Não là "trung tâm điều khiển" mọi hoạt động sống. Khi xuất hiện một khối u - dù là u lành hay u ác (ung thư) thì nó đều ảnh hưởng rất nhiều tới sức khoẻ, cuộc sống hàng ngày. Đặc biệt, khối u não ác tính lại càng nguy hiểm, nó giống như "quả bom nổ chậm" trong hộp sọ.
Bởi vì u não thường phát triển âm thầm, có thể mất nhiều tháng hoặc vài năm mới gây triệu chứng rõ. Khi phát hiện, khối u có thể đã lớn, chèn ép vùng chức năng sống còn, khiến phẫu thuật hoặc điều trị khó khăn và tốn kém. Tiên lượng u não cũng thường xấu, di căn nhanh và để lại nhiều biến chứng ngay cả sau khi phẫu thuật thành công.
Để biết mình có đen đủi có một quả "bom nổ chậm" như vậy hay không, hãy kiểm tra xem bạn có dù chỉ một trong số 5 dấu hiệu dưới đây hay không nhé:
Ảnh minh họa
Khác với đau đầu do căng thẳng hay mất ngủ, đau đầu do u não thường:
- Kéo dài nhiều ngày đến nhiều tuần.
- Cường độ tăng dần, đặc biệt dữ dội vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
- Không giảm dù đã uống thuốc giảm đau thông thường.
- Có thể kèm buồn nôn hoặc nôn ói.
Nguyên nhân là khối u chiếm chỗ trong hộp sọ, làm tăng áp lực nội sọ và kéo căng màng não - nơi chứa nhiều dây thần kinh cảm giác đau. Đây là dấu hiệu xuất hiện ở hơn 50% bệnh nhân u não.
Khối u ở vùng gần dây thần kinh thị giác hoặc thùy chẩm có thể gây:
- Mờ mắt, nhìn đôi.
- Méo mó hình ảnh hoặc mất thị lực một phần.
- Thấy "đốm đen" hoặc "ruồi bay" trước mắt.
Do u não chèn ép dây thần kinh hoặc mạch máu nuôi mắt, tầm nhìn bị ảnh hưởng từ từ nên dễ bị bỏ qua. Một số người chỉ phát hiện khi đi khám mắt định kỳ và được bác sĩ nghi ngờ có tổn thương não.
Nếu khối u nằm ở vùng điều khiển vận động hoặc cảm giác (thùy trán, thùy đỉnh), người bệnh có thể:
- Yếu hoặc liệt nhẹ một bên tay/chân.
- Đi loạng choạng, dễ vấp ngã.
- Tê bì hoặc mất cảm giác ở một phần cơ thể.
Các triệu chứng này đôi khi xuất hiện thoáng qua rồi biến mất, dễ nhầm với tai biến nhẹ (TIA). Tuy nhiên, nếu tái diễn, cần đi chụp MRI hoặc CT não để loại trừ khối u.
Khối u não ở thùy trán, là "trung tâm kiểm soát" hành vi có thể khiến người bệnh:
- Trở nên nóng nảy, cáu gắt hoặc hành động bộc phát.
- Giảm khả năng tập trung, hay quên.
- Mất khả năng lập luận hoặc giải quyết vấn đề đơn giản.
Những thay đổi này thường bị người thân cho là "tính tình thay đổi" hoặc "do stress", dẫn tới chậm phát hiện bệnh. Đây là dấu hiệu nguy hiểm vì cho thấy u đã ảnh hưởng đến chức năng cao cấp của não.
Ảnh minh họa
Co giật là một trong những biểu hiện điển hình của u não. Nguyên nhân là khối u gây rối loạn hoạt động điện trong tế bào thần kinh, khiến não phát xung điện bất thường. Cơn co giật có thể:
- Ảnh hưởng toàn thân (co giật toàn thể).
- Chỉ xảy ra ở một vùng cơ thể (co giật khu trú).
- Đi kèm mất ý thức trong vài giây đến vài phút.
Đặc biệt, người trưởng thành chưa từng bị động kinh nhưng bỗng xuất hiện co giật thì phải đi khám ngay, vì đây là dấu hiệu cảnh báo cao của u não hoặc các tổn thương não khác.