Nghề làm mũ, mặt nạ hơn 2 thế kỷ thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Sáng 1/11, tại Vĩnh Long, Nghề làm mão (mũ), mặt nạ của đồng bào Khmer Trà Vinh đã đón nhận bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động Tuần lễ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chào mừng Lễ hội Ok Om Bok tỉnh Vĩnh Long năm 2025.
Nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer (phổ biến tại địa bàn thuộc Trà Vinh cũ (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long) là nghề thủ công truyền thống được hình thành cách đây hơn 2 thế kỷ. Các sản phẩm phục vụ sinh hoạt văn hóa - nghệ thuật truyền thống của đồng bào Khmer, như múa dân gian, múa truyền thống, múa tín ngưỡng, ca kịch…
Các sản phẩm mão, mặt nạ được chế tác thủ công, hoạ tiết thể hiện sự linh thiêng trong đời sống tinh thần của cộng đồng người Khmer. Hình dáng, màu sắc, họa tiết của từng sản phẩm theo nhân vật, từng điệu múa, gửi gắm những ý nghĩa sâu sắc, thể hiện niềm tin về cái thiện chiến thắng cái ác, chính nghĩa vượt lên hung tàn, sự cảm hóa, hướng thiện để mang lại những điều tốt lành trong cuộc sống… Ảnh: Nghệ nhân ưu tú Thạch Sang với những sản phẩm tại nhà.
Quá trình làm sản phẩm hoàn toàn thủ công, tỉ mỉ, khéo léo của người thợ, để tạo nên những sản phẩm bền, đẹp, tính sáng tạo nghệ thuật. Trải qua những thăng trầm, nghề thủ công này trở thành di sản văn hóa quý báu, được lưu truyền từ đời này qua đời khác, góp phần tạo nên bức tranh văn hóa đa màu sắc của người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Ông Nguyễn Quỳnh Thiện - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long - cho biết toàn tỉnh hiện có 19 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó, Nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer Trà Vinh là một trong 6 di sản được hình thành trong đời sống của đồng bào dân tộc Khmer. Đây là niềm vui chung của nhân dân tỉnh Vĩnh Long khi một ngành nghề thủ công truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Khmer được tôn vinh, công nhận.
Ông Nguyễn Quỳnh Thiện yêu cầu, các sở ngành, địa phương tăng cường thông tin, tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của di sản văn hóa nói chung và nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer nói riêng trong phát triển kinh tế - xã hội. Triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm phát huy giá trị di sản trong đời sống, nghiên cứu xây dựng đề án bảo tồn và phát huy giá trị nghề làm mão, mặt nạ của đồng bào Khmer. Ảnh lãnh đạo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Vĩnh Long nhận bằng chứng nhận di sản.
Lãnh đạo UBND tỉnh Vĩnh Long cũng yêu cầu nghiên cứu kết hợp hài hòa cả hai nghề thủ công truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer đã được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (Nghề làm chiếu Cà Hom và Nghề làm mão, mặt nạ), để xây dựng hệ giá trị sản phẩm văn hóa - du lịch, tạo nên các sản phẩm dịch vụ văn hóa - du lịch độc đáo của địa phương.
Triễn lãm trang phục các dân tộc tại sự kiện, chào mừng kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11).
Người dân, học sinh tham quan Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer.
