Cùng teen trường Ams tìm hiểu về sự tồn tại của các thế lực "ẩn danh"

Vào ngày 11 tháng 12 năm 2015, sau khi tuyên bố sẽ dùng mọi nỗ lực để ngăn chặn người Hồi giáo du nhập vào nước Mỹ, website chính thức của ứng cử viên đảng Cộng Hòa- Donald Trump đã bị đánh sập trong gần 1 giờ đồng hồ, cùng với một lời đe dọa về phát ngôn của ông trên mạng xã hội Twitter. Những con người đứng sau vụ xâm nhập này, không ai khác ngoài các thành viên của nhóm hacker nổi tiếng Anonymous.

Với khả năng bảo mật danh tính "đỉnh cao", nhóm hacker này đã hoạt động và tồn tại được hơn 11 năm, làm mưa làm gió mạng thông tin của toàn thế giới với nhiều vụ tấn công và nắm trong tay sức mạnh và sự tự chủ về mặt thông tin gần như là tuyệt đối. Hay nói cách khác, bằng việc "ẩn danh" trên mạng, họ đã và đang làm mọi thứ để theo đuổi triết lí riêng của mình. "Ẩn danh"- một công cụ toàn năng như vậy, đã bao giờ bạn băn khoăn rằng còn những thế lực vô hình nào tận dụng nó để tồn tại song song với chúng ta? Họ đang sử dụng công cụ ấy với mục đích gì? Và cuộc sống của chúng ta đang vô hình trung được định hình bởi tính ẩn danh như thế nào?

"Mặt sáng" của việc ẩn danh

Quay lại ví dụ về Anonymous, việc giấu đi danh tính của mình đang là một cơ chế giúp họ đứng ngoài vòng pháp luật và sự kiểm soát từ xã hội, chính phủ, từ đó có quyền tự chủ, hay nói cách khác, là kiểm soát lớn hơn về mặt thông tin.

Sẽ rất khó để nhận định việc cho phép những con người "ngoài vòng pháp luật" hoạt động tự do như vậy là tốt hay xấu. Nhưng với nhiều bằng chứng ghi lại về hoạt động, có rất nhiều vụ tấn công của họ đang phục vụ những lợi ích vì cộng đồng. Ví dụ như vào ngày 13/8/2012, Anonymous đã tấn công website của chính phủ Uganda khi mà đất nước này đang cố thông qua điều luật phản đối sự tồn tại của giới tính thứ 3. Hay nhóm này cũng đã thành công trong việc đánh sập hơn 40 trang web "phim đen" mà ở đó nạn nhân là trẻ em, đồng thời công bố danh tính của 1.589 thành viên sử dụng. 

Vậy còn "mặt tối" của Ẩn danh?

Nếu bản thân việc giữ kín danh tính giúp người sử dụng có thể làm bất kì điều gì trên mạng, bản thân sự tự do ấy cũng có mặt trái, có thể dẫn đến quá độ, mất kiểm soát và tạo môi trường có những tội ác lan truyền. Đơn cử như trường hợp của Matthew Homyk 14 tuổi, một nam sinh của Trường trung học Brunswick, Cleveland, Ohio tự tử không rõ lý do. Trong khi cảnh sát chưa kết luận nguyên nhân thì bạn bè cậu khẳng định cái chết của Matthew liên quan đến ứng dụng hỏi/đáp nặc danh Ask.fm.

Một vụ việc khác cũng liên quan tới Ask.fm là vụ tự tử của Hannah Smith, một nữ sinh trung học ở Lutterworth, Leicestershire (Anh) vào tháng 8/2013 cũng bắt nguồn từ việc trang Ask.fm của Hannah liên tục nhận được những tin nhắn nặc danh ác ý. Vụ tự tử của Smith đã gây một làn sóng phẫn nộ ở Anh, đến mức đích thân Thủ tướng Anh David Cameron phải kêu gọi tẩy chay ứng dụng này.

Có một thuật ngữ khá quen thuộc với cộng đồng mạng đó là "anh hùng bàn phím. Và có thể nói rằng một bộ phận không nhỏ của giới anh hùng bàn phím chính là những người đang hoạt động ẩn danh, giấu đi danh tính của mình. Việc tạo ra những ứng dụng, phần mềm hay trang web như trên đang gián tiếp tạo ra một vỏ bọc danh tính cho những con người ném đá giấu tay, để họ có thể thoải mái hạ thấp người khác và cảm thấy thỏa mãn về bản thân mình. Và gần như tất cả những hoạt động tẩy chay, công kích trên mạng đều diễn ra theo xu hướng nhân rộng, cộng hưởng, dẫn đến tác hại nghiêm trọng cho người bị hại. Đây cũng là một trong số những lí do mà trong thời gian vừa qua, Facebook đã tạo ra một chiến dịch nhằm khuyến khích người dùng sử dụng tên thật, và xóa bỏ những tài khoản sử dụng tên giả.

Tạm kết 

Xét về mặt tích cực, việc ẩn danh giúp người sử dụng có quyền được đưa ra tiếng nói, quan điểm, chính kiến của bản thân mà không sợ bị phán xét, chỉ trích hay phản đối. Việc có những quan điểm thẳng thắn như vậy là cần thiết, khi mà con người rất cần được tiếp xúc với thông tin đến từ nhiều nguồn khác nhau để từ đó có một cái nhìn khách quan với các vấn đề trong thực tế. Tuy vậy, nếu đặt vào tay những kẻ xấu, ẩn danh sẽ trở thành một thứ tiếp tay cho những hoạt động không lành mạnh, tội ác đi từ xâm hại tâm sinh lý hay nghiêm trọng hơn là đe dọa tính mạng. "Liệu "Ẩn danh" là xấu hay tốt", "Có giới hạn nào cho thứ vũ khí mới nổi này không?" "Liệu chúng ta đã đề phòng được hết tất cả những hậu quả đến từ chính môi trường xung quanh" và "Liệu chính phủ có vai trò gì trong việc bảo vệ người dân trong các vấn đề liên quan đến các hoạt động ẩn danh, đặc biệt là trên mạng internet?". Những câu hỏi trên vẫn còn đang là những thắc mắc gây nhiều tranh cãi và đáng suy ngẫm.

Còn bạn, bạn nghĩ sao về "ẩn danh"?

Nhận thức được sự bức thiết đến từ "Ẩn danh", CLB Tranh biện Puzzles của trường THPT Hà Nội Ams đã mở ra một cuộc thi lấy chính chủ đề là "Anonymous", đề cập đến các vấn đề xoay quanh ẩn danh, liên quan đến Quyền riêng tư cá nhân, Quyền bảo vệ, Công kích trên mạng, Hành vi mạng xã hội và nhiều hơn nữa những vấn đề liên quan mật thiết đến giới trẻ hiện nay.

Debate Tournament 2016 là một cuộc thi tranh biện mà ở đó những người tham gia có quyền được đứng lên, đưa ra tiếng nói và quan điểm của mình về các vấn đề trong xã hội, là nơi các ý tưởng, quan điểm giao thoa với nhau để đạt đến một mục đích cuối cùng là để mở rộng tầm hiểu biết, tiến gần hơn đến với sự thật.

Debate Tournament 2016 đã đi đến chặng đường cuối cùng, và buổi chung kết diễn ra vào ngày 2/4/2016 sắp tới hứa hẹn sẽ là những trận tranh biện nảy lửa, sâu sắc và cũng không kém phần kịch tính đến từ 8 thí sinh chung cuộc.