"Thương nhớ ở ai": Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông?

Minh Quân, Theo Trí Thức Trẻ 08:36 07/01/2018

Dù nhận được khá nhiều ý kiến trái chiều trong "Thương nhớ ở ai" nhưng càng về sau, Đột càng được khán giả thừa nhận là một người tốt.

Thương nhớ ở ai đã đi đến tập 19 và chắc hẳn không ai là chưa biết đến nhân vật Đột – một cựu chủ tịch xã bị kỷ luật, cách chức vì "tội" phá đình. Chắc chắn là qua 10 tập đầu, rất nhiều người ghét Đột vì bản tính cố chấp, bảo thủ, đã vậy lại có vẻ ngoài dị dạng, thấp bé.

Tuy nhiên, như đã nói ở bài trước, không có một nhân vật nào là hoàn toàn tốt và hoàn toàn xấu trong Thương nhớ ở ai. Bên cạnh vẻ cứng nhắc và bảo thủ, Đột còn có rất nhiều tố chất mà các chủ tịch xã sau này phải học hỏi. Bài viết này sẽ liệt kê lại những điểm mạnh đó của nhân vật này.

Biết yêu cái đẹp

Đột tuy ít học, mù chữ nhưng lạ một nỗi, anh ta là một người say mê chèo cổ. Sinh ra và dành cả cuộc đời ở làng Đông, Đột tò mò muốn biết rốt cuộc nghề ca nương là gì mà những kẻ ngoài thành phố lại say mê đến thế. Đến khi gặp Nương, những lời hát của cô chính là tiếng sét ái tình khiến Đột giác ngộ những điều mới mẻ về tình yêu và cái đẹp.

Đến khi nhận được quyết định xoá bỏ chèo cổ của xã, dù là người rất nguyên tắc nhưng Đột cũng lén bao che cho Nương. Một phần vì anh yêu cô. Một phần vì anh thực sự yêu chèo, yêu các ca từ của tiền nhân truyền lại.

Thương nhớ ở ai: Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông? - Ảnh 1.

Lạ cho Đột, "mắt sắt" mà lại cũng ngất ngây vì tình

Bên cạnh đó, Đột cũng là một gã nội tâm thứ thiệt. Không ít lần khán giả thấy anh nước mắt ngắn nước mắt dài tâm sự với người bên cạnh về những trăn trở của mình. Trái với nhiều người thời đó, Đột tuy không học hành nhiều nhưng lại rất thích suy ngẫm. Chính vì vậy mà những ca từ chèo cổ của người xưa lại có tác dụng mạnh đến vậy với Đột. Nhiều khi, anh cũng khiến những người xung quanh phải ngẩn người vì những suy nghĩ triết lý chẳng ai hiểu nổi của mình.

Màn tỏ tình gây sốt của Đột với Nương

Căm thù những lề thói cổ hủ

Xuất phát là một kẻ rất cổ hủ nhưng càng về sau Đột lại càng là một người chống đối lại tục lệ đời cũ. Xuất thân bần nông, nhà nghèo không có cái để ăn, tất nhiên, Đột căm ghét địa chủ. Nhưng Đột có một điểm hơn mọi người là anh biết căm thù tư tưởng cũ, căm thù những xiềng xích lạc hậu đè nặng lên mưu cầu hạnh phúc cá nhân của mỗi người. Chính thế mà Đột mới bắt Nương phải ra đình hát thật to cho cả làng nghe thấy, để họ hiểu được thế nào là tình yêu, từ đó mới mong có thể dẹp được tục sắp xếp hôn ước.

Thương nhớ ở ai: Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông? - Ảnh 3.

Chính thế mà khi cả làng khua chiêng gõ nồi để phản đối chuyện của Vạn với Nhân thì Đột lại là người đứng ra bắn phát súng cảnh cáo, bắt tất cả phải im bặt. Chỉ tiếc là, những cố gắng của Đột lại trở thành vô ích trước bức tường tư tưởng phong kiến dày đặc trong tâm thức người làng Đông và mọi nỗ lực của anh sau này đều chệch hướng và biến Đột trở thành một kẻ phản diện bất đắc dĩ.

Thật thà, liêm chính

Là một chủ tịch, nhưng nhà Đột lại nghèo nhất làng. Đây là một điểm mà ít người để ý ở nhân vật này. Lúc nào anh cũng xuất hiện trong chiếc áo vest cũ sờn và chiếc quần âu chắp vá. Dù có thế nào đi nữa, Đột cũng kiên quyết không đi ngược lại với niềm tin của mình về lẽ phải và sự công bằng. Mong ước lớn nhất của cuộc đời anh là làm sao để dân làng có cuộc sống ấm no, tiến bộ hơn.

Tuy nhiên, cản trở lớn nhất từ phía bản thân Đột lại là học vấn thấp và sự căm thù giai cấp đến cực đoan. Điều này khiến cho nhiều quyết định của anh đi đến chỗ sai lầm và bị nhiều người ghét bỏ. Nhưng bù lại, sự kiên trì và chân thành tuyệt đối của Đột đã giúp anh chinh phục được Nương, người mà anh yêu thương hết mực.

Thương nhớ ở ai: Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông? - Ảnh 4.

Tình yêu quê hương

Là một người sinh ra ở làng Đông, Đột cũng mang trong mình tinh thần gắn bó bền chặt với quê hương. Đây là tư tưởng chủ đạo có thể thấy trong mọi nhân vật trong Thương nhớ ở ai. Trong một giây phút xúc động, Đột đã khóc nấc mà tâm sự với Vạn rằng dù rất muốn nhưng anh vẫn không biết làm thể nào để khiến cuộc sống người dân làng Đông tốt hơn mà không làm tổn thương đến họ.

Nói về tình yêu dành cho quê hương, chưa chắc ở làng Đông đã có ai hơn được Đột. Dù từng đưa ra những quyết định mang tính cực đoan nhưng về mục đích và động cơ sau cùng, Đột cũng chỉ đi từ cái tâm của mình đối với làng Đông.

Thương nhớ ở ai: Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông? - Ảnh 5.

Khi còn đang làm chủ tịch, Đột luôn đau đáu nghĩ cho làng Đông

Được lòng quần chúng

Một trong những điều quan trọng để xét xem một người có xứng đáng với quyền lực hay không chính là ở sự tôn trọng của quần chúng dành cho người đó. Đột hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu này. Trong một tập phim, một bà lão đã nói với Đột rằng: "Với tôi thì anh vẫn là chủ tịch".

Thương nhớ ở ai: Có phải Đột mới chính là chủ tịch xã lý tưởng của làng Đông? - Ảnh 6.

Nếu như ở phần đầu, Đột mang hình tượng là một gã chủ tịch xấu xa điển hình, với đủ những khuyết điểm từ ngoại hình đến tư tưởng thì ở phần sau, Đột lại hoàn toàn tạo ra một hình tượng mới là một chủ tịch liêm khiết và luôn đau đáu nghĩ cho dân làng, nghĩ cho quê hương. Và sau tất cả, mọi người đều hiểu và đồng cảm cho hoàn cảnh của Đột, rằng anh rốt cuộc cũng chỉ là một nạn nhân của đói nghèo và sự bất công từ chế độ cũ. Còn không, nói về sự chính trực cũng như lòng yêu quê hương thì Đột không hề thua kém bất kỳ ai. Dù không còn tước vị trên phim, nhưng chắc chắn Đột là một "chủ tịch" trong lòng rất nhiều bạn xem đài.