Những mảnh đời nơi gầm cầu, nắp cống khi Tết về

Tết đến, Hà Nội ngập tràn trong sắc xuân. Nhưng bên cạnh những niềm vui, sự phấn khởi ấy, người ta không khỏi chạnh lòng khi bắt gặp không ít giọt nước mắt vội lăn của những mảnh đời bất hạnh, vô gia cư giữa thủ đô rộng lớn. Đa phần họ đều là những người đáng tuổi ông, tuổi bà, tuổi cha, tuổi mẹ nhưng vẫn đang tha hương cầu thực, không nhà cửa, không con cái, sống cảnh màn trời, chiếu đất.

"Tết làm chi cho khổ cô ơi!"

"Đây là bà Thìn, chồng mất, con bị bệnh thần kinh, đi nhặt rác. Ngồi kia là ông Hùng (70 tuổi) ở Khoái Châu, Hưng Yên, hai vợ chồng già đi nhặt ve chai, kiếm tiền trả tiền thuê nhà và sống qua ngày, không biết sống chết lúc nào...", ông Nguyễn Văn Bình - trưởng xóm Bè (chân cầu Long Biên, Hà Nội) kể tỉ mỉ về từng người trong dãy dài người vô gia cư đang ngồi chờ nhận quà tại bãi giữa sông Hồng.

Tấm bạt được căng vội trên bãi đất rộng ngay bãi ven sông như để thể hiện sự nhiệt tình của người dân làng chài và người vô gia cư với những nhà hảo tâm.

Bà Trần Thị Thìn (63 tuổi) quê ở Hải Hậu, Nam Định, ngồi trên mỏm đất nhọn, chân vẫn chưa kịp gỡ đôi ủng dính đầy bùn đất. "Năm nay làm ăn khó khăn, trước kia mỗi ngày còn nhặt được nhiều ve chai, lọ nhựa, bán còn được trăm nghìn, giờ thì may ra kiếm được 40.000 - 50.000 đồng. Mấy tháng nay tôi và con trai phải nhận đi chở rác thuê cho một cô công nhân để mỗi buổi kiếm thêm được 50.000 đồng để lo cho cuộc sống", bà Thìn tâm sự.

Bà Thìn dù đang đi làm nhưng khi được thông báo, bà đã xin phép người ta cho về 30 phút để được nhận quà. Giơ đôi bàn tay chai sạn, nụ cười tuy méo mó nhưng đôi mắt đục ngầu vẫn ánh lên niềm vui khi được thông báo về nhận quà Tết, bà Thìn không giấu vẻ hồ hởi: "Năm nay hai mẹ con tôi sẽ ăn tết to vì ngoài quà của phường, nhà chùa chúng tôi còn được nhận nhiều phần quà của những nhà hảo tâm khác".

"Năm hết tết đến, chỉ mong sang năm mẹ con tôi được chính quyền và anh em hỗ trợ để về quê hương an cư lập nghiệp. Cực chẳng đã thì mới phải tha hương cầu thực. Giờ thì mệt lắm rồi", gương mặt bà chợt sáng bừng lên khi nhắc đến ước mơ được về quê.

Không có may mắn còn quê, còn con như bà Thìn, bà Nguyễn Thị Trôn (Thái Nguyên) từ lâu đã trở thành người vô gia cư, không nhà không cửa, không con cái, không anh em họ hàng.

"Tết làm chi cho khổ cô ơi. Tết đến nhìn gia đình người ta vui vẻ, hạnh phúc mà phận già như tôi sao trời lại đày ải thế này", câu nói đứt đoạn, giọt nước mắt đã tuôn trào trên gương mặt xám xịt, làn da nhăn nheo của bà Trôn.

Nỗi tủi hờn khiến bà không thể ngẩng mặt lên, chỉ dám kéo chiếc nón lá, cúi xuống lén lau nhanh những giọt nước mắt. 83 tuổi, suốt ngày đau ốm, chân thì yếu nhưng ngày nào bà Trôn cũng phải đi khắp gầm cầu Long biên để nhặt rác kiếm chút tiền sống qua ngày.

40 năm chưa một lần biết đến Tết

12h đêm, không khí lạnh ùa về trong những ngày cận tết khiến con người phải co rúm lại. Ấy vậy mà ở đâu đó hàng chục người vô gia cư tại Hà Nội vẫn chịu cảnh trời là màn, đất là chiếu, vỉa hè, nắp cống, gầm cầu làm nhà. Theo chân những nhà hảo tâm đi tặng quà cho những mảnh đời khốn khó vào lúc 1 - 2h sáng mới hiểu hết nỗi khổ của những con người ấy.

Một thành viên trong nhóm từ thiện cho hay, phải chọn thời điểm này vì thường 12h đêm mới là thời điểm kết thúc một ngày làm việc của họ. Chỉ lúc này, những người vô gia cư mới ẩn mình ở một nơi nào đó, có thể là sau tấm bạt, bên góc cống, bụi cây...

"Mặc dù đã đi khảo sát khá kỹ địa bàn của người vô gia cư trước khi phát tâm từ thiện tránh việc hỗ trợ sai đối tượng, tuy nhiên lúc đi phát cũng có thể họ đã bị truy đuổi và dạt về một vùng khác. Vì vậy, kể cả muốn hỗ trợ, giúp đỡ những người như thế cũng rất khó", thành viên nhóm thiện nguyện cho hay.

Trên một góc vỉa hè đoạn đầu đường Hoàng Hoa Thám, ông Minh (73 tuổi, quê Hải Phòng) nằm cong queo bên chiếc bàn cũ, trên người chỉ độc chiếc áo khoác đắp hờ. Xung quanh ông là đống bát đũa, nồi niu, bếp ga mi ni... Trong số đó, có lẽ đáng giá là chiếc chăn bông ông mới được tặng, gấp cẩn thận bọc kỹ xếp phía trên.

"Hôm nay trời ấm lên chút nên không đắp chăn, chỉ đắp áo thôi", ông Minh lẩm bẩm, mặc cho những cơn gió thổi mạnh. Nơi vỉa hè nồng nặc mùi hôi của nước thải, mùi thối của xác chuột chết này chính là "ngôi nhà" mà ông đã gắn bó suốt 40 năm qua.

"Tôi sống ở đây hơn 40 năm rồi, chưa tết năm nào về quê cả. Cũng có 1 cô con gái, nhưng không bao giờ nó ghé qua thăm. Sống thế này quen rồi, tết nhất thì cũng thế này thôi", ông Minh nói.

Cạnh đó, ngay bên công viên Bách Thảo, dù đã 2h sáng nhưng một người đàn ông còn khá trẻ vẫn đang tận dụng nguồn nước ở vòi phun để giặt mấy bộ quần áo. "Phải giặt nhanh để còn phơi ra ghế đá này, mai kia còn có cái mà thay. Xong thì lại đi gom nhựa, giấy và sắn vụn để bán cho kịp, nếu không ngày mai, ngày mốt nghỉ tết người ta không mua thì không biết phải gửi nơi nào", ông Chiến tâm sự.

Mồ côi cả cha lẫn mẹ, được chị gái nuôi lớn nhưng vì hoàn cảnh xô đẩy, ông Chiến lâm vào cảnh cờ bạc rồi mắc bệnh xã hội. Giờ thì nhận ra đã muộn, nhưng ông vẫn quyết tâm, còn sống ngày nào thì vẫn cố tâm sống cho ý nghĩa hơn.

Của ít lòng nhiều, những tấm bánh đồng quà, phong bao lì xì của những nhà hảo tâm dù chỉ là những thứ vật chất ít ỏi nhưng cũng hy vọng có thể góp phần an ủi những mảnh đời bất hạnh vào thời khắc giao thừa, đất trời sang xuân. Hy vọng, một năm mới no đủ, sức khỏe và tương lai tươi sáng hơn cho họ.