Vòng luẩn quẩn của phim siêu anh hùng: Vai chính da trắng, trợ tá da màu

Captain Marvel đã trở thành bộ phim riêng về nữ siêu anh hùng đầu tiên của MCU (Vũ trụ Điện ảnh Marvel) sau hơn 11 năm hiện diện trên màn ảnh. Đặc biệt hơn, đây còn là bộ phim về một "chị đại" không vướng bận tình duyên, không ăn mặc khêu gợi cùng sức mạnh bá đạo. Không may là ngay cả với những ý tưởng đột phá như thế, tác phẩm vẫn đi vào mô típ cũ khi xây dựng tình bạn giữa siêu anh hùng da trắng Carol Danvers (Brie Larson) và trợ tá Maria Rambeau (Lashana Lynch) da màu.

Maria Rambeau là một nhân vật thú vị khi không chỉ là một nữ phi công gan dạ mà còn là một người mẹ tuyệt vời qua diễn xuất thuyết phục của Lashana Lynch trong phân đoạn giữa phim. Dũng cảm, thông minh và đáng tin cậy, Maria là mẫu nhân vật phụ tá hoàn hảo cho Captain Marvel. Vì là một trợ thủ, nên câu chuyện của cô buộc phải làm nền cho sự phát triển tâm lý và sức mạnh của Carol – một người da trắng có trong tay cả vũ trụ.

Tương tự, Iron Man (Robert Downey Jr.) có War Machine (Don Cheadle) - người luôn có mặt để giúp đỡ mỗi khi Tony cần đến. Captain America (Chris Evans) có người bạn Falcon (Anthony Mackie) trung thành – phiên bản "hơi chậm một chút" của chính anh. Thor thì cần đến Heimdall (Idris Elba) để đi du lịch giữa cửu giới. Sau đó, anh chàng lại nhờ đến Valkyrie (Tessa Thompson) để thoát khỏi Sakaar. Spider-Man (Tom Holland) cũng kịp có cậu bạn Ned (Jacob Batalon) ngồi ở vị trí trợ tá.

Doctor Strange (Benedict Cumberbatch) được Wong (Benedict Wong) phò tá. Ngay cả đến một anh chàng nghèo "kiết xác" như Ant-Man (Paul Rudd) còn có Luis (Michael Peña) và đội nhóm hỗ trợ. Có lẽ bộ phim duy nhất không theo mô típ quen thuộc này là Black Panther khi nguyên dàn diễn viên đã là người da màu.

Không thể phủ nhận rằng các nhân vật phụ trên đây đều có những câu chuyện riêng rất lôi cuốn. Valkyrie có hẳn một quá khứ "ngầu lòi" không liên quan đến Thor và còn được Marvel úp mở là thuộc cộng đồng LGBT. Falcon có một hội nhóm giúp đỡ những cựu chiến binh tái hòa nhập cộng đồng. Nhưng vì số phận phụ tá, khán giả hiếm khi có cơ hội được khám phá những khía cạnh khác của cuộc đời những anh hùng này nếu như không liên quan đến nhân vật chính.

Một trong những lý do quan trọng dẫn tới công thức quen thuộc giữa siêu anh hùng - trợ tá là bởi nguyên tác truyện tranh từng bị thống trị bởi các nhân vật da trắng. Hầu hết các nhân vật siêu anh hùng quan trọng, kinh điển nhất đều là người da trắng: Batman, Superman, Wonder Woman, Captain America, Iron Man, Spider-Man,...

Cách duy nhất khiến bộ phim trở nên đa dạng sắc tộc là đưa các nhân vật da màu vào vai phụ tá vô thưởng vô phạt. Nhưng tại sao không tìm cách thay đổi mà lại áp dụng công thức một cách rập khuôn? Trong truyện tranh, các siêu anh hùng đều có một phiên bản da màu như Superman đến từ Earth-2, Spider-Man Miles Morales hay Falcon cũng có thể trở thành Captain America,...

Với việc hợp đồng của nhóm Avengers gốc kết thúc và chủ tịch Marvel Studios Kevin Feige không cần phải nghe theo lời một Isaac Perlmutter bảo thủ nữa thì mọi chuyện sẽ dần thay đổi. Trả lời tạp chí Vanity Fair, ông nói: "Mọi thứ trước Avengers 4 và sau đó sẽ là hoàn toàn khác biệt." Mô hình kể trên có thể sẽ vẫn còn tồn tại với Captain Marvel hay các phim MCU trong tương lai, nhưng chắc chắn sẽ không phổ biến như trước.

Trong nỗ lực đa dạng hóa các nhân vật khi đưa lên màn ảnh, Marvel và DC đã và đang bổ sung dàn "hậu cung" bằng những cái tên thiểu số, rồi theo đó thay cả "kép chính" da trắng bằng người da màu. DCEU từng "chơi lớn" và rất thành công khi thay Aquaman nguyên tác da trắng như trong truyện bằng Jason Momoa - một diễn viên mang dòng máu Hawaii.

Spider-Man: Homecoming (2017) từng hé lộ chàng Miles Morales - chàng Nhện da màu vừa "làm mưa làm gió" với Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018). Nhân vật nhí Monica Rambeau trong Captain Marvel khi trưởng thành có thể hóa thân thành siêu anh hùng Photon như trong nguyên tác. Hay Kamala Khan - Ms. Marvel có nguồn gốc người Hồi giáo được hi vọng sẽ bước lên màn ảnh rộng. Sắp tới, Destin Daniel Cretton sẽ cầm trịch Shang-Chi - bộ phim siêu anh hùng đầu tiên có người châu Á thủ vai chính.

Hi vọng rằng trong tương lai, khán giả sẽ thấy một nhóm siêu anh hùng với đủ sắc tộc thay vì toàn người da trắng với trợ tá da màu như nhiều năm qua.