Tại sao giá cầu thủ lại điên rồ như ngày hôm nay?

Một bài báo từ năm 1996 vừa được tìm lại. Năm đó, cả làng bóng đá Tây Ban Nha tiêu hết tổng cộng 128 triệu bảng tiền chuyển nhượng và xác lập kỷ lục. Trong ngần ấy tiền được chi ra, 12,8 triệu bảng dành cho Ronaldo, 6,4 triệu bảng mua Mijatovic, 5,4 triệu bảng là giá của Rivaldo…

Cả một bầu trời sao được đưa về La Liga với giá 128 triệu bảng.

21 năm trôi qua, số tiền mà 20 CLB La Liga năm đó chi ra để đưa về một bầu trời toàn sao sáng thậm chí còn chưa đủ để mua một mình Kylian Mbappe - tiền đạo mới 18 tuổi và tất cả những gì anh làm được chỉ là tỏa sáng ở Ligue 1. Premier League đã chi vượt mốc 1 tỷ bảng năm ngoái. Những kỷ lục chuyển nhượng liên tiếp được xác lập ở mọi đấu trường. Giờ đây, không một giải đấu nào nằm ngoài vòng xoáy đốt tiền nữa.

Premier League có Man Utd mua Paul Pogba. Serie A gây tiếng vang với quả bom tấn Juventus mua Gonzalo Higuain. La Liga thì quá nổi tiếng với những thương vụ Luis Suarez, Cristiano Ronaldo, Neymar và sắp tới có thể là Kylian Mbappe. Đến cả Ligue 1 cũng nổi lên PSG.

Điều đặc biệt là nếu như trong quá khứ, chỉ có những ông lớn mới dám chi lớn thì giờ đây, đến cả những đội bóng nhỏ cũng chẳng ngần ngại "phá kho thóc" để mua cầu thủ. West Ham mới đây vừa chi ra số tiền chuyển nhượng kỷ lục của CLB để mua Marko Arnautovic.

Leicester sau khi trở thành nhà vô địch Premier League cũng đã 3 lần lập ra 3 kỷ lục chuyển nhượng. Tờ Daily Mail thống kê, 80% CLB tham dự Premier League trong 3 năm gần đây đều đã tự phá các kỷ lục chuyển nhượng để mua tân binh.

Những sự kiện này kéo tới một câu hỏi lớn: Do các CLB quá dễ dãi hay do giá cầu thủ giờ đây quá cao? Và có hợp lý không khi một CLB có thể bỏ ra cả trăm triệu bảng/euro cho một cầu thủ, thay vì mua cả chục cầu thủ?

Theo phân tích của tờ Telegraph, tất cả các CLB lớn giờ đây đều hoạt động như một tập đoàn lớn. Mỗi công việc, từ đào tạo, tìm kiếm cầu thủ cho tới quá trình đàm phán, đánh giá đều được đảm nhiệm bởi những con người chuyên nghiệp nhất. Đó là lý do mà thi thoảng chúng ta sẽ phải ngã ngửa với những điều khoản lắt léo được cài trong những hợp đồng lớn. Vậy nên chuyện PSG hay Real Madrid bị thiệt thòi hay bị thổi giá có thể được loại trừ.

Vậy tại sao Neymar hay Mbappe lại có thể đạt tới mức giá 160 triệu bảng hay 222 triệu euro? Vì lẽ đơn giản: PSG và Real có đủ ngân sách cho số tiền này và quan trọng hơn cả, những cầu thủ này có thể giúp CLB chủ quản của họ hoàn vốn trong một thời gian rất ngắn.

Lấy ví dụ: Man Utd mua Paul Pogba với giá 90 triệu bảng. Con số này nghe có vẻ rất lớn, nhưng nó chỉ chiếm 57% doanh thu thường niên của Quỷ đỏ. Có nghĩa là số tiền mua Pogba hoàn toàn không cắt vào da vào thịt của Man Utd như nhiều người hình dung.

Thêm một ví dụ khác: Cristiano Ronaldo được Real Madrid trả lương 18 triệu euro/mùa và mua với giá hơn 80 triệu euro trước đây. Tuy nhiên, Ronaldo hàng năm lại giúp Real Madrid kiếm về từ 50-100 triệu euro từ bản quyền hình ảnh, bán các sản phẩm có gắn thương hiệu CR7, bán vé…

Mới đây, Ronaldo ngồi chuyên cơ riêng bay sang Singapore thăm con gái của tỷ phú Peter Lim mới sinh hạ một thiên thần nhỏ. Dĩ nhiên Ronaldo sẽ nhận được thù lao từ chuyến viếng thăm này và Real cũng sẽ nhận một phần nhỏ trong số đó.

Vậy nên số tiền 160 triệu bảng cho Mbappe hay 222 triệu cho Neymar nghe có vẻ rất phi lý, làm dấy lên những lo ngại về việc giá cầu thủ bị thổi phồng quá cao. Thực ra, chúng ta chỉ lo bò trắng răng mà thôi. Real chỉ trích ra từ 50-60% doanh thu cho thương vụ Mbappe.

Có thêm Mbappe, Real có thêm cơ hội vô địch các giải đấu, và thương hiệu Mbappe càng lớn, tiền chảy vào túi Real càng nhiều. Đây là một tình huống mà đôi bên cùng có lợi, chứ không thể cảm tính mà nhìn nhận sự việc rằng: Real đang chơi một canh bạc lớn hay PSG dốc cả tài sản cho Neymar là biểu hiện của một gã trọc phú ngu dốt.

Thị trường luôn vận hành theo cung và cầu, giữa đầu tư và thu lợi. Giá chuyển nhượng là thứ được công khai và nó khiến ta choáng váng. Nhưng doanh thu của các CLB lớn thì hiếm ai được biết một cách chi tiết. Đó là lý do chúng ta luôn cảm thấy giá cầu thủ bị thổi lên một cách phi lý.