Rau tiến vua, cái tên nghe vừa lạ vừa quen, gợi sự tò mò cho bất cứ ai lần đầu nghe đến. Thoạt nhìn, loại rau này trông chẳng khác gì nắm cỏ với những cọng dài màu xanh mướt. Thế nhưng, ít ai ngờ rằng, thứ rau dân dã này lại từng là món ăn tiến vua, được ưa chuộng bởi hương vị độc đáo và giá trị dinh dưỡng cao. Đặc biệt, càng gần Tết, rau tiến vua càng được săn lùng ráo riết, giá cả cũng theo đó tăng chóng mặt.
Rau tiến vua, hay còn gọi là rau cống, rau công sôi, có tên khoa học là Lactuca sativa L. var. augustana Irish., thuộc họ Cúc (Asteraceae). Loại rau này có nguồn gốc từ Trung Quốc, được trồng nhiều ở vùng Từ Châu, tỉnh Giang Tô. Sở dĩ có tên gọi "rau tiến vua" là bởi tương truyền, đây là loại rau quý hiếm, từng được dùng làm cống phẩm dâng lên vua chúa thời xưa.
Rau tiến vua là cây thân thảo, sống hàng năm, có hình dáng khá giống với cây xà lách. Thân cây thẳng đứng, hình trụ, màu xanh nhạt, có thể cao tới 1 mét. Lá cây mọc so le, hình bầu dục dài, mép lá có răng cưa. Điểm đặc biệt của rau tiến vua nằm ở phần thân, khi ăn giòn sần sật như sứa, vị ngọt thanh mát, rất dễ ăn.
Không chỉ sở hữu hương vị độc đáo, rau tiến vua còn được biết đến là loại rau giàu dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe. Theo nghiên cứu, trong rau tiến vua có chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu như vitamin C, vitamin B, canxi, sắt, kẽm,... Đặc biệt, hàm lượng protein và chất xơ trong rau tiến vua khá cao, giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
Một số lợi ích sức khỏe nổi bật của rau tiến vua phải kể đến như:
Tốt cho hệ tim mạch: Rau tiến vua chứa nhiều kali, giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Hỗ trợ tiêu hóa: Hàm lượng chất xơ dồi dào trong rau tiến vua giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.
Tăng cường miễn dịch: Các vitamin và khoáng chất trong rau tiến vua giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.
Giảm cân hiệu quả: Rau tiến vua chứa ít calo, giàu chất xơ, tạo cảm giác no lâu, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Làm đẹp da: Vitamin C và các chất chống oxy hóa trong rau tiến vua giúp bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, cho làn da sáng mịn.
Thông tin trên báo VietNamnet, rau tiến vua hiện được bày bán tại các chợ, siêu thị, các cửa hàng rau sạch hoặc trên chợ mạng với hai loại rau khô và rau tươi. Nếu rau tươi có giá khoảng 35.000-40.000 đồng/kg. Còn rau tiến vua khô có giá dao động từ 300.000-600.000 đồng/kg.
Dù giá không hề rẻ nhưng loại rau này được nhiều người chuộng mua. Đặc biệt, càng gần đến Tết, loại rau này lại càng đắt hàng. Nhiều cửa hàng phải gom rau tiến vua ở khắp nơi mà vẫn không đủ.
Đặc biệt, vào dịp gần Tết, nhu cầu mua rau tiến vua tăng cao, giá rau cũng theo đó tăng lên, có thể lên tới 150.000 - 200.000 đồng/kg đối với rau tươi.
Để mua được rau tiến vua tươi ngon, bạn nên chọn những cọng rau có màu xanh non, thân mập mạp, không bị dập nát. Nên mua rau ở những địa chỉ uy tín, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.
Rau tiến vua có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, hấp dẫn. Nhờ vị ngọt thanh mát, giòn sần sật, rau tiến vua thường được dùng để chế biến các món salad, gỏi, nộm, hoặc xào với thịt bò, hải sản. Ngoài ra, rau tiến vua còn có thể muối chua, phơi khô để bảo quản và sử dụng được lâu dài.
Một số món ăn ngon từ rau tiến vua có thể kể đến như:
Gỏi rau tiến vua tai heo: Sự kết hợp giữa vị giòn sần sật của rau tiến vua với vị dai giòn của tai heo, thêm chút chua cay mặn ngọt của nước mắm chua ngọt tạo nên món gỏi hấp dẫn, kích thích vị giác.
Nộm rau tiến vua tôm thịt: Rau tiến vua thái nhỏ trộn cùng tôm luộc, thịt luộc, thêm chút rau thơm, lạc rang, nước mắm chua ngọt tạo nên món nộm ngon miệng, đầy đủ dinh dưỡng.
Rau tiến vua xào thịt bò: Thịt bò xào mềm kết hợp với rau tiến vua giòn ngọt tạo nên món ăn đậm đà, đưa cơm.
Rau tiến vua muối chua: Rau tiến vua muối chua có vị chua giòn, lạ miệng, ăn kèm với cơm trắng hoặc bánh chưng đều rất ngon.
Rau tiến vua khô: Rau tiến vua phơi khô có thể dùng để nấu canh, xào hoặc trộn nộm, mang đến hương vị thơm ngon đặc trưng.