“Vice” - Chân dung của vị phó tổng thống quyền lực nhất lịch sử Hoa Kỳ

Năm 2015, đạo diễn Adam McKay từng gây ấn tượng tại Oscar với bộ phim The Big Short lấy đề tài khủng hoảng kinh tế và một nhóm nhà đầu cơ đã tranh thủ trục lợi giữa cơn bão tài chính. Ba năm sau, cũng chính vị đạo diễn này đã đem tới Vice (Phó Tổng Thống) lấy đề tài khủng hoảng chính trị tại Mỹ sau sự kiện khủng bố 11/09 và một nhân vật đã tranh thủ chớp lấy quyền lực giữa sự hoang mang của quần chúng. Cũng chất trào lộng không giấu diếm, Vice đã lật tẩy chân dung của người đứng sau thao túng Nhà Trắng trong những năm đầu thiên niên kỷ và trở thành "ông phó" quyền lực nhất lịch sử Mỹ: Dick Cheney.

Bộ phim có kết cấu hai phần. Phần đầu kể lại hành trình của Cheney (Christian Bale) từ một cậu thanh niên nhân học bổng Yale nhưng lại vứt bỏ tương lai để trở thành một gã quèn ở quê nhà Wyoming. Sau rất nhiều cố gắng và thậm chí đe dọa từ cô hôn thê Lynne Vincent (Amy Adams), Dick dần leo lên các vị trí cao hơn trong bộ máy chính quyền trước khi được nhận vào làm tại Nhà Trắng. Nửa bộ phim kết thúc bằng việc Dick Cheney – một nhân viên mẫn cán và tham vọng – quyết định nhường lại sân khấu chính trường để lui về sau, an hưởng tuổi già cùng gia đình.

Bùm, cuộc gọi từ Nhà Trắng một ngày kia đã thay đổi tất cả, bao gồm cả lịch sử nước Mỹ về sau. Cheney được tổng thống George W. Bush (Sam Rockwell) đề đạt làm phó tổng thống, mong muốn được cố vấn bởi kinh nghiệm của cựu Bộ trưởng quốc phòng này. Chức vụ "bù nhìn" hữu danh vô thực Phó tổng thống tưởng như tầm phào, thế nhưng Dick đã nhìn ra cơ hội trong đó.

Cheney nhìn Bush con đang ba hoa. Một gã ngốc, Cheney nghĩ vậy. Một gã ngốc, Adam McKay cũng nghĩ vậy. Thế là Cheney trở thành phó tổng thống, từ đó giật dây và thao túng hàng loạt chiến dịch quân sự, xã hội qua mắt Bush con, sở hữu quyền lực mà không một vị phó nào trước ông hằng mơ tới.

Kẻ "đi săn" thiếu tính người

Không thể phủ nhận việc Adam McKay xây dựng Dick Cheney với một sự bất bình sâu sắc. Trong nhiệm kỳ của mình, Cheney đã thực hiện các chính sách gây tranh cãi từ vi phạm nhân quyền cho đến tự do thông tin cá nhân. Dưới lá cờ "tiêu diệt khủng bố", nước Mỹ dưới thời Cheney (và Bush) đã tiến hành các hoạt động xâm lược Iraq, kiểm soát mọi thông tin của công dân Mỹ và hàng loạt chiến dịch gây tranh cãi khác.

Sự bất bình được thể hiện trong cách McKay mô tả chính khách này như một con thú săn mồi với bản năng chinh phạt và khát khao quyền lực nhiều hơn là một vị phó tổng thống chính trực. Con đường quyền lực của Dick Cheney được gắn với hình ảnh ẩn dụ về việc đi câu, mà con mồi thì sõng soài từ đám chính khách đối thủ cho tới thậm chí dắt mũi cả tổng thống. Có mấy ai đi câu mà còn xót thương lũ cá câu được. Chân dung của Cheney trong mắt của McKay vừa trào phúng, vừa đáng sợ nhất là một nửa về sau khi con người này đã có trong tay thứ mà ông ta hằng mơ ước: quyền lực tuyệt đối.

Điều duy nhất ngăn Vice trở thành một bộ phim về kẻ phản diện hoàn toàn, là sự tận tâm của Cheney với gia đình. Ông ta trân trọng vợ mình, luôn bảo vệ cô con gái đồng tính, luôn dành thời gian quanh vợ con. Nếu như không có cú điện thoại lịch sử kia, có lẽ mãi mãi Cheney sẽ được biết tới như một CEO thành đạt, một mẫu người đàn ông cho gia đình và nhân viên cần kiệm tại nội các chính phủ.

Diễn xuất "tốt như mọi ngày" của dàn sao

Vice không phải là một phim mới lạ của Christian Bale khi chiêu "tăng cân, giả giọng" đã được ngôi sao này dùng không biết bao nhiêu lần. Từ một soái ca Anh quốc, Bale hô biến trở thành một ông già người Mỹ béo tròn với cái đầu hói. Thành thực mà nói, vai Dick Cheney của Bale quá tròn trịa, quá "Oscar" tới mức người ta quên luôn là anh đã từng đóng Người Dơi sáu múi.

Tuy vậy kịch bản không quá sâu sắc của Vice đã hạn chế rất nhiều khả năng của diễn viên chính, khiến nhân vật của anh không có chiều sâu ấn tượng như Michael Burry trong The Big Short của Adam McKay. Đề cử Oscar của anh cho hạng mục Nam chính xuất sắc không có gì ngạc nhiên, tuy nhiên so với màn trình diễn bùng nổ của Rami Malek trong Bohemian Rhapsody năm nay thì Bale khá "lép kèo".

Trong dàn diễn viên còn lại gồm những cái tên đình đám như Amy Adams, Steve Carell,… nổi bật nhất phải kể tới Sam Rockwell khi xuất sắc hóa thân thành tổng thống George W. Bush. Không chỉ bắt chước hoàn hảo về ngoại hình, phong thái cho tới cách ăn nói, nam diễn viên này còn thổi vào đó cái hài hước khiến chân dung Bush "con" trở nên sống động hơn bao giờ hết. Một lần nữa ngôi sao này lại chứng tỏ tài năng của mình ở vị trí nam phụ sau Three Billboards Outside Ebbing, Missouri năm 2017.

Vice không phải là một bộ phim dễ xem, nếu muốn nói là khô khan với nhiều người bởi lượng kiến thức về chính trị và lịch sử trong thời lượng 2 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên nếu là một người quan tâm tới Oscar năm nay và yêu mến đạo diễn Adam McKay thì xin đừng bỏ qua bức chân dung vừa trào phúng, vừa ghê sợ về vị Phó tổng thống quyền lực khét tiếng của nước Mỹ Dick Cheney.

Bộ phim hiện nằm trong top đề cử Oscar 2019 với 8 hạng mục gồm Phim xuất sắc, Đạo diễn Xuất sắc (Adam McKay), Nam chính xuất sắc (Christian Bale), Nam phụ xuất sắc (Sam Rockwell), Nữ phụ xuất sắc (Amy Adams), Kịch bản gốc xuất sắc, Trang điểm và Làm tóc xuất sắc và Dựng phim xuất sắc.