Tại sao phim hoạt hình là hạng mục nóng nhất bên lề LHP Cannes 2018?

Như vậy, liên hoan phim Cannes 2018 đã chính thức khai mạc được năm ngày. Đây là sự kiện thường niên thu hút hàng nghìn các nhà làm phim từ những "gã khổng lồ" Hollywood cho đến các nhà làm phim độc lập đến từ toàn cầu mang đến nước Pháp mộng mơ hàng nghìn "đứa con tinh thần" của mình, và chỉ cần một cái gật đầu từ những chuyên gia tại liên hoan thôi là cũng có thể đảm bảo cho thành công của bộ phim sau này, hay ví von hơn, sự phong tặng của nữ hoàng với chàng hiệp sĩ.

Trong sự nô nức đó, phim hoạt hình cũng đang dần thu hút sự chú ý và tạo được dấu ấn tại Cannes năm nay, song không phải là trên thảm đỏ của cung điện Palais des Festivals et des Congrès, địa điểm tổ chức chính thức của liên hoan phim. Phim hoạt hình không hề được lọt vào danh sách đề cử trao giải của Cannes, nhưng bù lại nó lại có chỗ đứng cực vững chắc tại Cannes Market, tức thị trường phim bên lề liên hoan, nơi các nhà sản xuất phim đi chào bán sản phẩm của mình với các nhà phân phối trên toàn thế giới.

Hai cái tên mới nổi

Khi mà hàng dài những dự án phim hoạt hình phải đợi đến mức "giăng mạng nhện" tại bãi biển Cannes thơ mộng, không còn gì phải nghi ngờ nữa, phim hoạt hình là một phần quan trọng nằm trong kế hoạch tham vọng của những nhà sản xuất muốn tạo nên trào lưu mới trong thị trường phim sắp tới.

Hai dự án phim hoạt hình được chú ý tại Cannes năm nay bao gồm cuộc săn tìm quái vật ở xứ sở thần bí Missing Link (tạm dịch: Săn Tìm Quái Vật) của xưởng phim hoạt hình Laika và Firehearts (tạm dịch: Trái Tim Rực Lửa), một câu chuyện cổ tích về nữ quyền gây dựng bởi nhà sản xuất của Ballerina (Vũ Điệu Thần Tiên).

Laika chỉ là một công ty giải trí không quá lớn với gần 400 nhân viên song số tiền 100 triệu USD họ đổ vào Missing Link quả thực không nhỏ, còn 40 triệu USD cũng là một con số đáng để cân nhắc đối với hai nhà sản xuất mới nổi Yann Zenou và Laurent Zeitoun của Firehearts. Với Pixar hay Disney, vài chục triệu đô có thể chẳng là gì song với Laika hay Zeit và Zen, họ phải dốc vào đó không chỉ công sức mà rất có thể, cả sự nghiệp của mình.

Đã có không ít lần phim của Laika mang lại doanh thu chín con số cùng cơn mưa lời khen dành tặng cho tâm huyết và tài năng mà hãng bỏ ra cho những đứa con cưng của mình (Coraline, Paranorman Và Giác Quan Thứ Sáu, Hộp Quái Hộp, The Intouchables và gần đây nhất là ... ). Vì thế, chất lượng là điều có thể cảm nhận được ở hai sản phẩm hoạt hình Missing Link và Firehearts. Tất nhiên, đây mới chỉ là hai trong số hàng tá những dự án đang chờ được cấp vốn, chẳng có ngày nào là không có mới xuất hiện ở Cannes cả. Bão hòa là điều không tránh khỏi, khi mà các công ty đang điên cuồng lao đầu vào mảng phim dành cho giải trí gia đình này.

Lịch sử phim hoạt hình tại Cannes

Nếu để nói về lịch sử thì phim hoạt hình cũng hoàn toàn có cái để ngẩng cao đầu. Inside Out 2015 (Những Cung Bậc Cảm Xúc) dù không tham gia tranh giải tại Cannes nhưng cũng đã được làm phim mở đầu cho liên hoan phim và mang lại thành công vang dội sau này, trường hợp tương tự cũng đã xảy ra với Up 2009 (Vút Bay) và Release From Heaven 2017 (Trở Về Từ Thiên Đàng).

Tuy không thường "ganh đua" với những phim truyền thống song phim hoạt hình vẫn được đánh giá ở một mức cao nhất định, nhưng điều đó không có nghĩa là phim hoạt hình chưa từng đạt giải. Spirited Away 2001 (Vùng Đất Linh Hồn), The Red Turtle 2015 (Chú Rùa Đỏ), đây đều là hai cái tên đã từng ghi danh bảng vàng tại Cannes.

Thách thức của phim hoạt hình

Hiện tại, phim hoạt hình có vẻ là một sự lựa chọn khá hợp lí cho các nhà làm phim mong muốn tạo nên sự đột phá giữa hàng nghìn những đối thủ cạnh tranh khác, và dĩ nhiên, thương trường là chiến trường, trong trận chiến khốc liệt này, một bước đi sai lầm có thể đáng giá cả chục triệu đô. Chưa hết, phim hoạt hình dẫu cho không cần thiết phải được gây dựng ở trường quay và làm hậu kì song nó vẫn có thể tiêu tốn của các nhà sản xuất từ ba đến bốn năm cho một sản phẩm hoàn thiện.

Đó vẫn chưa phải là tất cả những gì mà một doanh nghiệp đơn lẻ sẽ phải đối mặt khi chấp nhận dấn thân vào lĩnh vực này. Các ông lớn cũng đã bắt đầu đánh hơi được xu hướng mới, hai "lão làng" là Warner Bros. và Sony đang bắt đầu chiến lược xoay trục sang hoạt hình của mình, sáu trên bảy "siêu cường" của Hollywood đang thực sự trút hầu bao một cách mạnh mẽ vào mảng phim hoạt hình. Không chỉ mạnh về vốn, họ còn sở hữu rất nhiều những thương hiệu mà tên tuổi của chúng đã quá quen với người xem như Shrek và The Incredibles. Trước một biển các lựa chọn như thế, các nhà đầu tư đang dần trở nên thận trọng, thành ra để có thể có cơ hội được "lên hình", một bộ phim cần phải cực kì chất lượng, sáng tạo và cuốn hút, tóm lại, nó phải nổi bật. Bất cứ một sản phẩm của nhà sản xuất độc lập nào đó cũng có thể bị đè chết bởi những huyền thoại như Pixar, DreamWorks hay Disney.

"Gây dựng nên thương hiệu phim là một quá trình dài và khó khăn" , đó là lời của Chủ tịch Martin Moszkowicz tại hãng phim Constantin, Đức. Tại sao ư? Để có thể đạt đến tầm quốc tế, một bộ phim cần phải có một chiến lược marketing toàn cầu cùng với đó là sự trợ giúp của vô số những nhà phân phối tại hàng trăm quốc gia khác nhau, một điều không hề dễ dàng để thực hiện.

Vẫn còn một thử thách nữa, theo như những gì Moszkowicz nói, chất lượng phải đi kèm với giá thành, tức là lợi nhuận của nó phải cao thì mới thu hút được khách hàng. Chuyện này là khá khó nói trước, vì doanh thu của một bộ phim đang ngày càng phụ thuộc vào việc nó có thành công ở rạp chiếu không, còn các hợp đồng giá trị với các nhà đài danh tiếng thì khá là khó để có thể xảy ra. Xuất bản đĩa DVD cũng là một biện pháp, nhưng thị trường từng làm mưa làm gió một thời này hiện đang trên đà đi xuống và sẽ càng vất vả hơn nếu bản thân sản phẩm điện ảnh nhận phải phản hồi thiếu tích cực từ những rạp phim trên.

Sự chuyển hướng sang phim hoạt hình của thị trường

Cho đến nay thì cơn sốt phim hoạt hình vẫn chưa biến mất. Không phải là ngẫu nhiên khi hai giám đốc bán hàng Stuart Ford của AGC Intl và Sebastien Raybaud của Anton sẽ lần lượt đảm nhận việc kinh doanh quốc tế của Missing Link và Firehearts.

Đáng chú ý hơn, hàng loạt những doanh nhân thành đạt tại làng phim cũng đang rục rịch chuyển sang làm về mảng hoạt hình. Megan Ellison, nhà sáng lập của Annapurna Pictures, nổi tiếng với dòng phim hành động như Terminator: Genisys hay Catch. 44, mới đây đã quyết định sẽ làm nhà phân phối cho Missing Link của Laika.

Constantin hãng đứng sau thành công của bốn dòng phim hành động nổi tiếng nhất châu Âu bao gồm Resident Evil cũng đang muốn quay về làm phim hoạt hình, cụ thể là phim Dragon Rider (tạm dịch: Kỵ Sĩ Rồng).

Dưới gọng kìm siết chặt của những ông lớn Hollywood tại rạp chiếu, phim độc lập khó mà có được chỗ đứng, vì thế thị trường mới chuyển sang một phân khúc khác dễ nuốt hơn nhưng vẫn có khả năng làm giàu là phim giải trí gia đình. Dù sao thì những nhà phân phối cũng muốn có một bộ phim nào đó có tiềm năng ở phòng vé vì điều đó sẽ quyết định lớn đến tiền đồ của tác phẩm điện ảnh.

Sức hút của dòng phim tưởng như chỉ cho trẻ con

"Những bộ phim hoạt hình mang ý nghĩa giải trí gia đình sâu sắc, và rạp chiếu phim là nơi lí tưởng nhất để cả gia đình cùng vui vẻ bên nhau", Ralph Kamp, nhà sản xuất phim tại Timeless Films, người đã đưa Dragon Rider ra ngoài nước Mĩ đến khắp toàn cầu. Giờ đây, phim hoạt hình không còn chỉ dành cho trẻ em, chắc hẳn cũng đã có không ít khán giả lớn tuổi từng rơi nước mắt khi xem cảnh Andy trao đi một phần tuổi thơ của mình trong đoạn cuối phim Toy Story 3 (Câu Chuyện Về Thế Giới Đồ Chơi 3), từng cảm thấy buồn man mác khi xem hết Up, từng thấm thía trước những bài học cuộc sống trong Zootopia (Phi Vụ Động Trời) hoặc từng cười nắc nẻ với lũ Minions trong Despicable Me (Kẻ Cắp Mặt Trăng).

Những con số từ các rạp cũng đang cho thấy mảng kinh doanh này rất béo bở. Bộ phim mang lại doanh thu cao nhất trên trường quốc tế của nước Pháp năm 2015 và 2016 trên thực tế là phim hoạt hình The Little Prince, và vào năm sau tức 2017, Ballerina cũng đã mang lại con số 110 triệu đô cho quốc gia Tây Âu này, đứng thứ hai về mặt "kiếm chác".

Thị trường quốc tế vốn chẳng lạ gì với phân khúc phim hoạt hình, song rất ít trong số đó có được "vầng hào quang" của một siêu phẩm Hollywood, một đối tác đầu tư lớn và sức đẩy truyền thông đủ mạnh để có thể trở nên hấp dẫn với khán giả.

Ngay bây giờ đây, có lẽ chưa bao giờ phim hoạt hình lại hot như thế tại Cannes. Liệu rằng thể loại phim này có giữ được độ hot như hiện tại không, phụ thuộc rất nhiều vào sự thành công của Missing Link và Firehearts.

(Nguồn: Variety)