con đường đến thành công dù còn rất dài, nhưng đó là việc mà bạn sẽ phải làm để đạt được những điều đó”.