Giống hoa "một vốn bốn lời"
Hoa ly vốn được xem là một trong những loại hoa dễ trồng, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Vì thế, hàng năm, cứ vào dịp cận Tết, nông dân Tây Tựu (Từ Liêm - Hà Nội) lại trồng rất nhiều loại hoa này. Nhờ có kỹ thuật canh tác tốt, hoa ly ở đây được nhiều khách hàng đánh giá là đẹp nhất cả nước.
Clip: Nỗi niềm những cành hoa ly Tây Tựu - (Thực hiện: Kiên Nguyễn)
Theo nhiều hộ nông dân, những năm trước, hoa ly chưa bao giờ bị rớt giá.
Tuy nhiên năm nay, do thời tiết nắng nóng nên nhiều bông hoa đã bung nở ngay tại ruộng.
Anh Nguyễn Văn Thắng (chủ một vườn hoa ly) cho biết: "Trồng hoa ly dễ như trồng rau muống". Công chăm sóc ít hơn hẳn so với nhiều giống hoa khác nhưng lợi nhuận thu về lại cao. Năm trước, dịp cận Tết, anh bán hết 3 sào hoa ly với giá bán buôn là 300.000 đồng/bó (10 cành), mỗi bó thu lãi 150.000 đồng.
"Năm vừa rồi, khách đến mua còn phải xếp hàng ngoài bờ ruộng, cắt hoa bán không kịp", anh Chiến (một chủ vườn khác) chia sẻ.
Điều khó khăn nhất của việc canh tác hoa ly là chi phí đầu tư ban đầu.
Cũng vì hoa ly được ưa chuộng nên năm nay, giá củ giống "vọt" lên cao hơn hẳn so với mọi năm. Nếu năm trước, hoa ly đỏ chỉ khoảng 10.000-15.000 đồng/củ thì năm nay đã tăng lên mức 20.000-25.000 đồng/củ. Các loại củ ly vàng, cam hay trắng cũng đều có giá cao "ngất ngưởng", dao động từ 12.000 đến 15.000 đồng/củ.
"Hoa ly là loại hoa duy nhất người dân không tự sản xuất được củ giống. Vì vậy, cứ đến vụ, gia đình nào trồng loại hoa này gần như phải vét sạch tiền của để mua củ giống nhập khẩu", anh Chiến chia sẻ.
Vụ mùa bội thu nhưng thua lỗ nặng nề
Nhận thấy hoa ly là loại hoa có khả năng sinh lời lớn nên năm nay, nông dân Tây Tựu đổ xô trồng loại hoa này. Diện tích tăng nhanh trong khi nhu cầu thị trường có hạn đã khiến giá hoa ly có phần giảm hơn so với mọi năm.
Bên cạnh đó, do điều kiện thời tiết nắng nóng kéo dài khiến hoa ly nở sớm trước Tết gần 1 tháng. Nếu như năm trước, giá hoa ly lên cao tới mức 300.000 đồng/10 cành thì năm nay, con số này đã hạ xuống chỉ còn 70.000-80.000 đồng. Gia đình nào có hoa đẹp, một cành có từ 5 đến 7 bông thì cũng chỉ bán được 120.000 đồng/10 cành, thấp hơn 180.000 đồng so với cùng kỳ năm trước.
Hoa ly mất giá khiến nhiều hộ nông dân ngán ngẩm, không buồn cắt bán cho thương lái mà chất bờ ruộng.
Việc bị thương lái ép giá do hoa nở sai mùa khiến người nông dân lâm vào cảnh lỗ đơn, lỗ kép.
Theo nhiều hộ nông dân, việc cắt bán hoa lúc này cũng chỉ là chuyện gỡ gạc lại đồng nào hay đồng ấy. Mỗi củ hoa chỉ cho ra một cành. Tính ra, với mức giá bán ra đắt nhất hiện nay là 120.000 đồng/10 cành thì người dân vẫn không đủ bù tiền mua củ giống.
Chán nản, nhiều hộ dân không buồn cắt hoa bán cho thương lái khiến hoa ly bung nở ngay tại ruộng. "Gia đình tôi vừa cắt hoa vứt bờ ruộng. Chỗ hoa ấy chỉ tính riêng tiền củ giống đã hết 10 triệu đồng rồi", anh Nguyễn Văn Thắng chia sẻ.
Anh Tuyển ngậm ngùi chua xót khi nói về chuyện đã cắm cả sổ đỏ để trồng hoa ly.
Những gương mặt nặng trĩu vì lo lắng.
Những luống hoa trồng sau còn quá nhỏ, không kịp nở trúng dịp Tết.
Những người nông dân dựng lều bạt ngay tại ruộng, ăn ngủ cùng hoa ly...
... Họ đem theo cả những chú chó để canh gác hoa ly.
Nhưng nay, tất cả chỉ còn biết ngậm ngùi nhìn những búp ly đã căng tràn, sắp sửa bung cánh.
Theo anh Thắng, năm nay người dân Tây Tựu đang bị thua lỗ đủ đường. Thứ nhất là hoa trồng được mùa nhưng rớt giá. Thứ hai là bị thương lái chèn ép. Thứ ba là giá củ giống và chi phí đầu tư cao hơn so với mọi năm.
Đã có lúc thương lái đến Tây Tựu, trả giá 30.000-50.000 đồng/10 cành hoa khiến nhiều hộ dân cảm thấy chua xót. Họ rủ nhau không bán cho thương lái mà tự tay cắt hoa đi bán lẻ.
Một số hộ dùng lưới mỏng chụp lên búp hoa để ngăn hoa nở sớm...
...Song tất cả những cách làm này chỉ mang tính chất tạm thời, không thực sự đem lại hiệu quả.
Để hãm hoa nở, nhiều hộ dân đã dùng lưới bọc vào nụ hoa. Tuy nhiên, cách làm này cũng chỉ cầm chừng thêm được khoảng 3-4 ngày. Một số hộ dân đã cắt hoa nở sớm cho vào kho lạnh. "Nhưng làm như thế đúng là một canh bạc vì không
ai biết giá ly có thể lên cao hay không trong khi mỗi ngày vận hành kho lạnh tiêu tốn tiền triệu", anh Mạnh (một người trồng hoa ly khác) chia sẻ.
Không chỉ mất Tết, nông dân Tây Tựu đang phải đứng trước nguy cơ vỡ nợ vì hoa ly.
Nhưng việc trồng hoa phụ thuộc vào thời tiết nên họ cũng chỉ biết bó gối chịu thua ông trời. Ảnh: Mai Lân
Song, với giá bán từ 80.000 đồng đến 120.000 đồng/10 cành, người dân vẫn bị thua thiệt rất nhiều.
Hoa ly rớt giá khiến các loại hoa khác cũng bị ế ẩm theo. "Thê thảm" nhất là hoa cúc với mức giá 8.000 đồng/bó (50 bông). Lý do khá dễ hiểu là khi hoa ly hạ giá, khách hàng sẽ chuyển sang mua loại hoa này về chơi nhiều hơn.
Không chỉ có hoa ly, hoa cúc năm nay cũng nở sớm.
"Hơn nữa, chúng cũng đang nở sớm trước Tết nên người dân Tây Tựu chẳng biết trông mong vào đâu để trả nợ ngân hàng. Nhìn hoa bung nở đẹp ngút mắt trong gió, chúng tôi chỉ biết "khóc thầm", chị Ngọc (một người dân trồng hoa ở Tây Tựu) nghẹn ngào.