Dự án "Nuôi Em" bị nghi vấn thiếu minh bạch

Những ngày gần đây, dự án thiện nguyện “Nuôi Em” thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng mạng khi liên tiếp xuất hiện các tranh luận liên quan đến phương thức vận hành, câu chuyện minh bạch tài chính và cách thức tổ chức hoạt động.

“Nuôi Em” và những phản ánh từ các mạnh thường quân

Những bức xúc quanh dự án “Nuôi Em” bắt đầu từ nghi vấn không tuân thủ nguyên tắc mỗi mã số em nhỏ chỉ do một người nuôi mà dự án này tự đề ra trước đó. Một “anh chị nuôi” (mạnh thường quân ủng hộ dự án) đăng tải bài viết và cho hay, đã chuyển tiền nhận nuôi mã NE03905 từ tháng 8/2022, nhưng đến tháng 1/2023, hệ thống lại hiển thị tên người bảo trợ khác cho cùng bé này. Khi đặt câu hỏi, người này nhận được phản hồi rằng tin nhắn “bị trôi” cùng một giấy chứng nhận “có dấu hiệu chỉnh sửa”.

Sau khi chia sẻ này được đăng tải, nhiều “anh chị nuôi” khác cũng đã tự lập một bảng rà soát. Tính đến ngày 9/12, kết quả thống kê sơ bộ từ một nhóm người dùng cho thấy hơn 250 mã số em nhỏ bị trùng lặp. Tức có những em nhỏ được 2 đến 5 người cùng đóng tiền nhận nuôi trong cùng một năm học.

Không chỉ vấn đề trùng mã, tính chính xác của dữ liệu cũng bị đặt dấu hỏi.

Có trường hợp vào tháng 8/2025, dự án vẫn nhắn hỏi “anh chị nuôi” có muốn tiếp tục nuôi em hay không, nhưng đến tháng 12 cùng năm khi tra cứu thì phát hiện em đã rút khỏi danh sách từ tháng 1/2025. Điều này đặt ra một dấu hỏi lớn cho những người ủng hộ.

Cũng có trường hợp địa chỉ của 2 em khá lạ khi cùng một bản nhưng có em cách trường 250km, có em cách trường 150km. Người này cũng cho biết khi gọi điện và số hiệu trưởng thì hiển thị số máy không đúng. Cùng với đó, nhiều người cũng đặt ra câu hỏi khi các em đi học với quãng đường khá dài, cả đi cả về có thể lên tới 500km.

Song song với dữ liệu, dòng tiền cũng trở thành tâm điểm tranh cãi. Dự án hiện có hơn 120.000 người tham gia với số tiền ước tính hàng trăm tỷ đồng, nhưng website của dự án thừa nhận “không có kiểm toán” và tiền vẫn chảy vào tài khoản cá nhân của ông Hoàng Hoa Trung thay vì một quỹ pháp nhân độc lập.

Nhiều nhà hảo tâm phản ánh họ bị nhắc nộp tiền với tần suất dày đặc. Cùng với đó, cách giao tiếp của tình nguyện viên với nhà hảo tâm cũng khiến nhiều người thất vọng.

Cụ thể, vợ chồng anh H.M cho biết đã nuôi 32 em trong 3 năm từ 2021 - 2024, số tiền ước tính khoảng 120 triệu đồng. Tuy nhiên, cả hai quyết định dừng lại khi cảm thấy “có vấn đề”, đặc biệt sau những trải nghiệm bị nhắc đóng tiền “như đòi nợ” khiến họ “hơi cấn”. Từ đó, anh chị cũng không còn giới thiệu dự án cho bất kỳ ai.

“Giờ mọi chuyện bung bét, không biết phải kiểm tra mã NE trùng hay không bằng cách nào. Chị học viên của mình nuôi năm 2022 cũng bị trùng với người quen, hỏi thì không ai trả lời nên dừng luôn”, anh M. chia sẻ.

Nhiều người khác cũng cho biết khá hụt hẫng khi mất kết nối với quỹ, mã nuôi thay đổi liên tục khiến chị “không biết mình đang nuôi ai”, ngoại trừ việc đều đặn nhận tin nhắn nhắc chuyển khoản. Thậm chí, chị H.L. đã chia sẻ một câu chuyện buồn khi nhận nuôi một bé nhưng 2 tháng liên tiếp không thấy cập nhật hình ảnh. Khi chủ động tìm hiểu mới biết được em đã bị tai nạn mất trước đó 2 tháng.

“Bên ' Nuôi Em' không hề biết và thông báo lại. Mình phải là người nói cho họ. Thấy không minh bạch rõ ràng nên sau bé đó cũng không nuôi nữa.”

Hoàng Hoa Trung đóng băng tài khoản nhận tiền dự án

Trước vụ việc khiến dư luận xôn xao, tối ngày 7/12, Hoàng Hoa Trung đã có bài chia sẻ dài để giải đáp hàng loạt câu hỏi của cộng đồng mạng. Đồng thời, người sáng lập Dự án “Nuôi Em” đưa ra loạt quyết định nhằm rà soát tính minh bạch thu - chi sau khi nhận nhiều ý kiến phản ánh từ cộng đồng.

Theo đó, tài khoản gây quỹ tại Vietcombank số 0491001764766 sẽ được tạm đóng băng trong 15 ngày kể từ 8/12/2025 để tiến hành thống kê toàn bộ nguồn thu - chi qua nhiều năm, đồng thời mời đơn vị kiểm toán độc lập tham gia đối soát.

"Trong ngày thứ 2, 8/12/2025 tôi sẽ làm việc với Ngân hàng để đóng băng tài khoản tại địa chỉ Vietcombank 0491001764766. Thời gian đóng băng dự kiến là 15 ngày, và sẽ mở lại khi có thông báo mới. Mục đích là để ngắt dòng tiền thu - chi, phục vụ cho việc thống kê lại đầy đủ tất cả các khoản thu và chi cho dự án trong những năm qua.

Tôi nhận được rất nhiều sự chất vấn của cộng đồng liên quan đến việc minh bạch thu chi của dự án dẫn đến chính bản thân tôi cũng nghi ngờ không biết mình có đảm bảo làm đúng 100% hay không. Tôi mong muốn được làm việc với các bên thứ 3 hiểu rõ nghiệp vụ kế toán - kiểm kê, có khả năng tiến hành 1 cách độc lập, để kiểm tra 1 cách khách quan nhất nghiệp vụ thu tiền - chi tiền của dự án “Nuôi Em” trong suốt những năm qua", ông Trung chia sẻ trên trang cá nhân.

Đồng thời, ông Trung cũng cho biết hoạt động chi tiền nuôi ăn cho các em nhỏ cũng sẽ tạm dừng, nhường ưu tiên cho việc tiếp nhận và giải quyết các phản ánh của nhà tài trợ. "Dù rất thương xót và đau lòng, nhưng tôi cũng sẽ buộc phải làm việc với các trường cũng như các đơn vị cơ quan chức năng về việc tạm dừng chi tiền cho việc Nuôi Ăn các bé. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử hoạt động 11 năm dự án phải tạm dừng lại một thời gian, nhưng thời điểm hiện tại, niềm tin của cộng đồng dành cho “Nuôi Em” quan trọng hơn rất nhiều".

Người đứng đầu dự án cho hay toàn bộ nhân sự sẽ tập trung cho công tác rà soát, ghi nhận và phản hồi thắc mắc từ các mạnh thường quân. Bài đăng đồng thời đính kèm đường link để ghi nhận, cập nhất tất cả phản ánh từ những người từng tham gia đóng góp “Nuôi Em”.

“Nuôi Em” phát triển thế nào suốt 11 năm qua?

“Nuôi Em” được ông Hoàng Hoa Trung cùng nhóm thiện nguyện Ánh sáng núi rừng khởi xướng từ năm 2014.

Ý tưởng bắt nguồn từ mong muốn giúp học sinh vùng cao có bữa ăn đủ dinh dưỡng, tạo động lực đến trường. Dự án bắt đầu với khoảng 40 em nhỏ tại huyện Mường Nhé (Điện Biên) và sau đó phát triển nhanh chóng sang nhiều điểm trường khó khăn khác.

Cơ chế của dự án đơn giản: mỗi mạnh thường quân “nuôi” một em trong một năm học. Số tiền đóng góp được công khai là nhằm hỗ trợ bữa trưa có thịt cho học sinh tại những điểm trường tham gia.

Sau hai năm, số lượng trẻ được nuôi cơm tăng lên 88 em.

Đến năm 2018, ông Trung chuyển mô hình sang hình thức "một nuôi một". Theo đó, mỗi người nuôi sẽ hỗ trợ 150.000 đồng mỗi tháng cho một em nhỏ, trong 9 tháng của năm học. Từ năm học 2020 - 2021, dự án thu thêm 100.000 đồng cho chi phí cơ sở vật chất, nâng tổng mức đóng góp lên 1,45 triệu đồng mỗi năm cho mỗi trẻ.

Theo thông tin từ website của “Nuôi Em", đối tượng được hỗ trợ là trẻ 3-5 tuổi và học sinh các cấp 1-2-3 không thuộc diện hưởng chế độ ăn của Nhà nước như học sinh bán trú. Ví dụ gồm học sinh lớp 1-2 sống tại bản hay một số trường hợp đặc biệt thiếu tiêu chí để được hưởng hỗ trợ. Khi trẻ bước vào diện được Nhà nước nuôi ăn, dự án sẽ chuyển sang hỗ trợ một em khác, giữ nguyên mã NE của suất nuôi.

Qua nhiều năm, “Nuôi Em” trở thành dự án nhân văn được biết đến rộng rãi, kết nối hàng chục nghìn người nuôi với trẻ em ở các tỉnh vùng cao phía Bắc. Đến thời điểm hiện tại, đã có 120,000 anh chị nuôi của các bé trong 2025 -2026.

Dự án cũng nhận được sự ủng hộ từ nhiều nghệ sĩ.

Ngày 23 tháng 5 năm 2023, rapper Đen Vâu ra mắt MV Nấu ăn cho em sau chuyến thăm các em nhỏ được dự án hỗ trợ. Anh dành toàn bộ doanh thu từ lượt nghe và xem bài hát - tổng cộng 17.951 USD (gần 420 triệu đồng) sau thuế và chi phí - làm tròn thành 500 triệu đồng để đóng góp cho “Nuôi Em”, nhằm hỗ trợ bữa ăn và xây dựng trường học tại vùng sâu vùng xa. Sự lan tỏa của ca khúc cũng truyền cảm hứng để nhiều người khác tham gia.

Ngày 7 tháng 12, trước những ý kiến trái chiều, Đen Vâu khẳng định anh chỉ là một mạnh thường quân, không tham gia vận hành hay quyết định việc sử dụng nguồn quỹ.

Ca sĩ Hòa Minzy cũng cho biết đã đóng góp 600 triệu đồng cho dự án từ năm 2021 đến 2024, nhằm hỗ trợ bữa ăn cho 400 em nhỏ ở Lai Châu và Thanh Hóa.