Đã đến mùa tăng ca 1 tháng kiếm được gần 2 chỉ vàng!!!

Những người đang làm việc trong lĩnh vực sáng tạo hoặc truyền thông - quảng cáo có lẽ sẽ không lạ gì với lời khẳng định này: Cuối năm là thời điểm "hái ra tiền". Khoảng 2-3 tháng trước Tết dương lịch, nhiều nhãn hàng đã bắt đầu rục rịch triển khai các dự án cho năm mới và Tết nguyên đán.

Thị trường việc làm freelance vì thế cũng sôi động hơn hẳn. Người có mối quan hệ trong ngành và kỹ năng chuyên môn tốt, việc tự tới tấp tìm đến. Tuy nhiên, cái khó là làm sao để cân đối được thời gian khi "chân trong, chân ngoài" và không rơi vào tình cảnh đợi hoài chẳng thấy tiền về?

Chia sẻ của Thùy Trang (29 tuổi, Hà Nội) hiện đang làm việc trong lĩnh vực Biên kịch, và Trọng Minh (31 tuổi) hiện đang làm việc trong lĩnh vực Thiết kế đồ họa, sẽ cho chúng ta câu lời.

Tháng nhận 3 job ngoài là mua được gần 2 chỉ vàng

Là những người đã có 6-7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực của mình, cả Thùy Trang và Trọng Minh đều thừa nhận: Cuối năm là thời điểm họ vừa mừng, vừa lo. Mừng vì biết kiểu gì cũng có job ngoài, kiếm thêm được không ít. Còn lo vì… bị deadlines "dí" liên hồi, không phải vài ngày mà có khi tới 2-3 tháng trời ăn không ngon ngủ không yên, bởi ngoài công việc chính - vốn cũng đã đủ bận rộn trong thời điểm cuối năm, họ còn phải cân thêm cả việc phụ.

"Việc chính của mình là thiết kế đồ họa, việc phụ mình thường nhận là lên concept kết hợp thiết kế cho các dự án, các chiến dịch mừng năm mới. Thường thì từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 11 là job bắt đầu "về" rồi. Có những nhãn hàng mình đã hợp tác 3 mùa Tết, đến năm nay là mùa thứ 4, khá hiểu nhau và cũng quen với guồng công việc, nên không căng thẳng như đợt đầu. Cái khó chỉ là cân đối thời gian, vừa làm full-time, vừa muốn kiếm thêm nên phải chấp nhận làm đêm. 2-3 tháng cuối năm thì mỗi ngày có khi mình chỉ ngủ 3-4 tiếng" - Trọng Minh kể.

Thùy Trang cũng trong tình cảnh "bù đầu" tương tự. Cô cho biết thậm chí đã phải từ chối không ít lời mời hợp tác dịp cuối năm, vì sức lực có hạn.

"Hiện tại mình làm việc cho 1 agency quảng cáo, công việc full-time dịp cuối năm cũng khá "căng" rồi nên dù muốn kiếm thêm, cũng không dám nhận quá nhiều job ngoài. Vì nhận mà không làm được thì ảnh hưởng uy tín của mình lắm, chưa kể ôm đồm quá thì cũng ảnh hưởng việc chính. Ưu tiên của mình vẫn là phải hoàn thành tốt việc full-time, còn việc phụ thì xếp sau nên nhiều khi cũng phải từ chối 3-4 job ngoài lận" .

Thùy Trang chia sẻ và tiết lộ công việc "tay trái" mà cô thường nhận là viết kịch bản cho các TVC quảng cáo. Tùy vào độ dài cũng như độ khó mà mỗi kịch bản được nghiệm thu, Thùy Trang có thể kiếm 6-7 triệu đồng/kịch bản. Nếu quy ra thời gian làm việc, con số này là thù lao cho 8-10 tiếng "vắt kiệt bộ óc", tương đương thời gian làm việc của 1 ngày công chốn văn phòng.

Còn với Trọng Minh, thù lao của job ngoài có phần xông xênh hơn: Khoảng gần 2 chỉ vàng!

"Cái khó là khâu trao đổi, bàn luận để chốt ý tưởng, chắc cũng mất khoảng 3-4 ngày. Chốt được phần đó rồi thì mình triển khai cũng nhanh thôi, khoảng 2 đêm là xong, cộng thêm 2 ngày cho nhãn hàng feedback và chỉnh sửa nữa, tổng cộng thời gian làm việc chắc cỡ 1 tuần cho 1 job. 1 tháng nhận cỡ 3 job là đủ mua 2 chỉ vàng" - Trọng Minh kể và không ngại thừa nhận vì ham tiền, nên chưa từng có chuyện anh từ chối nhận job bao giờ.

Làm sao hạn chế tối đa tình cảnh job đã xong mà tiền không về?

Tìm được việc để kiếm thêm thu nhập là 1 chuyện, làm sao để nhận đủ tiền lương mà không phải cất công đi đòi hay chờ đợi mòn mỏi, lại là chuyện khác.

Cũng phải trải qua đôi 3 lần rơi vào tình cảnh đã mọi thứ đã nghiệm thu nhưng mãi không thấy "ting ting", Trọng Minh và Thùy Trang mới biết cách lựa "job ngon" để không thiệt phần mình.

1 - Làm việc qua email, bắt buộc phải có hợp đồng rõ ràng

"Trao đổi trong quá trình làm việc thì có thể nhắn tin qua Zalo cho nhanh và tiên, nhưng đến lúc gửi sản phẩm và nghiệm thu thì bắt buộc phải gửi qua email. Ngoài ra, mình luôn yêu cầu có hợp đồng rõ ràng về quá trình thanh toán, cũng như thời hạn nhận brief - gửi sản phẩm. Mình thường yêu cầu nhãn hàng hoặc đơn vị agency hợp tác với nhãn hàng - và trực tiếp làm việc với mình, thanh toán 50% chi phí sau khi chốt final.

Sản phẩm mình gửi cho đối tác check, mình đóng watermark, đến khi nào mình nhận đủ thù lao như hợp đồng (có thể 50% hoặc 100% tùy từng job), mình mới gửi bản mà họ có thể sử dụng được" - Trọng Minh chia sẻ.

2 - Né "job gấp"

Đây là kinh nghiệm mà Thùy Trang rút ra sau 1 lần nhận job gấp cách đây 3 năm, và đến giờ vẫn chưa nhận được tiền. Cô cũng không còn nuôi hy vọng có thể đòi được khoản thù lao của lần hợp tác đó, đành chấp nhận coi như "học phí" để biết cách làm việc khi nhận job ngoài.

"Bản chất công việc của mình là viết kịch bản TVC quảng cáo. Thời điểm cuối năm thì đó là chiến dịch lớn, nhãn hàng nào cũng chuẩn bị trước từ tận 2-3 tháng, nên nếu có người tìm mình và nói là "đang gấp lắm", thì quả thực rất đáng nghi. Đến dự án mừng năm mới mà còn phải gấp gáp tìm nhân sự outsource, chứng tỏ khâu vận hành có vấn đề, nên khó mà trông mong khâu nghiệm thu, thanh toán đúng hẹn được" - Thùy Trang phân tích.

3 - Làm rõ trách nhiệm đóng thuế TNCN với hợp đồng job ngoài

Đây là điều mà cả Thùy Trang và Trọng Minh đều nhấn mạnh. Có những đơn vị sẽ chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN cho freelancer, nhưng cũng có những nơi thì không, họ chỉ trả thù lao cho đầu việc đã trao đổi, nên nếu không làm rõ chuyện này, khả năng chính mình sẽ là người chịu thiệt.

"Mình thấy những đơn vị uy tín mà mình làm việc cùng thì họ đều đóng thuế TNCN cho freelancer. Cái cần làm rõ là tiền thực nhận của mình đã bao gồm tiền thuế TNCN hay chưa. Ví dụ job đó, 2 bên trao đổi chi phí là 25 triệu đồng cho freelancer, và nhãn hàng chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN, thì con số trên hợp đồng có thể cao hơn 25 triệu đồng để đảm bảo chi phí thực nhận không bị ảnh hưởng" - Trọng Minh giải thích.

Thùy Trang cũng có cùng quan điểm: " Kể là nhận job 3-4 triệu, mình cũng nên hỏi kỹ xem họ có chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN cho mình hay không. Cũng có những nơi họ từ chối, chỉ trả thù lao thôi, thì mình cũng biết để tự khai thuế, nộp thuế. Chứ nếu nhận nhiều job ngoài mà không lưu tâm vấn đề thuế TNCN thì sẽ bị phạt và phải nộp truy thu" .