Hoại tử hậu môn vì đắp lá chữa trĩ

Cấp cứu vì tin lang băm

TS.BS Lê Mạnh Cường, Phó giám đốc BV Y học cổ truyền TƯ cho biết, có tới 60% bệnh nhân mắc trĩ đều đến bệnh viện khám khi đã ở giai đoạn 3, 4, trĩ thò dài ra ngoài. Khi đó bắt buộc phải phẫu thuật.

“Ở giai đoạn nhẹ, người dân thay vì đến bệnh viện thăm khám lại tìm đến các lang băm để chữa. Người đắp, người xông, khỏi chưa thấy đâu nhưng để lại hậu quả nhãn tiền. Tôi khẳng định xông không có hiệu quả, tất cả chỉ là quảng cáo”, BS Cường chia sẻ.

Ông cho biết, mới nhất bệnh viện tiếp nhận một nữ bệnh nhân 68 tuổi, ở Gia Lâm, Hà Nội trong tình trạng toàn bộ hậu môn hoại tử tím đen, bắt buộc phải mổ cấp cứu.

Bệnh nhân cho biết, bị trĩ đã lâu nhưng ngại đi khám. 7 ngày trước đó tìm đến ông lang gần nhà để mua thuốc về đắp nhưng cứ thấy ngày một đau thêm. Đến khi không chịu được mới đến bệnh viện kiểm tra.

BS Cường cho biết, với trường hợp này, việc xử lý rất phức tạp do phần hoại tử lan rộng, nguy cơ biến chứng hẹp hậu môn rất lớn.

Hay có trường hợp nam bệnh nhân đến phòng khám tư phẫu thuật cắt trĩ với lời quảng cáo cắt trĩ không đau. Cắt xong 5 ngày phải vào viện cấp cứu do mất máu sau mổ.

BS Cường khuyến cáo, ngay khi có những dấu hiệu bất thường ở vùng hậu môn, người dân cần đi khám, việc trì hoãn có thể làm chậm trễ việc phát hiện các bệnh lý ác tính ở vùng hậu môn như ung thư ống hậu môn, ung thư trực tràng, polyp trực tràng... Do những bệnh này cũng có chung dấu hiệu triệu chứng là đại tiện ra máu.

Chưa có phương pháp tiệt căn 100%

BS Cường cho biết, sau chữa trị, bệnh trĩ rất hay tái phát do đến nay nguyên nhân cụ thể chưa xác định được, trong khi các yếu tố nguy cơ quá nhiều như: Tuổi tác, ăn uống, tính chất công việc, thai kỳ...

“Tái phát cũng phụ thuộc phương pháp điều trị, kinh nghiệm của thầy thuốc. Nhưng đến nay chưa có phương pháp nào điều trị tiệt căn 100%. Mỗi phương pháp có tỉ lệ tái phát khác nhau”, BS Cường thông tin.

Trong đó phương pháp ít tái phát nhất là phẫu thuật cổ điển Milligan Morgan, cắt từng búi trĩ.

Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này là để lại nhiều di chứng như hẹp hậu môn, mất tự chủ hậu môn, đau sau mổ kéo dài, cần 4-8 tuần mới liền vết thương.

Với hẹp hậu môn, có trường hợp không thể đút vừa đầu bút bi, không đại tiện được, khi đó bệnh nhân phải mổ để tạo hình lại.

"Di chứng đáng sợ nhất là mất tự chủ hậu môn. Bình thường có hệ thống cơ đóng giữ, nhưng khi cắt có thể gây tổn thương. Đây là di chứng rất khó khắc phục, phần lớn phải đeo túi hậu môn nhân tạo", BS Cường chia sẻ.

Với phương pháp mổ truyền thống, bệnh nhân cũng có thể gặp biến chứng chảy máu sau mổ. Nguyên nhân do sẹo hoá chưa hoàn toàn, gây chảy máu thứ phát nhưng nhiều trường hợp chủ quan, không phát hiện sớm.

BS Cường cho biết, từng gặp một nam bệnh nhân 65 tuổi, sau cắt trĩ tại một cơ sở y tế 7 ngày, được chuyển đến BV Y học cổ truyền TƯ cấp cứu trong tình trạng máu chảy ồ ạt qua hậu môn.

Khi đến BV, bệnh nhân hốt hoảng, da xanh nhợt, biểu hiện mất máu cấp. Khi xét nghiệm thấy công thức máu giảm, bệnh nhân được chỉ định truyền cấp cứu 1,5l máu.

"Ngay lập tức chúng tôi mổ cấp cứu, đánh giá tổn thương do hoại tử gốc búi trĩ, gây tổn thương động mạch, chảy máu. Đây là ca rất nặng, 2 tuần sau bệnh nhân mới hồi phục", BS Cường nhớ lại.

Theo BS Cường, những trường hợp chảy máu ngay sau phẫu thuật tại BV là do kĩ thuật mổ, nhưng những trường hợp chảy máu tại nhà, phần nhiều do không tuân thủ điều trị, không chăm sóc tốt.

Để khắc phục những hạn chế của phương pháp truyền thống, nhiều cơ sở y tế thay thế bằng các thiết bị công nghệ cao như cắt bằng dao siêu âm, dao hàn mạch, cắt bằng sóng radio.

5 năm trở lại đây, Việt Nam áp dụng thêm phương pháp khâu triệt mạch trĩ dưới siêu âm Doppler. Ưu điểm của phương pháp này là phẫu thuật không xâm lấn dựa trên nguyên lý đưa hệ thống siêu âm vào dò động mạch, sau đó khâu lại, không cắt tổ chức.

"Phương pháp này bảo tồn được các đệm hậu môn, ít đau, không chảy máu, vết thương mau liền. Sau vài tiếng, bệnh nhân có thể được ra viện luôn", BS Cường chia sẻ.

Tuy nhiên BS Cường nhấn mạnh, phẫu thuật cắt trĩ chỉ là một phương pháp trong y học hiện đại, là một mắt xích trong phác đồ điều trị tổng thể.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần hồi phục chức năng hậu môn, điều trị ngăn tái phát bằng các thuốc tây y và các thuốc y học cổ truyền.

Bệnh nhân cũng được khuyến cáo tránh ngồi lâu, uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, hoa quả như diếp cá, khoai lang, đu đủ, chuối...