Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành

Lê Nam, Theo Pháp luật xã hội 00:01 24/01/2014

Những cây cảnh vô cùng độc đáo với 5 đến 7 loại quả khác nhau mọc trĩu trịt trên một cây. Thứ cây này đang được người dân cả nước "đổ xô" về vườn của một lão nông ở huyện Thanh Oai, Hà Nội đặt hàng để chơi Tết.

Thời gian gần Tết, nhiều người dân các tỉnh lân cận khu vực Hà Nội đổ xô đến vườn cây của một lão nông ở ngoại thành Hà Nội để được tận mắt chứng kiến giống cây có từ 5 đến 7 loại quả khác nhau cùng mọc khỏe khoắn trên một thân cây vô cùng đặc biệt. 5 loại quả đó tượng trưng cho "mâm ngũ quả" tròn đầy của người Việt trong ngày Tết Nguyên đán, chính vì thế nên rất nhiều người không ngại khó khăn về địa lý đã cố gắng "đặt" bằng được một chậu cảnh như thế này để chơi trong dịp Tết năm nay.

Vườn cây đặc biệt đó là của ông Lê Đức Giáp (SN 1954), một lão nông dân mới chỉ học hết cấp 2 trường làng nhưng đã tự mày mò, nghiên cứu thành công và trồng cả trăm gốc tại địa chỉ thôn Bãi, xã Cao Viên, huyện Thanh Oai, Hà Nội.

Chạy xe khoảng 30km từ trung tâm Hà Nội, chúng tôi tìm về khu vườn đặc biệt này để được trực tiếp thấy "công trình nông nghiệp" độc đáo mà trước mắt đang cho thấy giá trị kinh tế to lớn cho người nông dân tại vùng quê ngoại ô thanh bình.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 1
Lão nông Lê Đức Giáp đứng giữa "công trình nông nghiệp" do chính mình tạo ra tại thôn Bãi, xóm Cao Viên, huyện Thanh Oai, Hà Nội

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 2
Chân dung ông Lê Đức Giáp (SN 1954), chủ nhân của khu vườn độc đáo này

Câu chuyện về vườn cây của ông Giáp giống như một "sự tích" diệu kỳ. Cách đây 6 năm, loại cây độc đáo ngày nay xuất phát từ một ý tưởng mà ông nảy sinh trong quá trình làm nghề. Trước đây, ông Giáp đã từng có 10 năm kinh nghiệm với việc trồng cây cam cảnh. Sau những đợt thu hoạch và tỉa cắt, những cành lá lộc nụ khỏe khoắn còn sót lại. Ông Giáp mới thử mày mò ghép chúng vào những thân cây bình thường và thật may mắn là chúng lại sống được và còn phát triển nữa.

"Sau đó, tôi mới nghĩ ra nếu mình đã ghép được như vậy thì mình sẽ ghép một cái cây có nhiều quả lên để cho đẹp hơn, tượng trưng cho cây "ngũ quả" trong ngày Tết, chắc sẽ dễ bán!"
, ông Giáp nói.

Được biết, ông Lê Đức Giáp được coi là "nghệ nhân duy nhất" ở Việt Nam hiện nay nắm được bí kíp ghép cây ngũ quả, thập quả do chính mình sáng tạo.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 3
Ông Giáp vui vẻ chia sẻ câu chuyện tạo ra cây ngũ quả của mình

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 4
5 thứ quả được mọc ra từ 1 gốc cây, đầu tiên là bưởi Diễn. Chùm bưởi trong ảnh mọc ra từ thân gốc chính là cây bưởi Diễn

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 5
Thứ hai là một giống cam ngọt

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 6
Thứ 3 là quýt

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 7
Tiếp theo là quả phật thủ

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 8
Và cuối cùng là những chùm quất vàng

Năm 2008, ông Giáp bắt tay vào công việc hiện thực hóa ý tưởng. Ông chọn gốc chính là gốc cây cam làm cây trổ để ghép, chọn 5 loại quả là bưởi, phật thủ, cam, quất và quýt - tượng trưng cho "mâm ngũ quả" ngày Tết để ghép lên cây. Tuy nhiên, năm đầu tiên của ông Giáp đã thất bại nặng nề vì chưa hiểu được đặc tính của mỗi loại quả. Ông cho biết nguyên nhân: "Vì 5 loại quả này cùng ra hoa một lúc, nhưng thời điểm chín lại khác nhau. Trên cây có loại tháng 7, 8 là chín; có loại tháng 10 - tháng 11 chín; nhưng có loại đến Tết mới chín". Năm đó, ông trồng khoảng "hai ba chục cây" và toàn bộ số cây đó phải bỏ đi bởi ghép không thành công.

Sang năm thứ 2, ông Giáp làm "ít đi để cho chuẩn". Thay gốc cam bằng gốc bưởi để làm cây trổ, vì theo ông, gốc cam yếu hơn gốc bưởi, hiệu quả lại không cao. Cộng thêm việc nắm bắt được thời điểm ra hoa của mỗi loại quả, năm thứ 2 thử nghiệm đã bước đầu có sự thành công nhưng chưa được nhiều. "Năm 2 gọi là được nhưng chưa đẹp!", ông Giáp nói.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 9
Một chậu cam cảnh trong vườn được ghép thêm quả phật thủ, quất gọi là "cây tam quả"

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 10
Còn đây là một chậu cây "ngũ quả" chính hiệu với trĩu trịt các loại quả trên cành cây

Khoảng từ năm 2010, ông Giáp bắt đầu phát triển được loại cây này và khá ưng ý với những thành quả đang có. Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra là cây làm ra rồi nhưng làm cách nào để tiếp cận thị trường, đưa cây đến gần hơn với người dân? Ông Giáp kể: "Năm đó, tôi đem cây cho anh em bạn bè trong làng mượn về để trưng bày Tết và hội làng. Sau đó, anh em các nơi về quê ăn Tết, rồi một số người dân các nơi về chơi hội nhìn thấy những cây lạ mắt bắt đầu quan tâm, thích thú. Đến năm sau, rất đông người dân các nơi đến hỏi thăm và đặt mua".

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 11
Những chậu cây "ngũ quả" độc đáo trong vườn cây nhà ông Lê Đức Giáp

Những năm về sau, quy trình và kỹ thuật cấy ghép loại cây này ngày càng hoàn thiện. Gốc bưởi vững chắc với 5 loại quả mọc trĩu trịt trên các cành. Các mối ghép ngày càng được hoàn thiện và đa phần không để lại "sẹo" quá rõ. Các loại quả sau khi ghép đưa lên cây được thời gian từ 5 đến 6 tháng lại phát triển bình thường trên thân cây mới. Thậm chí thân cây làm trổ còn tự ra hoa và kết trái cùng lúc với các loại quả được ghép vào rất đẹp mắt. "Cây ngũ quả có đủ cả hoa, nụ, lộc mới là cây đẹp hoàn hảo!", ông Giáp chia sẻ tiêu chí chọn cây của người sành chơi cây cảnh.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 12
Cận cảnh một mối ghép mới "lành" trên thân cây ngũ quả

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 13
Sau một thời gian ngắn, mối ghép không hề để lại "sẹo"

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 14
Người làm vườn rất thích thú với những nụ hoa bưởi chúm chím trên cành

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 15
Một nụ hoa lộc nở ra rất đẹp trên một cây ngũ quả

Tuy nhiên, trong quá trình nuôi dưỡng và cấy ghép loại cây này cũng gặp không ít khó khăn. Ngoài chuyện phải căn đúng thời điểm ra hoa, kết trái của mỗi loại quả thì việc lựa cành khỏe, quả tốt, không bị sâu bệnh cũng rất được lưu ý. Ban đầu, nếu chưa làm quen tay thì lúc ghép dễ bị run dẫn đến gãy cuống, hoặc hỏng mắt ghép. Nhiều quả sau khi được đưa lên cây không thích nghi được hoặc bị thối hỏng cũng luôn được chủ vườn quan sát và loại bỏ đều đặn, tránh lây lan sang các giống quả khác. 

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 16

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 17
Bên cạnh những chùm bưởi, phật thủ tươi tắn, trĩu cành cần phải chằng buộc dây cẩn thận thế này...

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 18

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 19
...Thì cũng xuất hiện những quả bị hỏng, thối.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 20
Ông Giáp đang loại bỏ những quả thối, cành héo trên cây

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 21
Công việc này phải được duy trì thường xuyên để đảm bảo chậu cây cảnh có một mẫu mã khỏe khoắn và đẹp nhất

Ông Giáp hiện đang sở hữu vườn cây giống, cây ăn quả và cây cảnh có diện tích lên đến 7.000m2, riêng khu vườn ngũ quả có diện tích 1.000m2, trồng hàng trăm chậu cây ngũ quả, thập quả với nhiều kiểu dáng độc đáo. Giá của mỗi chậu cây ngũ quả này dao động từ vài trăm nghìn đến cả chục triệu đồng tùy vào một số tiêu chí như độ lớn, thế cây hay số lượng quả.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 22
Cây lớn thế này có giá cả chục triệu đồng

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 23
Vườn cây có giá trị hàng trăm triệu đồng của ông Giáp.

Thời điểm hiện tại, không chỉ người dân khu vực Hà Nội đến đặt mua những chậu cây ngũ quả, tam quả về chơi Tết mà nhiều khách hàng từ các tỉnh thành khác nhau như Quảng Ninh, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Kạn, Cao Bằng... cũng tìm đến. Thậm chí, chỉ cách đây ít hôm, một khách hàng tận trong TP Hồ Chí Minh đã đánh xe ô tô ra đây đặt mua đến 7 chậu cảnh "ngũ quả" về chơi Tết.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 24
Thời điểm hiện tại, rất nhiều những chậu cảnh đã có chủ, được đặt biển tên trong vườn

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 25
Một vị khách ở Hà Nam

Khu vườn của ông Giáp từ khi cho những thành công bước đầu, ngoài việc đem về nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình, ông còn tạo thêm nhiều công ăn việc làm ổn định cho thanh niên trong thôn. Đặc biệt, anh Nguyễn Văn Trắt (44 tuổi) đã theo ông Giáp học nghề 2 năm nay. Anh Trắt vừa là học trò, vừa là người em vợ thân thiết của ông Giáp, quyết theo nghiệp anh rể chăm sóc và phát triển khu vườn đặc biệt này.

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 26
Ông Giáp và những người anh em làm vườn vui mừng bên thành quả lao động của mình

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 27
Nhiều người làm vườn vui vẻ với công việc mà ông Giáp tạo ra

Khu vườn cây ngũ quả có "1-0-2" của lão nông Hà thành 28
Anh Nguyễn Văn Trắt (44 tuổi), hiện được ông Giáp giao cho trông giữ một vườn ươm riêng

Đang trao đổi với chúng tôi, ông Giáp nhận được một cuộc điện thoại của khách hàng tại Hà Nội. Đáp lại đầu dây bên kia, ông Giáp tỏ rõ sự ân cần, vui vẻ của người chủ vườn thân thiện: "Vâng! Cây của anh hiện đang phát triển rất tốt, quả sai lắm. Hôm vừa rồi còn ra chùm hoa trắng sẽ nở rất đẹp vào đúng dịp Tết nữa".