NSƯT Minh Vượng: Bà nội chồng của Nàng Dâu Order chỉ chu toàn chứ không hề cay nghiệt!

Khác với những diễn viên từng được gặp, NSƯT Minh Vượng đón chúng tôi với một bộ đồ mặc tại nhà khá đơn giản. Nụ cười hiền và giọng nói có phần trầm hơn những gì chúng tôi tưởng tượng về bà Loan – bà nội chồng ghê gớm có tiếng trên màn ảnh bây giờ.

Với vai diễn bà nội chồng của Nàng Dâu Order, NSƯT Minh Vượng đã khiến khán giả hoàn toàn bất ngờ khi không còn xuất hiện với dáng dấp của một người làm hài nữa. Thay vào đó là sự nghiêm cẩn của một người đã có tuổi.

Người diễn viên gạo cội không từ chối bất cứ câu hỏi nào của chúng tôi. Thậm chí còn chia sẻ nhiều hơn, tường tận hơn. Và giọt nước mắt của NSƯT Minh Vượng cũng rơi khi nhắc tới vai diễn của chính mình, hay Lan Phương và Quỳnh Kool.

Đội ngũ làm phim trẻ là một lợi thế, nhưng ước ao của người làm phim vẫn là có một phim trường

Đã có một thời gian dài rời màn ảnh, sau khi quay trở lại, cô thấy nhịp độ và phong cách làm việc của mọi người có gì thay đổi? Nhất là khi hiện giờ, đội ngũ làm phim nói chung và của VFC nói riêng có rất nhiều người trẻ, thậm chí là các bạn thanh niên?

Không những thay đổi, mà còn thay đổi nhiều chứ. Thứ nhất là máy móc hiện đại hơn, toàn quay HD hoặc 4K, điều đó làm cho toàn bộ ekip sáng tạo đều phải cố gắng hết mình. 9,10 năm mới quay lại làm phim nhưng thực sự tôi cảm thấy rất phấn khởi khi thấy phim ảnh nước nhà có nhiều bước tiến bộ và đó là điều thu hút được người xem hàng tuần, hàng tháng. Khi làm việc với đội ngũ trẻ, từ D.O.P đến quay phim, họ rất năng động và sức trẻ đó cuốn tôi vào nhịp độ làm phim, điều đó làm tôi rất vui.

Còn một sự thay đổi lớn trong cách làm phim mà cần phải nói, đó là thay vì quay xong phim, đóng máy rồi chỉnh hậu kì, thì giờ đây các hãng làm phim dần chuyển sang cách làm phim cuốn chiếu. Với tôi thì không trở ngại gì vì là diễn viên có nghề. Ví dụ phim mấy chục tập, vào tới nơi không phải quay tập 1 mà có khi quay tập 3, tập 5, rồi quay cuối phim lại ra giữa phim. Điều đó đòi hỏi diễn viên khi nhận kịch bản phải đọc từ tập 1 đến tập kết để xem mối quan hệ tương tác của mình với các nhân vật trong phim ra sao. Từ đó mới có thể diễn liền mạch được sự sáng tạo của mình.

Với vai bà Loan, tôi rất trọng nể anh đạo diễn Bùi Quốc Việt, mặc dù trẻ nhưng cách tư duy, dàn dựng nhân vật, kết cấu chuyện, góc máy rất chuẩn chỉnh. Có những câu chuyện bản thân chúng tôi nghĩ “là như vậy” nhưng khi đọc khi diễn anh lại bảo “không phải như vậy” và bọn tôi đã tranh luận. Tuy nhiên khi quay xong và nghe theo lời đạo diễn, nhìn monitor và chúng tôi đã rút ra là đạo diễn đúng.

Có một số phim truyền hình hiện đại gặp điểm đen là bị khán giả biết được nội dung vì đoàn làm phim quay bối cảnh ở ngoài. Vậy theo cô việc khán giả biết được nội dung như thế này sẽ khiến bộ phim trở nên thu hút hơn hay sẽ là sự khó khăn khi làm phim tăng lên?

Với tôi, ước ao của người diễn viên là sẽ có một phim trường, thỏa ý nguyện của diễn viên, đạo diễn và ekip làm phim. Bởi vì những năm tháng gần đây, việc thu thanh đồng bộ rất quan trọng, nó mang hơi thở cuộc sống vào từng thước phim. Diễn viên chúng tôi cũng thích điều đó hơn khi người khác hay mình phải lồng tiếng.

Phim Nàng Dâu Order có khi phải chờ mấy tiếng đồng hồ vì phim làm thời điểm trước Tết, người ta khoan cắt bê tông hay những tiếng ồn ngày cuối năm rõ ràng làm ảnh hưởng đến tiến độ làm phim. Thế nên tôi nghĩ rằng, một phim trường sẽ giữ được những bí mật trong phim, giữ được hiệu ứng của phim. Giống việc bạn nghe một câu chuyện tiếu lâm hay giải một bài toán, hằng đẳng thức mà biết trước kết quả. Chắc chắn sẽ làm mất bất ngờ rất nhiều.

“Tôi chưa từng tham gia dự án phim nào dài hơi như Nàng Dâu Order”

Lý do gì khiến cô quyết định quay trở lại màn ảnh nhỏ ?

Không phải vì bộ phim Nàng Dâu Order mà tôi quay lại màn ảnh. Bắt nguồn từ 5/2017, vai bà Hến cũng của VFC trong Cả Một Đời Ân Oán mới là cột mốc tôi trở lại. Mặc dù tôi đảm nhiệm vai đó trong vài tập nhưng cả VFC và khán giả rất tiếc. Vai đó hay, nhưng không trường hơi do mua bản quyền của Đài Loan nên phải trung thành với tác phẩm của họ.

Tôi bắt đầu làm phim trở lại từ 5/2017 – 5/2019, đã kịp làm 9 phim. Với người có tuổi như tôi thì đó là một con số đáng kể.

Thời gian trước hầu như tôi không tham gia phim vì dành thời gian đào tạo những lớp diễn viên của trường Cao Đẳng Nghệ thuật Hà Nội và các trung tâm đào tạo diễn viên khác. Điều đó đã cuốn hết thời gian của tôi rồi. Trung bình là 3 tiếng dạy 4 tiết, một ngày dạy 3 ca sáng, chiều, tối.

Khi được mời vai bà Loan, tôi muốn xem tạm 10 tập để hiểu qua được về tính chất bộ phim. Công việc đi dạy chiếm rất nhiều thời gian, thậm chí không có thời gian để ngủ nên việc dành thời gian làm phim là cả một vấn đề. Với một vài ekip phim hay đĩa hài mọi người không quí mình lắm do luôn đòi hỏi xem kịch bản. Ai cũng thích tiền nhưng với tôi chất nhân văn, kịch tính trong tác phẩm là điều quan trọng. Tôi luôn đặt uy tín, danh dự của đoàn làm phim và chất lượng vai diễn lên hàng đầu.

Thế nhưng khi đọc xong, điều làm tôi thích đầu tiên ở bộ phim vì đây là bộ phim về gia đình. Sự gắn kết giữa ba thế hệ trong một ngôi nhà: bà, con trai và cháu nội. Bộ phim vừa có tính chất giải trí và nhân văn, kịch tính trong câu chuyện và số phận của gia đình nên tôi nhận lời.

Với Nàng Dâu Order, thiếu 6 ngày là tròn 6 tháng từ lúc tôi nhận vai cho đến khi đóng máy. Mặc dù không phải ngày nào cũng quay nhưng nếu tôi vẫn dạy học và đi diễn thì sẽ ảnh hưởng đến tiến độ của đoàn. Thành ra tôi phải ngưng hết, toàn tâm toàn ý cho vai diễn lần này.

Vai diễn lần này của cô khiến mọi người rất bất ngờ. Mọi người đã quen với một Minh Vượng hài nên lần này khán giả rất thán phục sự hóa thân vào vai một người bà nghiêm nghị xét nét, cô đã chuẩn bị cho sự thay đổi này thế nào?

Cái duyên của tôi với nghề rất hay. Khi còn trẻ tôi đã sắm nhiều vai già lắm rồi!

Mọi người vốn thắc mắc không biết tôi có làm nổi vai bà Loan không vì trong mắt mọi người tôi là người làm hài, vai diễn 1 người phụ nữ có tuổi lại xét nét là khá khó. Như Trọng Trinh kém tôi 3 tuổi mà lại làm con trai tôi, vậy đương nhiên vai này hóa trang 80, 85 tuổi.

Về phía tôi, nếu được hỏi có gì khó khăn không thì xin thưa, từ xưa tới nay mọi người hay tạo dựng nhân vật bà, mẹ ở dáng độ, hình thức không thô ráp như tôi. Tuy nhiên tôi rất mừng khi con mắt đương đại ngày nay không nhìn nhận về hình thức quá nhiều. Và điều đặc biệt dù đã qua nhiều vai, nhưng nhân vật bà Loan là vai mà tôi chưa từng trải qua. Một nhân vật mà khi đọc kịch bản tôi đã nghĩ ngay đến dáng vẻ hoàn toàn thành phố, khác với những vai từ trước, gốc nông thôn và mang vẻ chân quê. Tại sao lại như vậy ư? Điều này chẳng phải thể hiện quá rõ ở tên phim sao? Nông thôn thì sao mà order được? Vì vậy khi đọc kịch bản, tôi như bị ám ảnh để nghĩ diễn sao cho hết nhân vật bà Loan.

Đồng hành với bà Loan, còn một người mà khán giả không biết, đó là người hoá trang Nguyễn Đức. Cứ quay xong một phân cảnh, anh lại phải dùng máy sấy để sấy, cả quá trình làm phim tôi thương nhất anh vì luôn phải đi theo chăm sóc cho tạo hình nhân vật từng chút một.

Tôi không được hãng nào tài trợ nên đã phải bỏ tiền ra mua áo len, khăn len cho hợp. Dù đã được VFC tài trợ 4 bộ quần áo nhưng vẫn phải tìm đến những người trong ngõ Khâm Thiên, những người bán hàng trên phố Đinh Liệt, hỏi dò người này người kia để tìm được khăn móc, khăn len đan tay, chuỗi ngọc, vòng chân tay. Giờ cho tôi cân hàng đồ giả tôi mua phải trên dưới 5kg mà cũng dùng mãi không hết. Sở dĩ tôi phải chuẩn bị kĩ về trang phục như vậy, vì bà Loan là người phụ nữ thể hiện rất rõ chất Hà Thành ở con người mình. Chất riêng ấy khiến cho những cái xét nét và kĩ càng của bà trở nên dễ hiểu hơn. Chất riêng ấy cũng là thứ chỉ riêng bà Loan có, không lẫn với bất cứ một nhân vật nào trước đó.

Có một số ý kiến cho rằng nhân vật bà nội ngoài đời cũng có nhưng không quá gay gắt như vậy, thì theo cô có phải bộ phim đẩy tình tiết lên cực điểm cho khán giả thấu hiểu tâm tư các nhân vật nói chung?

Phim và kịch không có xung đột mâu thuẫn thì không còn khán giả xem đâu vì cứ bằng bằng đều đều. Ngoài đời còn có những bà mẹ chồng, bà nội ác hơn như thế nhiều nên tôi đã tiết chế để mang hình ảnh chung cho người xem. Nhưng bên cạnh đó, đã là phim sẽ có xung đột mâu thuẫn kích thích người xem.

Tạo hình và nhân vật bà nội, không cẩn thận sẽ trở nên ác độc, cay nghiệt. Trước giờ trên phim là hình ảnh của những mẹ chồng nhưng ở đây là bà nội của chồng thậm chí còn kinh hơn nữa nhưng tôi cũng không đi vào vết xe đổ ở phim khác. Nhân vật của tôi vẫn nhân hậu, nghiêm cẩn và nổi lên là thương con, thương cháu, đòi hỏi con cháu hoàn thiện. Chỉ thế thôi chứ không ác nghiệt, thế nên mọi người hãy đón xem còn 4 tập nữa xem tôi thể hiện nhân vật bà nội thế nào.

Khi làm phim Nàng Dâu Order, tôi nghĩ nhiều đến mẹ mình vì dáng vẻ bà Loan khá giống mẹ. Có chăng mẹ mình là người đon đả hơn còn bà Loan phải kìm giữ tình cảm, luôn khe khắt, nghiêm cẩn.

Nhân vật bà Loan là người chu toàn, từ ánh mắt cử chỉ cũng phải tiết chế rất nhiều. Dù tôi và diễn viên Lan Phương ở ngoài thân nhau thế nhưng có những đoạn phải mắng mỏ nên tôi rất thương nên hạ giọng xuống, nhưng đạo diễn lập tức nhắc ngay “Không phải hạ giọng trầm như thế đâu”.

Như Quỳnh Kool, ở ngoài hai chúng tôi cũng rất thân thiết, nhưng lên phim vẫn phải mắng mỏ nhiều, nhất là lúc lộ ra chân tướng. Tôi vẫn nhớ chi tiết ở tập 26, khi Nguyệt Anh trườn xe tới, cầu xin tôi tha thứ. Nhưng rồi tôi phải bước đi những bước vô hồn, ánh nhìn tôi trở nên đau đớn thế nào lúc ấy hoàn toàn là thật. Những khóc cười với nhân vật khi ấy thực sự là của một người bà với cháu mình.

Bên cạnh đó, tôi cũng là học sinh giỏi văn nên có rất nhiều câu cú, thơ văn của các cụ ngày xưa tôi cũng đưa vào “Trăm năm bia đá thì mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ”. Tuy nhiên tôi không lạm dụng, không tự ý sử dụng lối văn của mình vào phim mà luôn luôn tôn trọng đạo diễn. Có chăng là hỏi ý kiến rồi thảo luận cho thoả đáng rồi vào quay.

Theo cô, mấu chốt mâu thuẫn của cuộc hôn nhân giữa Hoàng Yến và Phong có phải do bà nội không?

Không, do bà một phần rất nhỏ thôi. Ví dụ như Yến có mối quan hệ với cậu Kiệt quá thân thiết. Thế rồi vấn đề cô này chối bỏ cha mẹ, tham làm giàu lao vào bán hàng nên đẩy cô đến việc tai hại. Nhưng rồi cuối cùng bà và gia đình đưa tay đỡ hết.

Khán giả vẫn thấy bà nội tỏ ra không hài lòng, thậm chí xét nét Yến một cách quá đáng, điều này hoàn toàn đúng. Nhưng yêu cho roi cho vọt, nuông chiều là nó sẽ không nỗ lực. Vậy nên giấu đi, phải dạy dỗ. Và tôi nghĩ rằng tác giả hay đạo diễn rất giỏi trong việc đấy. Mồm nói một đằng nhưng bên trong là cốt lõi, tấm lòng vị tha của ông bà cha mẹ. Nếu không thương Yến, liệu sau khi Yến bị bắt cóc, bà có tỉ mẩn tìm tòi công thức nấu ăn, hay cất công đun thuốc bắc mong cháu sớm đậu thai không?

Nếu được thay đổi một tình tiết trong Nàng Dâu Order, cô sẽ thay đổi chi tiết nào?

Nói thì nó vô cùng, nhưng nếu được thay đổi, tôi sẽ thay đổi bộ tóc để 100% khán giả công nhận là tóc tôi chứ không phải tóc giả. Chỉ một chi tiết duy nhất đó khiến tôi lấn cấn. Còn với tôi kết cấu kịch bản và diễn xuất, ekip đã làm việc hết mình.

Hiện nay xuất hiện nhân vật có thể là cô con dâu tương lai của bà Loan khi lấy ông Phú thì liệu có xảy ra xung đột với bà không?

Vốn dĩ một mình cô cháu Yến bà đã khổ lắm rồi và rõ ràng cô giáo thể chất này còn vụng hơn cô Yến. Nhưng tôi nghĩ, gia đình nào cũng vậy, “nhân vô thập toàn”, con người ta không thể hoàn thiện được, tất cả vì hạnh phúc con cháu, dạy dỗ dần dần.

Tôi sẽ không hé mở kết phim, nhưng biết đâu, cô giáo thể chất sẽ là con dâu và có thể tệ hơn Yến, cô mà chuyên môn “order” đấy, nhưng tôi tin rằng, với bà nội hay người mẹ đã nói “Xem thế nào lấy vợ đi, còn nếu không mẹ đồng ý cho lấy cô Nga” – người phụ nữ vô duyên và nhạt nhẽo nhất còn chịu được, thì cô Linh vẫn tươm chán! Trời không chịu đất, đất phải chịu trời, nên cũng muốn chuyển lời đến người xem hãy vì hạnh phúc con cháu, bởi bố mẹ ông bà nào cũng thương con cái mình cả.

Làm diễn viên, nếu không có sự nhẫn nại là chết!

Với cô, một bộ phim hay sẽ phải có những yếu tố nào?

Việc đầu tiên phải nói về kịch bản. Kịch bản chặt chẽ, thuyết phục người xem là thứ nhất. Thứ hai là dàn diễn viên, những người đảm đang các nhân vật. Thứ ba là đạo diễn phải rất hiểu kịch bản và diễn viên để mà dẫn dắt được cả ekip. Còn phần để hỗ trợ cho phim hấp dẫn là bối cảnh, góc độ máy quay khó và không thể không có âm nhạc. Âm nhạc tạo kịch tính và tình cảm, dẫn dắt những tình huống gay cấn. Người ta nói “nghệ thuật” là bộ môn tổng hợp không bỏ đi được cái gì hết. Đừng nghĩ người lên hình mới là người sáng tạo. Công lớn nhất phải thuộc về đạo diễn, những anh chị em tổ đạo cụ, bối cảnh hay hoá trang cơ! Họ mất cả tháng trời lang thang đi tìm bối cảnh khi chúng tôi còn chưa đọc xong kịch bản. Khi đi quay, họ luôn phải đi trước về sau. Chúng tôi có về đến nhà rồi cũng phải cả tiếng sau họ mới rời hiện trường.

Qua đây, tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn tới toàn bộ ekip làm phim Nàng Dâu Order vì đã cho diễn viên chúng tôi những giây phút được thăng hoa với nghệ thuật. Những con người lặng thầm đứng sau màn ảnh ấy thực sự là đội ngũ đáng nể trọng.

Bây giờ diễn viên sướng hơn ngày xưa rồi đúng không ạ?

Sướng hơn là xe cộ máy móc nhưng giờ lên đài bọn tôi vẫn đi những xe rất cũ. Nói ra lại bảo tôi điên, chứ ăn ở đi lại thì chúng tôi không cần quá cầu kì. Với bọn tôi, bối cảnh, sáng tạo cho người xem mới là điều quan trọng. Còn bọn tôi khổ mãi rồi, không biết lớp trẻ thế nào nhưng với bọn tôi thì việc chịu khổ là chuyện bình thường. Cuộc sống giờ hiện đại tôi thấy rất hài lòng, quay HD, 4K để chất lượng tốt. Nói đến 4K giờ lại thương, nóng 30 – 40 độ lấy hết quạt ra để quạt cho máy vì nó nóng chẻ đôi mặt ra. Máy móc hiện đại còn quan trọng hơn mặt diễn viễn. Nhưng không vì thế bọn tôi buồn. Vì như tôi nói, cái tối cao là khiến người xem hài lòng.

Nàng Dâu Order được đánh giá tốt về cả kịch bản và diễn viên, tuy nhiên cá nhân cô có thấy phiền lòng khi nỗ lực của mình chưa được đền đáp xứng đáng vì bộ phim Về Nhà Đi Con hiện đang trở nên phủ sóng rộng rãi hơn?

Nói không buồn thì không đúng, nhưng buồn thì lại là sai. Bởi đây là phim do nhà nước phát sóng, không thể bắt mọi người cả tuần ăn món ăn đấy mãi được. Điều tôi mừng là phim nào cũng được khán giả đón nhận. Hay nhất là trong Nam giờ cũng đã đón nhận những bộ phim phát sóng mỗi tối. Còn đối với cá nhân tôi, ai chẳng muốn tác phẩm của mình được tác giả đón nhận, độc quyền ngày giờ. Tuy nhiên điều quan trọng là khán giả ghi nhận, không ném đá là được rồi.

Xin chân thành cảm ơn cô vì những chia sẻ rất tường tận và thú vị trong buổi phỏng vấn. Chúc cô luôn có thật nhiều sức khoẻ và thời gian để sáng tạo nhiều hơn nữa với nghệ thuật nước nhà!