Cuộc "xâm lăng" của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế

N.A/Thiết kế: Minh Thu, Theo VTV News 08:00 31/08/2022

Kể từ năm 2012 đến nay, một thập kỷ đã trôi qua và Kpop không còn được coi là thể loại âm nhạc khu vực chỉ tạm thời lọt vào mắt xanh của khán giả toàn cầu nữa.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 1.

.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 2.

Một trong những yếu tố chính xác định âm nhạc Kpop và một trong những yếu tố tiếp tục cho thấy tiềm năng phát triển của thể loại này là sự nhạy cảm với môi trường thay đổi và khả năng tiếp thu các nguồn mới.

"Âm nhạc thần tượng Kpop có nguồn gốc từ những bài hát Gayo thời kỳ đầu (một thuật ngữ tiếng Hàn chỉ âm nhạc phổ biến mà mọi người nghe và hát theo)" - nhà phê bình nhạc pop Jung Min Jae nói trong cuộc trò chuyện với The Korea Herald - "Điểm khác biệt chính của nó là những giai điệu độc đáo được hình thành thông qua sự hòa quyện của các xu hướng âm nhạc toàn cầu khác nhau, chẳng hạn như pop phương Tây và Jpop, thành một âm thanh nguyên bản nhưng đương đại".

Quay ngược lại thời gian, về sự khởi đầu của Kpop, ban nhạc Seo Taiji and Boys được coi là người đặt nền móng cho nền công nghiệp âm nhạc Kpop hiện tại. Họ ra mắt vào năm 1992 với âm hưởng hoàn toàn mới - hòa quyện giữa các thể loại hip-hop, R&B và dance pop.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 3.

Ngoài âm thanh, ngành công nghiệp Kpop cũng cho thấy sự cảnh giác đặc biệt trong việc thích ứng và tận dụng những tiến bộ công nghệ để phát triển một mô hình kinh doanh sinh lợi cao. Vào năm 2009, nỗ lực đầu tiên của JYP Entertainment nhằm tạo ra bước đột phá trong thị trường âm nhạc chính thống của Mỹ đã thất bại. Nhưng bên dưới bề nổi, Kpop đã vươn xa khỏi các quốc gia châu Á sang châu Âu và thậm chí cả các vùng của Mỹ thông qua mạng Internet.

Theo nhà phê bình nhạc pop Kim Do Heon, sự thân thiện với phương tiện truyền thông như vậy là một đặc điểm bẩm sinh của Kpop, đã đưa thể loại này trở nên phổ biến toàn cầu.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 4.

Dần dần, Kpop đã được thế giới công nhận như một thể loại của riêng mình. Buổi hòa nhạc Kpop đầu tiên ở châu Âu, "SM Town World Tour in Paris" 2011 của SM Entertainment, đã thu hút khoảng 14.000 người hâm mộ trong suốt hai ngày diễn ra, các chương trình cháy vé. Vào năm 2012, Psy đã khiến cả thế giới phát cuồng vì Gangnam Style, lập nên những kỷ lục ngoài dự đoán trong các bảng xếp hạng và bảng xếp hạng âm nhạc toàn cầu.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 5.

Nhiều nghệ sĩ trẻ của Hàn Quốc sau này cũng đã coi Psy như người mang âm nhạc Hàn ra thế giới. Trong cuộc phỏng vấn mới thực hiện vào năm 2022, Suga - thành viên của nhóm nhạc BTS - đã bày tỏ lòng biết ơn đến Psy.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 6.
Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 7.
Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 8.

Trong thập kỷ qua, Kpop đã phát triển và mở rộng theo một khía cạnh khác. Với sự dẫn đầu của nhóm nhạc nam BTS. Kpop đã vượt qua những bức tường dường như không thể phá vỡ của ngành công nghiệp âm nhạc chính thống của Mỹ. Nhóm nhạc 7 thành viên BTS của Hàn Quốc đã làm nên lịch sử và mở đường cho các nhạc sĩ Kpop đồng nghiệp ở Mỹ.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 9.

Không nghi ngờ gì nữa, Kpop là một trong những thể loại âm nhạc thay thế lớn nhất trên thị trường chính thống và các chuyên gia chỉ ra rằng bước tiếp theo của Kpop trong quá trình toàn cầu hóa là tìm kiếm sự bền vững. Mỉa mai thay, mấu chốt của vấn đề này là Kpop đã đánh mất đi "tính Hàn Quốc" - theo nhà phê bình nhạc pop Kim Do Heon.

"Kpop không chỉ là một thể loại âm nhạc, mà là toàn bộ hệ thống sản xuất trong đó các nhạc sĩ thần tượng và âm nhạc của họ được lên kế hoạch cẩn thận và tung ra thị trường. Đây là thứ có thể được điều chỉnh cho phù hợp với bất kỳ nơi nào trên thế giới. Bây giờ, thật vô nghĩa khi nói về cách Kpop có thể được sử dụng như một phương tiện để truyền bá văn hóa Hàn Quốc và đang ở giai đoạn thảo luận về cách thể loại và hệ thống có thể được áp dụng cho các môi trường độc đáo của các khu vực khác nhau" - nhà phê bình nhạc pop Kim Do Heon nói.

Trong những năm gần đây, các hãng nhạc Kpop ngày càng tiến hành các cuộc thử giọng toàn cầu, trong đó họ tìm kiếm các thực tập sinh bất kể nguồn gốc chủng tộc và sắc tộc của họ. Nhiều hãng nhạc Kpop lớn, bao gồm SM Entertainment, Hybe và CJ Entertainment, từng công bố kế hoạch đào tạo và ra mắt các nhóm nhạc tại Mỹ trong năm nay. Trong khi các hoạt động đa quốc gia trước đây tiếp tục có trụ sở tại Hàn Quốc và sử dụng tiếng Hàn là ngôn ngữ chính của họ, các nhóm này sẽ được đào tạo tại Mỹ để ra mắt như một nhóm toàn cầu, theo tuyên bố liên quan của các công ty.

Mặc dù bản thân hệ thống Kpop là một mô hình kinh doanh đã được thiết lập, nhưng vẫn còn nhiều chỗ để cải thiện - với vấn đề là sự cởi mở của nó với các nền văn hóa khác nhau ngay từ đầu.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 10.

"Chìa khóa thành công của Kpop là khả năng kết hợp và hòa trộn để tạo thành một bản hòa âm mới. Tuy nhiên, các vấn đề về chiếm đoạt và độc quyền văn hóa vẫn còn tồn tại cho đến nay" - Lee Gyu Tag, giáo sư nghiên cứu văn hóa tại Đại học George Mason Hàn Quốc nói - "Chúng ta đã chứng kiến ​​tầm ảnh hưởng của Kpop như một dạng sức mạnh mềm có thể tập hợp những người có hoàn cảnh khác nhau lại với nhau".

Theo Lee Hye Jin, giáo sư văn học Đông Á và văn hóa đại chúng tại Đại học Semyung: "Thật hiếm khi… mang lại niềm vui cho một fandom lớn trong một khoảng thời gian ngắn như vậy, và giá trị thực sự của Kpop là nó có thể cung cấp trải nghiệm được chia sẻ cho rất nhiều người trên khắp thế giới cùng một lúc".

Đây cũng là hướng mà Kpop phải đi đầu để tạo ra một hệ thống - nơi các nghệ sĩ có thể thịnh vượng với tư cách là nhạc sĩ, chứ không phải là thành phần đơn thuần của ngành.

Đầu tháng 6, BTS đã thông báo tạm dừng hoạt động nhóm để tập trung cho cuộc sống cá nhân và sự nghiệp solo. Khi làm như vậy, các thành viên đã nói về sự mệt mỏi về tinh thần và thể chất của họ do hệ thống Kpop. Theo trưởng nhóm RM của BTS cho biết thì hệ thống này "không có chỗ cho sự phát triển của mọi người và liên tục buộc chúng tôi phải tạo ra âm nhạc".

Mặc dù tính thương mại là bản chất của tất cả các thể loại âm nhạc phổ biến nhưng nhà phê bình Jung cho rằng không thể phủ nhận rằng Kpop đang ngày càng trở nên cạnh tranh hơn, đặc biệt là khi các nhóm cần đưa ra chất lượng và số lượng tối đa các buổi biểu diễn trong thời hạn bảy năm được ấn định về mặt pháp lý. Jung cho biết, thêm một môi trường như vậy không có thời gian để các nghệ sĩ trưởng thành như một nhạc sĩ.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 11.

Sự thay đổi xu hướng ở cấp độ công nghiệp như vậy là điều mà tất cả các chủ thể liên quan phải cùng nhau hướng tới. Nhưng về lâu dài, nhà phê bình nhạc pop Kim Do Heon gợi ý rằng chính các nhãn hiệu và hệ thống đào tạo của họ phải thay đổi trước tiên để có được sự tiến bộ cơ bản. Để tạo thêm chỗ cho sự sáng tạo của các nghệ sĩ, nhà phê bình Kim Do Heon cho biết hệ thống đào tạo không nên chỉ tập trung vào việc rèn giũa tài năng của họ trên sân khấu mà còn về sự trưởng thành của họ với tư cách cá nhân.

Cuộc xâm lăng của Kpop: Từ một xu hướng địa phương đến một hiện tượng toàn cầu và… hơn thế - Ảnh 12.

"Mặc dù vẫn còn những hạn chế, nhưng tôi tin rằng các thành viên BTS đã thể hiện một tấm gương công bằng cho các thần tượng thế hệ trẻ. Họ không chỉ dừng lại ở việc viết lời và sáng tác mà đã phát triển thành những nghệ sĩ có thể truyền bá thông điệp" - nhà phê bình nhạc pop Kim Do Heon nói - ''Kpop bây giờ phải mang những thông điệp như vậy. Cần phải có một triết lý và thay vì đưa những ý tưởng nhất định vào các học viên, các công ty phải phát triển một hệ thống trong đó các học viên có thể phát triển quan điểm của riêng họ với tư cách cá nhân''.