"Gossip Girl" và sự tiến hóa của nghề "buôn chuyện" trên mạng xã hội

Năm 2007, đài truyền hình mới CW cho ra mắt loạt phim dài kỳ khai thác về cuộc sống của các học sinh ưu tú trong một trường tư thục hạng sang ở New York. Phim gây chú ý bởi dàn diễn viên trẻ trung, xinh đẹp cùng phong cách thời trang thu hút.

Phim kéo dài 6 mùa và kết thúc vào năm 2012. Trong suốt thời gian phát sóng, rating phim không đạt mức cao còn phần nội dung thì bị chê bai là quá rắc rối, lộn xộn và mông lung. Dù vậy, Gossip Girl vẫn để lại dấu ấn đặc biệt trong lòng người xem. Thứ nhất, là về trào lưu ăn mặc dành cho giới trẻ đương thời. Và thứ hai, là bức tranh vô cùng sinh động về thời đại mà chúng ta đang sống: thời của những kẻ buôn chuyện.

Những hot boy, hot girl của thời kỳ weblog

Dàn nhân vật chính của Gossip Girl là Serena, Blair, Chuck, Nate - những tiểu thư, công tử ở Manhattan với lối sống phóng khoáng, tự do trong nhung lụa. Chuyện chẳng có gì để nói cho tới một ngày… cuộc đời của họ bị một kẻ bí mật với biệt danh Gossip Girl – Cô gái buôn chuyện - cập nhật đầy đủ trên internet.

Website riêng với tên gọi là Gossip Girl nhanh chóng trở thành nơi "cung cấp những bí mật động trời về các ngôi sao trung học". Và mọi người có thể dễ dàng truy cập vào nó, để được theo dõi, cập nhật những tin tức hấp dẫn nhất về các anh chàng, cô nàng giàu có, xinh đẹp này. Những bức ảnh riêng tư, những đoạn video nhạy cảm và vô vàn những tin đồn thổi được lan truyền. Và nhân vật trong những câu chuyện đó nhanh chóng phải đối mặt với sự nổi tiếng lẫn tai tiếng mà Gossip Girl đem lại.

Nghe vô cùng quen thuộc với hiện thực cuộc sống của chúng ta ngày nay phải không? Nhưng đó là Gossip Girl với câu chuyện xảy ra vào mười năm trước, năm 2007.

Lúc đó, iphone chỉ mới ra mắt phiên bản đầu tiên của mình, Instagram hay Snapchat còn chưa được phát minh. Facebook hay Twitter cũng chỉ mới chập chững đi những bước đầu trên con đường phát triển.

Năm 2007 là năm của những chiếc điện thoại như Sony Ericsson, Blackberry hay Nokia nắp trượt. Sơ khai nhưng chúng vẫn có những tính năng cần thiết: đó là chụp ảnh và truy cập mạng. Và nơi tập trung nhiều sự quan tâm nhất được dành cho Gossip Girl - một weblog – nơi mà người ta có thể ghi lại mọi câu chuyện của mình và người khác.

Khi mạng xã hội trở thành quyền lực của một kẻ vô danh

Gossip Girl là câu chuyện về những kẻ buôn chuyện trên mạng xã hội thời kỳ đầu tiên. Không cần biết bạn là ai, bạn từ đâu tới, nhưng chỉ cần sở hữu những tin tức hấp dẫn, những bức ảnh nóng bỏng là ngay lập tức, bạn sẽ trở thành kẻ nắm trong tay quyền thao túng cuộc đời người khác.

Xuyên suốt 6 mùa phim, Gossip Girl chỉ hiện hữu dưới dạng giọng nói. Nhưng đây lại là nhân vật tuyệt đối quan trọng, có khả năng tác động đến cuộc đời của các nhân vật chính. Mọi mâu thuẫn, mọi đổ vỡ và đau khổ của các chàng hot boy, hot girl đều đến từ… những lời buôn chuyện.

Trong tập cuối, khi danh tính Gossip Girl được tiết lộ, nhiều khán giả đã tỏ ra kinh ngạc khi biết rằng: đó lại là một chàng trai và là người thân thuộc với các cậu ấm cô chiêu nổi tiếng.

Trong dòng cuối cùng trên trang blog của mình, chàng ta đã viết:

"Không thể nào chen chân vào được cộng đồng của những kẻ giàu có này. Nó là một đặc quyền - một đặc quyền mà tôi không thể có, và dù có cố gắng cả đời, tôi cũng không thể trở thành họ. Tôi đã đọc rất nhiều sách và nó cho tôi một ý tưởng: Nếu không thể sinh ra trong thế giới ấy, thì có lẽ tôi sẽ tự mình viết lên nó vậy."

Trong thế giới của những con chữ giấu mặt, anh chàng buôn chuyện này đã trở thành một quyền lực ngầm mạnh tới mức có thể tác động đến cuộc sống thật. Biết bao đứa trẻ nhà giàu đã bị hủy hoại, và cậu ta cuối cùng lại trở thành người có được tất cả.

Quyền lực của kẻ giấu mặt Gossip Girl nào có khác gì sức mạnh của "cộng đồng mạng" hôm nay. Với sự tiện dụng trong giao diện của Facebook, của Twitter, mỗi cá nhân lại càng dễ dàng bày tỏ ý kiến của mình hơn.

Và đây cũng là mảnh đất màu mỡ cho những tin đồn phát sinh. Ta không biết chúng từ đâu tới, chúng có thật hay không. Nhưng chỉ cần chúng khiến người khác chú ý, được lan truyền là ngay lập tức tin đồn sẽ trở thành… tin tức để tất cả cùng bàn luận.

Thời của những kẻ buôn chuyện

Buôn chuyện là sở thích không của riêng ai. Đặc biệt là câu chuyện về những người nổi tiếng. Trước khi có internet, là thời đại của những tờ báo lá cả với hàng tá thông tin giật gân.

Với Gossip Girl, những kẻ buôn chuyện đã tìm được nơi chốn mới. Không còn việc phải tiếp nhận thông tin một chiều, với blog, người ta có thể tự tạo ra thông tin và truyền bá chúng một cách dễ dàng.

Theo thời gian, việc lan truyền và tiếp nhận thông tin ngày càng đơn giản, với sự trợ giúp đắc lực của các phương tiện truyền thông hiện đại, thông minh. Không chỉ thoải mái buôn chuyện về các ngôi sao, về những người nổi tiếng. Người dùng internet thậm chí còn có thể tự biến mình thành… những ngôi sao mới trong thế giới ảo.

Gossip Girl đã từng đem đến cho chúng ta bức tranh về "thời của mạng xã hội". Và với những sự việc đã từng chứng kiến, những ví dụ sống động vẫn đang diễn ra từng phút trên internet, chúng ta đều biết rằng, Gossip Girl giờ đây không chỉ là nhân vật hư cấu trong một phim truyền hình nữa.

Và với tốc độ phát triển và ảnh hưởng ngày càng lớn mạnh của những kẻ buôn chuyện mới - cộng đồng mạng, biết đâu một lúc nào đó, những gossip girl tương lai lại trở thành những người có thể định giá luôn cả giá trị của một con người. Giống như viễn cảnh mà tập phim Nosedive của loạt truyền hình Black Mirror mùa thứ ba đã vẽ ra. Đó là tương lai, nơi mà con người ta có thể xác định giá trị sang hèn của nhau thông qua những lượt rate, like cho những cập nhật cá nhân.

Nghe có vẻ hư cấu nhưng ai mà biết được chuyện của tương lai. Giống như Gossip Girl từng bị chê bai là nhảm nhí. Nay lại trở thành hiện thực mà tất cả đều đang sống cùng.