Đạo diễn Lê Văn Kiệt: "Màu trong Hai Phượng là màu tím bầm của những vết bầm trong tim"

Ngày 22/02, Hai Phượng chính thức ra rạp, ngoài "đả nữ" Ngô Thanh Vân, cái tên Lê Văn Kiệt cũng được chú ý khá nhiều. Trước dự án hợp tác cùng đả nữ họ Ngô, Lê Văn Kiệt từng được khán giả khá chú ý qua dự án phim Dịu Dàng, phim mang về tiếng vang khá tốt trong giới chuyên môn cho vị đạo diễn Việt Kiều.

Tốt nghiệp Đại học California, Los Angeles (UCLA) - một trong những trường đại học danh giá và có bề dày lịch sử của Hòa Kỳ, Lê Văn Kiệt có một cái nhìn điện ảnh rất cứng cáp và óc sáng tạo mang hơi hướm Tây Phương. Dù vậy anh vẫn không hề mất đi hương vị quê hương trong dòng máu của mình, ngược lại, chính những bờ ruộng, bến ghe, lò gạch.... đơn sơ của Việt Nam ấy lại chính là những yếu tố thổi hồn vào phong cách nghệ thuật của anh. Nhắc đến Lê Văn Kiệt, giới mê phim nghĩ ngay đến tài hoa và sáng tạo. Các tác phẩm của anh được đánh giá là thuộc hàng "kén chọn" người xem, nhưng ai đã xem thì sẽ mê mẩn đến từng góc quay.

Lần trở lại này với dự án Hai Phượng, đạo diễn Lê Văn Kiệt tái ngộ người xem với những thước phim trau chuốt, tỉ mỉ đến từng ánh sáng trong các khung hình. Tác phẩm được xem là lời khẳng định của anh về phong cách độc lập, táo bạo của mình trên thị trường phim Việt.

Chào đạo diễn Lê Văn Kiệt! Với góc nhìn của một đạo diễn, anh nhận định thế nào về thành công của phim trong thời gian ngắn sau khi chỉ mới ra rạp từ ngày 20/2?

Hai Phượng được đón nhận quả thực là tin vui không chỉ đối với riêng tôi mà với toàn bộ thành viên của đoàn phim. Tôi nghĩ khán giả yêu mến phim không chỉ riêng là niềm tự hào về một tác phẩm hành động Việt Nam, mà còn bởi vì những giá trị tình cảm của phim. Đó chính là tình thân gia đình, sự dung dị, chân chất của hồn quê Việt, con người Việt.

Cá nhân tôi luôn mong rằng phim Việt sẽ sớm bắt kịp với nhịp điệu của thế giới và giữ được bản sắc của mình. Phim Việt sẽ không còn mang tính "địa phương" nữa mà sẽ mang tính toàn cầu hơn. Khát khao làm phim Việt lên đến một đẳng cấp quốc tế đã luôn là nguồn động lực để tôi thử sức và cống hiến nhiều hơn cho ngành công nghiệp nước nhà. Có điều là đề tài làm phim đang dần bị bó hẹp quanh những chủ đề hài, giải trí, ngôn tình nên dễ khiến khán giả nhàm chán. Thể loại phim hành động tuy được chào đón hơn đấy, nhưng vào thời điểm này vẫn chưa có phim nào thực sự mãn nhãn. Hơn thế, hiện cũng có khá ít nhà sản xuất chịu mạnh dạn đầu tư và khai thác mảnh hành động do chi phí đầu tư tốn kém. Những điều này đã tạo tiền đề cho Hai Phượng ra đời và được đón nhận như một cơn mưa tưới vào khu vườn mùa hạ đang oi ả của điện ảnh Việt, vốn đang cạn kiệt dần chủ đề.

Tôi may mắn gặp Ngô Thanh Vân và thật tốt vì cả hai đã cùng có chung chí hướng làm phim Việt để đủ tầm vươn ra thế giới. Chúng tôi và đoàn phim đã có những giây phút thảo luận rất sôi nổi. Chính tinh thần này đã giúp phim chỉn chu, hoàn hảo hơn.

Điều anh tâm đắc nhất ở Hai Phượng là gì?

Tôi nghĩ đó chính là sự cân bằng. Sự cân bằng giữa yếu tố hành động và tình cảm.

Nhiều người sau khi xem xong, cho rằng Hai Phượng mai hơi hướm của Taken hay Kidnap, nhưng không phải vậy. Hai Phượng đâu chỉ nói về hành trình tìm con? Đó chỉ là bề nổi. Thẳm sâu trong người mẹ đơn thân này là hành trình tìm lại chính mình, là sự chuộc lỗi cho những gì cô đã gây ra trong quá khứ, để rồi dám đối mặt với chính nỗi sợ của mình và vượt qua nó. Hai Phượng thực chất là một kẻ không ra gì, suốt cuộc đời chỉ toàn chạy trốn. Cô trốn gia đình theo tình yêu, khi có con thì cô lại trốn hiện tại về quê sinh nở. Hãy nhìn những công việc cô ta từng làm: Bảo kê quán bar, đòi nợ mượn... Cô chỉ làm một điều duy nhất đúng: Đó là dũng cảm sinh ra bé Mai và yêu thương bé, đứa con gái duy nhất của mình. Hai mảng tính cách mâu thuẫn lại luôn tồn tại trong mỗi con người. Vì vậy, khi làm phim, tôi cứ lo khán giả sẽ có cảm giác là mình đang xem cùng lúc hai phim khác nhau: Một hành động và một tình cảm, tâm lý. Do đó, suốt quá trình quay tôi đã cố gắng kiểm soát sự cân bằng, kết nối mọi cảnh quay bằng âm thanh, ánh sáng và nhiều yếu tố khác để có mạch phim xuyên suốt, chặt chẽ.

Đến thời điểm này, điều tôi tâm đắc nhất là những phân cảnh hành động trong phim. Ekip hành động từ Hollywood đã làm rất tốt phần hành động phần nhìn để hướng đến khán giả trẻ, thích phim giải trí, thế nhưng những cảnh tình cảm trong phim mới chính là điểm níu giữ tâm tư khán giả, kể cả những người lớn tuổi cũng sẽ đồng cảm với những gì Hai Phượng đã trải qua.

Làm phim về đề tài xã hội "khó nhằn" như vấn nạn bắt cóc trẻ em, nhưng Hai Phượng đã khiến khán giả hoàn toàn bị chinh phục. Anh nghĩ Ngô Thanh Vân có phải là một trong những yếu tố tạo nên thành công này không?

Tôi từng cộng tác với Vân trong phim Ngôi Nhà Trong Hẻm, không công phu như Hai Phượng và ít được khán giả biết đến hơn. Nhưng năm năm trước và bây giờ làm việc, với Vân rất khác. Vân hiểu biết về điện ảnh và sản xuất phim nhiều hơn xưa. Đây là điều may mắn cho tôi vì có được một cộng sự rất hiểu về công việc của mình, biết sắp xếp mọi thứ. Tôi là một người rất theo đuổi sự sáng tạo trong điện ảnh, với Hai Phượng cũng thế. Có những cảnh quay tôi muốn đẩy cảm xúc lên thật cao trào thì Vân lại bằng kinh nghiệm của mình, chia sẻ rằng nếu anh làm thế thì hay nhưng kén người xem lắm. Vậy là chúng tôi lại ngồi xuống cùng nhau tìm ra cách cân bằng.

Tông màu tím của phim, anh có thể chia sẻ cơ duyên hoặc nguồn cảm hứng nào đã khiến anh quyết định sử dụng màu này?

Sắc tím hơi ngả màu trong phim có hai ý nghĩa. Bản thân màu tím vốn đã gợi lên sự bí ẩn và khó đoán. Đây là yếu tố tiên quyết cần có trong một bộ phim hành động nhằm tạo sự kịch tính cho phim.

Có điều sắc tím trong Hai Phượng là tím bầm. "Bầm" ở đây không phải là bầm ngoài da mà là vết bầm trong trái tim. Cuộc đời người đàn bà này là chuỗi những tháng ngày sống với đánh đấm, dao búa... Mọi người xung quanh nhìn cô như một kẻ tối ngày chỉ biết siết nợ, đánh nhau... Chỉ khi bé Mai bị bắt cóc, từng phân cảnh hồi ức về quá khứ mới dần tách ra và để lộ những vết bầm trong tim Hai Phượng về gia đình, những ân oán trong quá khứ và cả "vết bầm" rất đàn bà khi quyết định chửa hoang rồi lưu lạc về miền Tây sông nước. So với sự táo bạo của sắc đỏ, tím bầm gợi lại những nỗi đau đớn âm ỉ suốt cuộc đời nhân vật.

Anh đã từng thử qua rất nhiều thể loại phim khác nhau, từ Ngôi nhà trong hẻm, Dịu Dàng, Rừng xác sống… và giờ đến Hai Phượng, vậy đâu mới là phong cách điện ảnh thật sự của Lê Văn Kiệt? Tính từ nào là chính xác nhất để miêu tả về anh?

Tôi luôn hướng đến sự sáng tạo, đặc biệt là những sáng tạo có rủi ro. Như với Hai Phượng, rủi ro là ở chỗ tôi và ekip phải cân bằng được yếu tố hành động và tình cảm trong phim hay không? Các phân cảnh hành động được thực hiện dàn dựng bởi ekip từ Hollywood, tôi chỉ lo về mạch truyện, tình cảm và diễn xuất...

Một bộ phim có sự tham gia của khá nhiều ekip khác nhau thì sẽ xảy ra hai trường hợp, hoặc sẽ rất thăng hoa hoặc sẽ như nồi... lẩu, nhưng chính nhờ tinh thần làm việc cởi mở, chỉn chu mà chúng tôi đã dễ dàng tìm được tiếng nói chung và từ đó đưa Hai Phượng thành một chính thể duy nhất. Trong đó, yếu tố hành động là sợi dây xuyên suốt phim nhưng được kết nối chặt chẽ bởi những chi tiết tình cảm. Phong vị văn hóa Việt cũng được chèn sâu sát trong từng cảnh quay cùng những cảnh hành động của ekip Hollywood. Bản thân tôi cũng học được rất nhiều điều khi chứng kiến cách mà cả ekip vừa Việt vừa Hollywood cùng ngồi bàn bạc với nhau rồi sau đó là thực hiện để đưa hai yếu tố tưởng chừng đối lập lại thành một.

Đối với các bạn trẻ đang muốn theo đuổi con đường đạo diễn, anh có những lời khuyên gì cho họ?

Theo tôi thì có hai yêu tố mà các bạn trẻ cần trau dồi. Đầu tiên là khả năng viết kịch bản. Một kịch bản hay và logic luôn là yếu tố quyết định sự thành công của tác phẩm. Tiếp theo đó là hay xem thật nhiều phim. Trong quá trình xem, học cách chắt lọc, nghiên cứu và tìm hiểu các góc quay. Điều này sẽ giúp bạn tăng sự nhạy cảm đối với những khung hình, những cách kể truyện để khi bản thân thực sự bắt đầu bấm máy cho tác phẩm của mình, ngay từ khâu kịch bản đã có sự định hình cách làm, góc quay trong tâm thức. Cứ chăm chỉ và trau chuốt, cùng với đam mê sẽ đưa các bạn đến với thành công.

Cảm ơn anh về buổi chia sẻ hôm nay và chúc cho dự án Hai Phượng sẽ gặt hái được thành công rực rỡ khi công chiếu tại thị trường Bắc Mỹ vào ngày 1/3 sắp tới.