Tối giản không có nghĩa là hời hợt. Thế hệ Y bây giờ tận dụng tối đa thời gian của bản thân để phát triển chính mình theo một cách rất riêng.

Những ca từ mãnh liệt và đầy cảm xúc, pha chút nuối tiếc của tuổi trẻ trong “The Windmills of Your Mind” cứ văng vẳng trong đầu tôi. Hãy còn trẻ, đang sống rất quyết liệt nhưng tôi vẫn chẳng thấy thời gian đâu, có phải vì toàn điều thừa thãi?

Là một trong hàng triệu Millennials (thế hệ Y), tôi cũng có hàng nghìn người bạn trên mạng xã hội, cũng bị cho là thiếu kiên nhẫn, làm gì cũng mong có kết quả thật nhanh. Phần đông thế hệ trước đều cho rằng, chúng ta bốc đồng hơn nhưng sức chịu đựng lại kém hơn. Đặc biệt là chuyện “ra đồng nào xào đồng ấy”. Trừ Minh “thông minh”, cậu đồng nghiệp cực rành công nghệ ở công ty tôi. Cũng là nhân tố của thế hệ Y nhưng sự lộn xộn rất ít khi xuất hiện trong cuộc sống của Minh. Cái gì cũng chỉn chu và gọn gàng - nhất là việc tiêu và giữ tiền, đến là nể. Nếu người trẻ ra đường phải có 3 vật bất ly thân: Não; ví; smartphone, thì Minh chỉ đem theo não và smartphone. Thi thoảng thấy đeo thêm smartwatch chứ tuyệt nhiên không thấy cái ví đâu. Tôi cũng từng thắc mắc không đem tiền mặt theo thì sống kiểu gì?

Lý do hé lộ trong một lần outing của bộ phận, vì có tiếng là người cẩn thận nên Minh được sếp giao quỹ phòng để chi tiêu từ vài ngày trước. Sau bữa buffet đã đời vào buổi tối, sếp ngoắc tay nhắc Minh đi thanh toán. Anh lững thững tới quầy thu ngân, vén tay áo giơ ra chiếc Gear S3 rồi chạm vào máy POS.

Vài người, trong đó có tôi, xì xào rằng cậu chàng đã đánh mất cục tiền sếp giao. Giờ mang smartwatch ra “cắm” chăng? Nhưng không, vài phút sau Minh quay về bàn với tờ hóa đơn dài dằng dặc và thông báo mọi thứ đã xong xuôi khiến ai nấy đều ngạc nhiên.

Khi sếp hỏi hôm nay hết bao nhiêu, quỹ còn chừng nào? Minh không nói gì mà mở chiếc S9, bấm vào ứng dụng Samsung Pay: Hôm nay tiêu những gì, còn bao nhiêu đều được hiển thị hết. Hóa ra, bấy lâu nay ví, tiền và đủ loại thể ngân hàng của Minh đều “dung hợp” vào smartphone. Bất cứ nơi đâu có máy POS cà thẻ, cứ mở ứng dụng thanh toán di dộng Samsung Pay hoặc chìa Gear S3 ra chạm nhẹ một cái là thanh toán được ngay.

Nhưng chỗ quỹ thừa còn trong tài khoản thì làm thế nào? Lại phải dùng mobile banking bắn trả lại ư? Minh tiếp tục khiến anh em đồng nghiệp bất ngờ khi chỉ vào mục Samsung Pay Card, chuyển khoản qua lại giữa một số ngân hàng phổ thông tại Việt Nam đều miễn phí hết. Đến lúc đó, tôi mới gật gù hiểu biệt danh của cậu ta. Riêng chuyện tiêu tiền đã cho thấy Minh là một Millennials biết sống tối giản một cách thông minh. So với dùng tiền giấy, cách thanh toán một chạm giúp anh chàng lược đi những bước thừa thãi, đã tiết kiệm thời gian lại không lo rơi mất tiền.

Ngẫm lại, tôi và hầu hết người trẻ ngày nay thường chỉ nhanh và vội, chưa biết sống tối giản để dành thời gian và tâm trí cho những điều quan trọng trong cuộc sống.

“Thành Rome không xây xong trong một ngày” - Trong thế giới xô bồ và vội vã này, chúng ta đã vô tình quên đi điều đó. Nó đặc biệt ảnh hưởng đến những người trẻ đang cố gắng theo đuổi đam mê, xây dựng sự nghiệp, dám sống thật, dám yêu thương và tử bỏ.

Chúng ta - những Millennials, sinh ra vào khoảng năm 1980s đến đầu những năm 2000. Theo thống kê của công ty nghiên cứu thị trường Nielsen, thế hệ Y đang chiếm 35% lực lượng lao động trên toàn thế giới, đến năm 2020 chiếm 46% - trở thành nguồn lực lao động chính và cùng các thế hệ sau định hình tương lai.

Từ thời niên thiếu đã được “hít thở” trong Internet và vô vàn phương tiện truyền thông xã hội, thế hệ Y rất nhanh nhạy trong việc nắm bắt công nghệ, tìm kiếm thông tin, không ngại khó chỉ ngại lâu. Đó là lý do tại sao thế hệ Y lại chiếm tỷ lệ rất cao trong những ngành nghề trẻ như sales, marketing… đòi hỏi sự nhạy bén và quyết liệt.

Thế hệ Y khao khát phấn đấu và làm việc mình thích nhưng luôn bị ám ảnh bởi việc gặp thất bại. Sự thật là như vậy, chúng ta được dạy để luôn cần nhiều hơn nữa. Không phải muốn, mà là cần.

Một mặt, thế hệ Y được cho là lười biếng và nhàm chán, đầu óc luôn trên mây với những ước vọng lớn lao. Tôi lại tin rằng, chúng ta đa dạng như bất kỳ thế hệ nào khác. Tuy nhiên, vì mọi thứ trở nên dễ đo đếm hơn bao giờ hết, nên càng dễ áp đặt lên người khác.

Không thể phủ nhận, trong mọi thế hệ sẽ có một nhóm lớn những người sẽ tạo nên tương lai của thế giới, viết ra câu chuyện thành công của riêng mình. Tôi cũng khao khát trở thành một nhân tố có ích, thậm chí nổi bật trong thế hệ Y.

Nếu thế hệ X (sinh trong khoảng năm 1961 - 1980), cha mẹ của chúng ta khá kiên cường và cẩn trọng thì thế hệ Y lại sẵn sàng tiếp nhận mọi thứ, từ văn hóa đến tư tưởng. Thứ chủ yếu thúc đẩy cuộc sống hầu hết thế hệ Y, là nỗi sợ bị bỏ lại phía sau. Để tồn tại và khẳng định mình trong thế giới đầy sự cạnh tranh trong mọi khía cạnh, chúng ta không thể không vội vàng.

Do đặc tính thời đại và sự khó khăn trong kinh tế trước những năm 1980, thế hệ X được nhìn nhận có sự linh hoạt và thích nghi tốt với thay đổi, ham học hỏi nhưng kiên nhẫn và khoan dung hơn thế hệ Y.

Trong lịch sử loài người, chưa có thời đại nào hậu thuẫn tốt cho việc khám phá và sẻ chia như bây giờ. Internet được coi là bầu khí quyển quan trọng thứ nhì, chỉ sau oxi hít thở mỗi ngày. Những thứ ta xem, nghe, đọc được mỗi ngày chẳng chậm chạp hơn thế giới là bao. Thế hệ Y không chỉ tồn tại, mà còn học hỏi được từ thế hệ X rằng: Thời gian là đại lượng hữu hạn và không có ai trẻ mãi. Ta cần phải sống, khám phá và tận hưởng mọi khoảnh khắc của thanh xuân.

Nhưng để được như thế, cần phải vội vàng một cách có kế hoạch và có tiền.

Trong báo cáo mang tên “Connecting with the Millennials” do Visa công bố vào năm 2012 đã dự đoán: Đến năm 2025, gen Y sẽ trở thành thệ hệ có thu nhập cao nhất trong lịch sử và khiến nhiều lĩnh vực đảo lộn, nhất là ngành ngân hàng. Vậy tại sao thế hệ Y lại thường xuyên than thở về việc không kiếm đủ tiền? Vì đơn giản, họ tiêu dùng theo kiểu “tôi muốn” chứ không phải “tôi cần”.

Rõ ràng, hầu hết thế hệ Y thua kém các thế hệ trước về mặt tiết kiệm. Trong một nghiên cứu kinh tế đăng tải trên CNBC vào tháng 6/2017 cho thấy: Đại đa số thanh niên trong khoảng 19 - 37 tuổi có ít hơn 1000 USD trong tài khoản tiết kiệm, thậm chí một bộ phận không nhỏ làm bao nhiêu tiêu bằng ấy, không để ra đồng nào.

Chính thói quen tiêu dùng đã dẫn đến điều này, có thể khẳng định thế hệ Y rất chịu chi cho thời trang và các tiện ích cuộc sống: Đồ hiệu, dịch vụ và đặc biệt là những bữa trà sữa bằng nửa ngày lương.

Cũng theo CNBC, khoảng 6% thế hệ Y thừa nhận chi trên 4 USD mua cà phê, 79% lao tới những địa điểm ăn uống mới nổi, 69% mua quần áo mới dù không thực sự cần chúng. Đặc biệt, người tiêu dùng của thế hệ Y sẵn sàng trả tiền cho những mặt hàng mang dấu ấn cá nhân, thậm chí muốn tham gia vào quá trình tạo nên những sản phẩm đó.

Trong số những thứ được cá nhân hóa mạnh mẽ cho thế hệ Y, phải nhắc tới vật bất ly thân - smartphone, một trong những cánh cửa mở ra Internet. Không chỉ để sống ảo, chúng ta còn cá nhân hóa smartphone từ bên trong như biến chúng thành ví điện tử, thanh toán tiện lợi và an toàn.

Thế nhưng, khả năng nắm bắt và tận dụng công nghệ để tiết kiệm thời gian của thế hệ Y lại thường bị chê là hời hợt. Có lẽ, việc đó xuất phát từ sự khác biệt trong tư tưởng giữa thế hệ Y và các thế hệ khác.

Luôn mang tiếng là “cái gì cũng nhanh nhanh”, tuy nhiên sự vội vàng đó không cho thấy Millennials là những kẻ hời hợt. Như đã nói ở trên, nỗi sợ “bị bỏ lại” trở thành động cơ thúc đẩy sự nghiệp và cuộc sống của hầu hết thế hệ Y. Vì vậy, họ luôn khát khao cập nhật và trải nghiệm những thứ mới mẻ, đặc biệt là những tiện ích giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc để làm những thứ lớn lao hơn khi còn trẻ.

Nằm trong xu hướng này phải kể đến thanh toán không tiền mặt, nếu trước kia là mobile banking, Internet banking, giờ là thanh toán một chạm mà điển hình là Samsung Pay.

Điểm nổi bật của Samsung Pay là sự tiện lợi, nhanh chóng. Tiện ở chỗ, các loại thẻ visa, thẻ ATM của 15 ngân hàng sẽ nằm gọn trong chiếc smartphone. Không còn cảnh đem theo chiếc ví dày cộm và tìm cây ATM để rút tiền nữa, thậm chí chỉ cần máy POS là thanh toán được. Rõ ràng, Samsung Pay đã khiến những bước thừa thãi trong thanh toán bằng tiền mặt biến mất (biến mất luôn sự thừa thãi khi phải ôm theo ví tiền nữa), chiếc smartphone vốn đã theo chân Millennials đi khắp nơi, nay càng gắn kết và quan trọng hơn nhờ tiện ích mà nó mang lại.

Không chỉ tiện vì sự biến mất của thẻ vật lý, thế hệ Y rất coi trọng sự kết nối cũng như quyền kiểm soát cuộc sống và tiền bạc: Một ngày tiêu bao nhiêu tiền, tiêu lúc nào… đều được lưu lại. Chưa kể bảo mật 3 lớp bằng mã PIN, mống mắt và vân tay đảm bảo an toàn nếu đen đủi làm mất smartphone cũng không còn quá lo sợ kẻ gian sẽ lợi dụng?. Nếu trước kia mất ví là mất hết, sự hạn chế của việc tiêu tiền mặt đã được khắc phục với phương thức thanh toán này.

Nếu muốn sống vội vàng mà không hời hợt, thì phải vội cho chuẩn và an toàn. Đặc biệt là trong việc tiêu và giữ tiền.

Con người của mỗi thời đại đều có vấn đề riêng, khi đã giải quyết được nỗi lo về quản lý tài chính thì thế hệ Y đã may mắn hơn rất nhiều so với thế hệ X. Khả năng thanh toán một chạm nhanh chóng, an toàn, bảo mật sẽ góp phần tạo nên tác phong nhanh gọn, dứt khoát cho thế hệ Y.

Rõ ràng, phương thức thanh toán hiện đại này giúp thế hệ Y vội vàng một cách tích cực hơn, có nhiều thời gian hơn để tận hưởng cuộc sống và tạo ra nhiều giá trị hơn cho xã hội. Đây tưởng chừng là tiện ích nhỏ bé nhưng có vai trò quan trọng, là bước đầu của một thế giới không phải đương đầu với rủi ro của tiền mặt.

Đến thời điểm hiện tại, thế hệ Z (sinh vào năm 2000 trở đi) được kỳ vọng sẽ trở thành người chủ sau này của xã hội. Tuy có nhiều khác biệt và lớn lên trong thời đại số gần như không có biên giới, thế hệ Z vẫn được thừa hưởng cả tính cách lẫn tiện ích của thế hệ Y. Và có lẽ, họ sẽ tiếp tục tìm thêm cách để sống tối giản, vội vàng mà không mất thời gian cho những điều thừa thãi.