Sinh vật mềm oặt núp trong thân cây: Món đặc sản "đại bổ" lên tới hơn 3 triệu/kg

Ẩm thực Việt Nam từ lâu đã sở hữu kho tàng món ăn phong phú làm từ côn trùng, đặc biệt là các loại sâu. Những sinh vật nhỏ bé với vẻ ngoài có phần khiến nhiều người giật mình ấy, khi bước vào căn bếp của người vùng cao lại trở thành nguyên liệu quý, tạo nên các món ăn vừa lạ vừa giàu dinh dưỡng. Và sâu chít - "báu vật" của núi rừng Tây Bắc - chính là một trong số đó.

Ở những vùng cao như Lạng Sơn, Điện Biên, Sơn La, bên cạnh các đặc sản nổi tiếng như xôi bảy màu, lợn cắp nách hay thắng cố, sâu chít được xem là món quà của thiên nhiên mà núi rừng ban tặng. Cứ đến mùa, người dân lại vào rừng tìm những thân chít có dấu hiệu bất thường - là những cây có sâu và không thể trổ hoa. Chỉ cần chẻ đôi thân cây, bên trong sẽ lộ ra sinh vật nhỏ màu trắng sữa, mềm oặt và căng mọng. Đó chính là sâu chít.

Thoạt nhìn, sâu chít khá giống nhộng tằm nhưng nhỏ và dài hơn. Màu sắc trắng ngà, thân mềm, kích thước nhỏ khiến nhiều người lần đầu thấy không khỏi rùng mình. Thế nhưng trong văn hoá ẩm thực của người vùng cao, đây lại là nguyên liệu quý, được xem là một trong những món ăn "đại bổ".

Khi mang về, sâu chít có thể chế biến thành nhiều món: hấp, xào lá chanh, rang mộc… Chúng giữ được độ béo ngậy đặc trưng, vị ngọt dịu, thơm thơm, khi cắn vào sẽ cảm nhận rõ lớp thịt mềm, mọng bên trong. Sâu chít hấp thường được xem là món giữ trọn hương vị nguyên bản nhất, còn sâu chít xào lại có hương thơm đậm đà hơn, rất đưa cơm. Không ít du khách khi vượt qua được cảm giác e dè ban đầu đã bất ngờ vì độ ngon của món ăn độc đáo này.

Không chỉ người vùng cao yêu thích, sâu chít còn trở thành đặc sản "có tiếng" ở vùng xuôi. Nhiều người tìm mua đem về làm quà hoặc ngâm rượu, tin rằng loại sâu này rất tốt cho sức khoẻ. Vì nhu cầu tăng mạnh, mỗi khi vào mùa, sâu chít luôn trong tình trạng "cháy hàng", có khi được đặt mua trước từ các thương lái.

Giá trị kinh tế của sâu chít cũng vì thế mà không hề nhỏ. Tùy thời điểm, loại sâu chít tươi đã được tách khỏi đọt chít có thể lên tới 1,1 triệu đồng/kg. Riêng loại sâu đã sấy khô, bảo quản được lâu hơn, giá cũng cao gấp vài lần. Có thời điểm, sâu chít sấy khô lên tới giá khoảng 3,3 triệu đồng/kg. Với mức giá này, sâu chít trở thành một trong những loại đặc sản đắt đỏ nhất được khai thác từ núi rừng.

Từ một sinh vật nhỏ bé sống kín trong thân cây, sâu chít ngày nay đã vượt khỏi phạm vi vùng cao, trở thành món ăn đặc sắc được nhiều người tìm kiếm. Dù vẻ ngoài còn khiến không ít người e dè, nhưng với những ai yêu sự mộc mạc, hoang dã và giàu dưỡng chất từ tự nhiên, sâu chít vẫn là món đặc sản Tây Bắc đáng thử ít nhất một lần trong đời.