"Mẹ ơi, làm game thủ chuyên nghiệp là ước mơ của con!"

Kyle Giersdorf (16 tuổi) đang học tại trường Trung học Pottsgrove (Mỹ). Tháng 7/2019, cậu chiến thắng giải đấu Fornite World Cup mùa đầu tiên và giành được 3 triệu USD. Cậu bé là ví dụ cho sự thành công của những thanh thiếu niên đang bước vào con đường chuyên nghiệp trong eSport. Tuy nhiên, đây có phải chuyện thường thấy hay thành tích này vô cùng hiếm hoi?

Không khó để nghe thấy những lời phàn nàn từ bậc phụ huynh về việc con mình "hờn dỗi" ra sao mỗi khi họ nhắc nhở chúng chơi điện tử. "Khuya rồi, tắt máy ngủ thôi con", trở thành câu cửa miệng của những người làm cha mẹ. "Đây là nghề mà con chọn" cũng thường là lý do mà đưa trẻ đưa ra cho hành vi chơi game khuya của mình.

Thể thao điện tử đang bùng nổ

Thể thao điện tử đang bùng nổ. 3 năm về trước, tại Mỹ, khi Hiệp hội Đại học Esports Quốc gia (NACE) được thành lập, chỉ có 7 trường đại học thực sự tổ chức những trận tranh tài eSports. Giờ đây, NACE có hơn 170 trường cao đẳng và đại học thành viên.

Đến nay, các nền tảng trực tiếp trò chơi điện tử đang vô cùng "hút khách" ở xứ cờ hoa. Nhiều người sẵn sàng đóng góp nội dung cho các kênh livestream tuỳ theo năng lực của họ. Hiện tại, việc chơi game và livestream đã tạo dựng nên sự nghiệp khá lớn cho nhiều người. Một trong số đó là Tyler "Ninja" Blevins, anh kiếm được 500.000 USD mỗi tháng bằng cách stream Fortnite. Đó là thông số trước khi anh từ bỏ Twitch để tham gia nền tảng stream của Microsoft - Mixer.

Liệu rằng có đáng giá để "chắp cánh ước mơ" cho con mình trở thành Tyler Blevins khác hay không? Với thể thao truyền thống, rất nhiều cha mẹ đã bỏ qua tất cả và sẵn sàng đầu tư cho ước mơ của con. Có nhiều bậc cha mẹ cố gắng để con có thể thành công như Mia Hamm, biểu tượng bóng đã nữ ở Mỹ. Hay có những phụ huynh cho con luyện tập hàng nghìn trận tennis để thêm một Serena Williams - người giành được 23 danh hiệu quần vợt nữ. Những người khác có thể mong con mình tiếp bước Micheal Phelps, ông hoàng bơi lội của Mỹ. Tuy nhiên, tại sao ít ai đầu tư vào thể thao điện tử?

Đại học Irvine tại California cấp học bổng cho Thể thao Điện tử ở các hạng mục như Overwatch hay Liên Minh Huyền thoại. Điều này hoàn toàn tương tự như các trường đại học khác có học bổng cho bóng đá hay bóng bầu dục. Tuy nhiên, thể thao điện tử không giống những môn thể thao truyền thống, ranh giới giữa nghiện và đam mê thực sự quá mong manh.

"Nếu bạn biết sinh viên của mình thức khuya, tận 5h sáng để chơi game và trốn học. Bạn sẽ nói gì", Mark Deppe, giám đốc chương trình eSports nói trong một cuộc phỏng vấn.

"Đây không phải điều chúng tôi muốn, ngược lại, trường đang cố gắng giảm thiểu vấn đề này. Ở đây, chúng tôi dạy sinh viên cách quản lý thời gian, chăm sóc sức khoẻ tâm lý. Thậm chí, mỗi lớp đều có nhân viên theo dõi việc tham gia lớp học, bài tập cũng như điểm số của từng người", ông Deppe cho biết. Câu hỏi được đặt ra là, nếu sinh viên muốn trở thành người chơi chuyên nghiệp, ông sẽ làm gì?

Sau ánh hào quang

"Điều này rất khó nói, về phía chúng tôi, giảng viên sẽ cung cấp cho họ những số liệu thực. Sinh viên được biết rằng, vâng, bạn có thể lên chuyên nghiệp. Vấn đề là, bạn không thể kiếm đủ thu nhập để sống sau đó. Khi được các sinh viên hỏi về con đường lên chuyên nghiệp, tôi bảo họ phải nghĩ đến việc để làm sau chuyên nghiệp. Kể cả khi đã trở thành một tuyển thủ, sự nghiệp của bạn thường không kéo dài quá 2 năm. Bạn phải có kế hoạch sẵn sàng cho cuộc đời mình sau khi buông chuột. Thể thao điện tử không phải đích đến cuối cùng của cuộc đời", câu trả lời thẳng như ruột ngựa của ông Deppe. Các bậc phụ huynh sau này có thể trả lời con mình như vậy.

Chìa khoá cho tâm hồn vững mạnh chính là sự cân bằng. Trẻ em, đặc biệt là các thanh thiếu niên, lại dễ dàng mất cân bằng. Các bậc cha mẹ nên trang bị những kỹ năng cần thiết để giúp đỡ con đúng lúc nhất, đây có thể là ngã rẽ cuộc đời của chúng.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn nên gạt bỏ niềm đam mê của con. Nếu con bạn muốn trở thành một tuyển thủ chuyên nghiệp, hãy đưa con yêu cầu như những bậc cha mẹ khác - những người có con muốn trở thành các vận động viên truyền thống. Cho con mình cơ hội để chơi cũng như nâng cao kỹ năng của bản thân đồng thời nghiêm khắc yêu cầu hoàn thành bài tập về nhà và trách nhiệm của một học sinh, sinh viên. Nghiêm cấm con mình từ bỏ giấc ngủ để phát triển đam mê. Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến trầm cảm ở tuổi vị thành niên.

Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể cho con mình đối mặt với các thông số, dữ liệu thực về ngành nghề này. Có hơn 2 triệu streamer ở Twitch đang cố gắng kiếm tiền từ khả năng chơi game của họ. Trong đó, 10 người đứng đầu trung bình kiếm được khoảng 2 triệu USD/năm. Tuy nhiên, số còn lại có thu nhập thấp hơn rất nhiều. Đa phần những người chơi này không kiếm được bao nhiêu tiền từ game cả. Khả năng con bạn vào được top 10 thấp hơn 0,000005. Một YouTuber có được cả triệu view đã tính toán số tiền mang lại cho anh, vỏn vẹn 389,07 USD.

Mặt khác, ước mơ thể thao điện tử chuyên nghiệp cũng tương tự thể thao truyền thống. Các bậc phụ huynh hãy cho đứa trẻ biết bạn ủng hộ chúng. Đồng thời, cho chúng biết rằng ước mơ không phải lúc nào cũng thành sự thật. Kể cả khi thực hiện được đam mê, sự nghiệp của chúng cũng sẽ không kéo dài mãi. Không ai đá bóng chuyên nghiệp cả cuộc đời, tuyển thủ eSport cũng không thể cầm chuột suốt được. Thậm chí, thể thao điện tử yêu cầu thể chất và tinh thần lớn hơn nhiều người tưởng tượng khi liên tục phát trực tiếp đồng nghĩa với việc dính tới những vấn đề phát sinh bất chợt.

Những vấn đề nảy sinh

Trong bài viết ở tờ The New York Times, Ferris Jabr nói về vấn đề nghiện game. Một thanh niên rơi vào vòng xoáy của chính mình, anh thấy bản thân không giỏi gì cả, trừ game. Điều này làm anh liên tục chơi điện tử, kéo theo sự yếu kém ở các lĩnh vực khác trong cuộc sống. "Trò chơi điện tử trở thành điều duy nhất cứu rỗi anh khỏi đau khổ trên tinh thần. Không gì tốt bằng chơi game, không có gì cả", bài báo giải thích. Sau đó, chàng trai trong câu chuyện trên đã lên kế hoạch tự tử, rất may là vụ việc đã được ngăn chặn kịp thời.

Mọi người không ai muốn con mình cảm thấy bản thân chỉ giỏi chơi game. Cha mẹ có thể nhắc nhở con cái của mình, dù chuyện gì xảy ra, chúng cần biết đọc, viết và hiểu thế giới xung quanh. Nhiệm vụ chính của thanh thiếu niên là học tập và thực hiện các công việc nhà. Đồng thời, chúng phải thực hiện nghĩa vụ chính của một người, tử tế, trung thực và có lương tâm, chứ không phải là trở thành một cầu thủ bóng đá, tennis hay tuyển thủ chuyên nghiệp.

Đây không phải là trách nhiệm nhẹ nhàng. Nhưng đó là nhiệm vụ của bậc làm cha, làm mẹ. Chúng ta phải cho con biết rằng, một cuộc sống tốt đẹp chưa chắc đến từ tiền bạc hay danh vọng. Nó đến từ tính cách và đức hạnh của mỗi cá nhân.

Những đứa trẻ không học được điều này từ Fortnite, chúng học được qua lời dạy của cha, của mẹ.