Sự thật về nữ nhân viên nghèo nhưng ở biệt thự, bị cảnh sát bắt vì giữ 61.000 Bitcoin thì nói mình bị lừa, chủ mưu cuối cùng lộ diện

Vào 11/11, Reuters đưa tin, sau gần bảy năm lẩn trốn khắp Đông Nam Á và châu Âu, Qian Zhimin – nữ chủ mưu một vụ lừa đảo quy mô hàng chục tỷ NDT – đã bị kết án 11 năm 8 tháng tù tại Tòa án Đại hình Southwark (London) vì tội rửa tiền thông qua Bitcoin.

Khi cảnh sát Trung Quốc bắt đầu truy quét đường dây lừa đảo Ponzi khiến hàng nghìn người mất sạch tiền tiết kiệm, Qian – lúc đó ngoài 40 tuổi – được đồng phạm chở bằng xe máy tới biên giới Myanmar để bỏ trốn. Sau đó, bà ta di chuyển liên tục qua nhiều nước Đông Nam Á, trước khi hạ cánh xuống sân bay Heathrow (London) vào tháng 9/2017 bằng hộ chiếu giả của St. Kitts và Nevis mang tên “Zhang Yadi”.

Trong gần bảy năm tiếp theo, dưới vỏ bọc Zhang Yadi, Qian dùng Bitcoin đổi tiền mặt để mua trang sức, hàng hiệu và bất động sản cao cấp, di chuyển cùng trợ lý khắp châu Âu, tránh các quốc gia có hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc.

Cảnh sát và công tố Anh cho biết các tài liệu thu thập được từ cuộc điều tra, kết hợp với thông tin từ phía Trung Quốc, đã hé lộ phần nào cuộc sống xa hoa nhưng đầy toan tính của Qian trong thời gian lẩn trốn.

Ngay sau khi tới Anh, Qian sai một đồng phạm sang Thái Lan lấy máy tính xách tay chứa 70.000 Bitcoin, khi đó trị giá khoảng 305 triệu bảng Anh (410 triệu USD) – số tiền bà ta mang theo khi trốn khỏi Trung Quốc. Bà ta từng tìm cách mua biệt thự ở Tuscany (Ý) và bất động sản cao cấp tại London để hợp thức hóa tiền rửa, nhưng một thương vụ nhà đất năm 2018 đã khiến cảnh sát Anh lần ra dấu vết.

Cảnh sát thu giữ được từ nơi ở của Qian và một hộp ký gửi gần đó 61.000 Bitcoin, sau khi nhận tin báo từ luật sư mà trợ lý của Qian tiếp cận để mua nhà.

Khi truy cập được vào ví điện tử năm 2021, giá trị số Bitcoin này đã tăng lên 1,5 tỷ bảng, và tới nay ước tính gần 5 tỷ bảng Anh (6,7 tỷ USD). Ngoài ra, cơ quan điều tra còn phát hiện một cuốn sổ ghi chép chứa mật khẩu ví điện tử giấu trong túi quần Qian khi bị bắt, giúp thu hồi thêm 67 triệu bảng Bitcoin khác.

Theo hồ sơ từ phía Trung Quốc, Qian từng điều hành một kế hoạch đầu tư Ponzi từ năm 2014 đến 2017, lôi kéo 128.000 người và chiếm đoạt tổng cộng 40 tỷ nhân dân tệ (5,62 tỷ USD). Ban đầu, Qian phủ nhận mọi cáo buộc lừa đảo nhưng đã đổi lời khai và nhận tội vào tháng 9/2025, ngay trước ngày xét xử, thừa nhận đã rửa tiền từ vụ lừa đảo quy mô khổng lồ này.

Công tố viên tiết lộ rằng, dù phần lớn thời gian ở Anh Qian sống ẩn dật trong các căn hộ thuê, ngày ngày ngồi làm việc trên laptop, bà ta vẫn nuôi tham vọng trở thành “lãnh đạo” của Liberland – một “quốc gia tí hon” tự xưng nằm giữa biên giới Croatia và Serbia – theo nội dung trong nhật ký thu được.

Trong hành trình rửa tiền, Qian được giúp sức bởi nhiều người. Wen Jian, nhân viên tại một tiệm đồ ăn Trung Quốc ở London, quen Qian không lâu sau khi bà ta đặt chân tới Anh. Hai người nhiều lần sang châu Âu đổi Bitcoin lấy tiền mặt. Wen phủ nhận tội rửa tiền nhưng năm 2024 bị kết án gần 7 năm tù sau phiên tòa phúc thẩm.

Trong thời gian rửa tiền cho Qian, Wen lái xe Mercedes và đưa con trai từ Trung Quốc sang sau 18 tháng để học tại một trường tư thục. Qian bỏ trốn sau khi cảnh sát đột kích ngôi nhà ở Hampstead, được gọi là Manor House, và thu giữ một két sắt chứa ví điện tử với số lượng Bitcoin khổng lồ.

Wen khẳng định bà không hề biết số Bitcoin đó có nguồn gốc từ lừa đảo và cho rằng Qian đã lừa dối bà. Wen nói rằng mình chỉ giúp Qian điều hành một doanh nghiệp trang sức có chi nhánh ở Singapore, Malaysia và Trung Quốc.

Sau khi Wen bị bắt năm 2022, Qian tìm đến Ling Seng Hok, một người Malaysia 47 tuổi, giao nhiệm vụ chuyển đổi Bitcoin, thuê nhà và quản lý nhân sự. Ling còn cố gắng làm hộ chiếu giả cho Qian, sử dụng ảnh của cố diễn viên Hồng Kông Thẩm Điền Hạ (Shen Dianxia).

Ling bị kết án 4 năm 11 tháng tù vào ngày 12/11/2025. Chính những giao dịch Bitcoin mà Ling thực hiện đã vô tình dẫn cảnh sát Anh lần ra tung tích của Qian tại miền Bắc nước này vào năm 2024.

Số Bitcoin thu giữ hiện đang trong quá trình xử lý dân sự. Văn phòng công tố Anh cho biết đang xem xét khả năng lập quỹ bồi thường cho các nạn nhân Trung Quốc, trong đó một số người mong muốn được nhận lại chính số Bitcoin đã bị tịch thu.

Vụ án của Qian Zhimin được xem là một trong những vụ rửa tiền lớn nhất lịch sử Vương quốc Anh, đánh dấu chiến thắng quan trọng của lực lượng chống tội phạm tài chính quốc tế nhưng cũng phơi bày sự phức tạp của các dòng tiền tội phạm xuyên biên giới thời kỹ thuật số.