Nghi ngại khi chứng khó nuốt khiến cơ thể suy dinh dưỡng

Bác sĩ Mèo, Theo Mask Online 00:00 09/03/2012

Căn bệnh này thực sự là gì nhỉ?

Sau một trận sốt cao cách đây khoảng vài tháng, bây giờ em lại mắc phải chứng khó nuốt. Cụ thể là trong khi ăn, nước miếng tiết ra rất ít khiến em phải uống thêm canh thì mới có thể nuốt trôi được thức ăn. Tình trạng này làm em ăn không ngon miệng nên không cảm thấy thèm ăn và cơ thể trở nên gầy còm, thiếu sức sống. Mong bác sĩ giải đáp liệu em có bị bệnh gì nghiêm trọng không và phải làm sao để cải thiện tình hình ạ? Em xin cảm ơn! (beaut...@yahoo.com)

Chào em,

Phản xạ nuốt là một chuỗi các sự kiện phức tạp liên quan đến việc đẩy thức ăn đi qua hầu, thực quản đồng thời ngăn không cho nó đi lạc vào đường dẫn khí.Cụ thể là khi thức ăn bị lưỡi đẩy về phía sau, thanh quản di chuyển ra trước và cơ vòng thực quản trên giãn ra. Lúc thức ăn đến hầu, cơ hầu trên co lại tạo ra sóng nhu động di chuyển nhanh về phía dưới, đưa thức ăn đi qua hầu và thực quản. Cơ vòng thực quản dưới giãn ra khi thức ăn vào đến thực quản và tiếp tục giãn cho đến khi nhu động đẩy được thức ăn vào dạ dày.

Thức ăn lưu thông qua đường nuốt tùy thuộc vào kích thước thức ăn, đường kính của đường nuốt, lực co thắt của nhu động và hiện tượng ức chế do nuốt (bao gồm giãn cơ vòng thực quản trên và dưới). Vì vậy, hiện tượng khó nuốt được chia thành 2 loại như sau:

1. Khó nuốt cơ học: có thể do thức ăn quá lớn, thực quản hẹp. Nguyên nhân có thể do chèn ép từ bên ngoài. Ở người lớn, đường kính thực quản có thể giãn ra đến 4cm và nếu thực quản không thể giãn ra hơn 2,5cm thì tình trạng khó nuốt xảy ra với thức ăn đặc bình thường. Trường hợp tổn thương ảnh hưởng đến toàn bộ chu vi thành thực quản thì sẽ gây khó nuốt thường xuyên.

2. Khó nuốt vận động: có thể là hậu quả của sự nuốt khó khăn hay do bất thường trong nhu động, ức chế nuốt do các bệnh của cơ vân, cơ trơn thực quản.

- Trường hợp cơ vòng thực quản trên không chịu giãn là do liệt cơ cằm và các cơ khác hoặc mất sự ức chế do nuốt của cơ hầu. Lý do vì mỗi bên hầu được chi phối bởi các dây thần kinh cùng bên nên việc tổn thương noron vận động một bên sẽ dẫn đến liệt hầu cùng bên.

- Trường hợp mất khả năng co thắt xảy ra khi bị yếu cơ. Những co thắt không mang tính nhu động và giãn cơ vòng thực quản dưới bị cản trở là hậu quả của thiếu phân phối các dây thần kinh X ức chế gây khó nuốt trong bệnh phình thực quản.

Điều trị khó nuốt chủ yếu là phải loại trừ được nguyên nhân bằng 2 phương pháp phổ biến sau:

- Phương pháp nội khoa: dùng thuốc điều hòa hệ thần kinh thực vật để giải quyết các rối loạn vận động thực quản, bảo đảm phản xạ nuốt diễn ra bình thường.

- Phương pháp phẫu thuật: cắt bỏ các khối u trong lòng thực quản hoặc các khối u từ bên ngoài chèn ép vào thực quản như u tuyến giáp, u tụy, u trung thất (nếu có).

Vì vậy, bác sĩ Mèo khuyên em tốt nhất nên nhanh chóng đi khám tổng quát để tìm ra nguyên nhân chính xác gây chứng khó nuốt, từ đó có tư vấn điều trị cụ thể cho trường hợp của em.

Chúc em sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh!