Cơn sốt "vàng đen" trở lại sau 4 năm chạm đáy: 2 quốc gia chủ chốt BRICS tranh thủ gom hàng giữa lúc rét đậm, giá phục hồi mạnh

Lượng than nhiệt nhập khẩu của Trung Quốc và Ấn Độ tăng trong tháng 11, với tổng khối lượng đạt 44 triệu tấn. Diễn biến này xuất hiện trong bối cảnh hai nền kinh tế chuẩn bị cho nhu cầu sử dụng điện và sưởi ấm tăng cao vào mùa đông.

Theo phóng viên Clyde Russell của Reuters dẫn dữ liệu từ hãng phân tích DBX Commodities, Trung Quốc đã nhập 30,96 triệu tấn than nhiệt trong tháng 11, tăng so với 29,18 triệu tấn của tháng 10. Tuy nhiên, xét theo năm, lượng nhập khẩu của nước này vẫn giảm 38,19 triệu tấn so với cùng kỳ.

Ấn Độ cũng chứng kiến sự gia tăng nhập khẩu, với lượng than nhiệt điện đạt 13,01 triệu tấn trong tháng 11. Mức này cao hơn so với 12,38 triệu tấn nhập khẩu vào tháng 10, và cũng tăng so với mức 12,24 triệu tấn của tháng 11 năm 2024.

Sự gia tăng nhập khẩu này diễn ra sau khi giá than quốc tế 4 năm chạm đáy, rơi ở ngưỡng 65,72 USD/tấn vào đầu tháng 6, khuyến khích các nhà nhập khẩu mua vào. Tuy nhiên, khi lượng mua tăng, giá cũng bật trở lại, dự báo hoạt động nhập khẩu của các quốc gia tiêu thụ lớn có thể chững lại trong những tháng tới.

Trong tháng 10, nhu cầu sử dụng năng lượng của Trung Quốc đã kéo giá than quốc tế tăng mạnh, phục hồi 37% so với mức thấp nhất hồi tháng 7. Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh sản lượng điện từ các nhà máy nhiệt điện tăng, trong khi nguồn cung than nội địa lại giảm do nỗ lực của chính phủ nhằm kiểm soát nguồn cung.

Sản lượng than của Trung Quốc trong tháng 10 giảm 2,3% so với tháng 10/2024. Tuy vậy, tính từ đầu năm 2025 đến nay, tổng sản lượng vẫn cao hơn 1,5% nhờ mức khai thác kỷ lục trong nửa đầu năm

Ấn Độ cũng ghi nhận sản lượng than giảm trong tháng 10, đánh dấu tháng suy giảm thứ hai liên tiếp. Nguyên nhân là nhu cầu từ các nhà máy điện yếu đi do nhu cầu tiêu thụ điện thấp hơn. Số liệu chính thức công bố cuối tháng 11 cho thấy sản lượng than trong tháng 10 giảm 8,5% so với cùng kỳ.

Theo Russell, thời tiết khắc nghiệt tại Trung Quốc dự kiến sẽ đẩy nhu cầu sử dụng than cho mùa đông năm nay lên mức kỷ lục để phát điện và sưởi ấm. Ngược lại, tại Ấn Độ, tiêu thụ than có thể giảm khi sản lượng điện mặt trời tăng mạnh, buộc các nhà máy nhiệt điện than phải điều chỉnh hoạt động để phù hợp với nguồn cung thay thế này.

Tại thị trường Việt Nam, nước ta cũng đẩy mạnh nhập khẩu than các loại trong 10 tháng qua, đạt hơn 55 triệu tấn, tương đương 5,6 tỷ USD, tăng 2,3% về lượng nhưng giảm 15% về kim ngạch do giá giảm mạnh.

Than về Việt Nam chủ yếu có xuất xứ từ 3 thị trường: Australia, Indonesia và Nga; riêng 3 thị trường này đã chiếm trên 83% trong tổng kim ngạch nhập khẩu than đá của cả nước.

Bộ Công Thương cho biết, nhu cầu nhập khẩu nguyên, nhiên liệu của Việt Nam là rất lớn. Trong giai đoạn 2025 - 2030, Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu than lên tới 60 - 100 triệu tấn/năm.

Việt Nam là một trong 5 nền kinh tế có mức tiêu thụ than đá cao nhất ở Đông Nam Á. Việt Nam phải nhập khẩu than dù là nước sản xuất mặt hàng này lâu đời là do nguồn cung trong nước không đáp ứng được yêu cầu về chất lượng. Mặt khác, do trữ lượng dễ khai thác trong nước đang dần cạn kiệt, nhiều mỏ buộc phải đào sâu hơn, làm tăng chi phí và giảm hiệu quả. Trong khi đó, nhập khẩu than giá rẻ giúp doanh nghiệp linh hoạt về nguồn cung, đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất.

Tham khảo Oilprice