Cảnh báo 4 yếu tố làm tăng nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ, chuyên gia hướng dẫn cách phân biệt triệu chứng khác biệt giữa bé trai và bé gái
Dậy thì sớm ngày càng phổ biến, thậm chí trở thành nỗi sợ của tất cả các bậc phụ huynh.
Dậy thì sớm chỉ tình trạng phát triển cơ thể và các đặc tính sinh dục sớm hơn bình thường. Cụ thể là trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Những năm gần đây, các chuyên gia trên khắp thế giới liên tục phát đi cảnh báo tình trạng dậy thì sớm gia tăng và ngày càng hạ thấp độ tuổi.
Giáo sư Luo Xiaoping còn là Chủ tịch Hiệp hội Nội tiết Nhi khoa Châu Á Thái Bình Dương cũng như dẫn dắt, giữ nhiều chức vụ quan trọng trong các tổ chức nhi khoa tại Trung Quốc.
Trong đó, Giáo sư Luo Xiaoping là 1 trong những chuyên gia đầu ngành tại Trung Quốc và trong khu vực về lĩnh vực này. Ông có nhiều năm kinh nghiệm làm trưởng khoa nhi tại các bệnh viện trung ương. Tham gia giảng dạy tại các trường Cao đẳng, Đại học y khoa trong nước lẫn quốc tế.
Ông cho biết, nguyên nhân của dậy thì sớm thường rất khó được tìm thấy. Đặc biệt là các dấu hiệu rất dễ bị phụ huynh chủ quan hay bất cẩn, thiếu kiến thức mà bỏ qua.
Triệu chứng của dậy thì sớm
Dậy thì sớm là chứng bệnh tấn công mọi giới tính. Tuy nhiên, các triệu chứng giữa bé trai và bé gái có rất nhiều khác biệt.
Ảnh minh họa
Dậy thì sớm ở bé gái có biểu hiện đặc trưng là ngực phát triển, mọc lông mu hoặc lông nách, thay đổi hình dáng cơ quan sinh dục ngoài, bắt đầu có kinh nguyệt. Dậy thì sớm ở bé trai có các dấu hiệu như tinh hoàn hoặc dương vật to lên, xuất hiện lông mu hoặc lông nách, nổi mụn trứng cá, giọng trầm đi. Chiều cao, cân nặng tăng nhanh là biểu hiện dậy thì sớm ở trẻ được ghi nhận ở cả hai giới.
Trong suốt thời kỳ dậy thì, xương trẻ liên tục trưởng thành. Ở trẻ dậy thì sớm, giai đoạn trẻ cao lên nhanh sẽ bắt đầu sớm và kết thúc sớm hơn bình thường. Đầu tiên, trẻ sẽ lớn vọt lên so với bạn bè cùng lứa nhưng sau vài năm, trẻ sẽ ngừng phát triển chiều cao và thường không thể đạt được chiều cao tối đa của người trưởng thành.
Bốn yếu tố làm tăng nguy cơ dậy thì sớm
Như Giáo sư Luo Xiaoping đã nhắc đến, nguyên nhân của dậy thì sớm là không rõ ràng. Nếu dùng phân loại để tìm ra nguyên nhân thì có 2 nhóm chính là dậy thì sớm trung ương và dậy thì sớm ngoại biên.
Đặc biệt, dù không phải nguyên nhân nhưng không thể phủ nhận rằng có nhiều yếu tố môi trường tác động đến chứng dậy thì sớm. Trong đó có 4 yếu tố làm tăng nguy cơ dậy thì sớm được Giáo sư Luo cảnh báo:
1. Bồi bổ quá mức
Thực chất, chế độ dinh dưỡng có tác động rất lớn đến sự phát triển cũng như sức khỏe của trẻ em. Giáo sư Luo nhận định, xã hội ngày càng tiến bộ, cách sống cũng thay đổi nhiều. Không ít bố mẹ ra sức bồi bổ quá độ cho con ngay từ khi còn nhỏ nên việc dẫn đến thừa chất, béo phì, tăng nguy cơ dậy thì sớm cũng không khó hiểu.
Việc lạm dụng thuốc bổ, vitamin, thực phẩm chức năng cũng dễ làm thay đổi quá trình bài tiết, gây ra hiện tượng dậy thì sớm.
2. Môi trường và khí hậu
Giáo sư Luo Xiaoping cho biết, sự nóng lên toàn cầu không chỉ có tác động đến khí hậu và môi trường mà còn có thể có tác động đến độ tuổi dậy thì của trẻ em.
Theo ông, các cuộc khảo sát cho thấy mặc dù tình trạng sức khỏe dinh dưỡng của thanh thiếu niên Ấn Độ không tốt bằng thanh thiếu niên Siberia nhưng độ tuổi dậy thì tương đối sớm. Sau khi phân tích nhiều yếu tố, các chuyên gia tin rằng điều này nên liên quan đến yếu tố khí hậu".
Nghiên cứu của Khoa Nội tiết Bệnh viện Bambino Gesu tại Ý cũng cho thấy, ô nhiễm môi trường như ô nhiễm không khí và khói bụi có tác động đáng kể tới dậy thì sớm ở trẻ. Nó thúc đẩy sự sản sinh sớm và ngày càng nhiều estrogen, hormone sinh dục làm cho cơ thể của bé gái sớm xuất hiện những tính chất sinh dục nữ.
3. Ảnh hưởng hormone
Hormone có thể bị ảnh hưởng bởi môi trường bên ngoài và gây ra dậy thì sớm. Chủ yếu là từ hóa chất hoặc phụ gia hóa dẻo trong đồ chơi, đồ nhựa, văn phòng phẩm, các loại hóa chất diệt côn trùng, tinh dầu… Sự tồn tại của dư lượng thuốc trừ sâu, chất bảo quản trong thực phẩm cũng góp phần rất lớn tới dậy thì sớm, nhất là trẻ em gái.
Ngoài ra, trẻ em hiện đại có chế độ ăn uống rất phản khoa học. Thích các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, nước ngọt có ga và các món ăn vặt tiềm ẩn nhiều chất độc hại. Lâu ngày dễ làm rối loạn sản xuất hormone, gây dậy thì sớm.
4. Tiếp xúc sớm với nội dung về tình dục
Theo Giáo sư Luo Xiaoping, văn hóa và sự phát triển của khoa học công nghệ cũng có những ảnh hưởng nhất định đến tình trạng dậy thì sớm ở trẻ em. Nó đem đến những cơ hội để trẻ tiếp xúc sớm với các nội dung người lớn, phim ảnh khiêu dâm. Từ đó tác động tâm lý dẫn tới dậy thì sớm.
Ảnh minh họa
Ông cũng nhấn mạnh rằng, dậy thì sớm là 1 rối loạn bệnh lý chứ không chỉ là 1 vài bất thường về phát triển như các phụ huynh thường nghĩ. Dậy thì sớm mang đến nhiều nguy cơ và thiệt thòi cho trẻ. Nên khi có các dấu hiệu bất thường cần phải đến bệnh viện kiểm tra ngay.
Nguồn và ảnh: TJH, Healthline, QQ
