Phố cổ Hà Nội mùa trăng năm nay: Ngỡ thật quen mà cũng vô cùng khác lạ!

Háo hức và rộn ràng, bồi hồi và hoài niệm… Có ngần ấy cảm xúc ùa về mỗi khi thu ghé ngang "thềm nhà" bởi ai cũng biết rằng, tháng 8 (âm lịch) là lời hứa hẹn một tiết trời trong mát, gió nhẹ hây hây đến thi vị, và còn nữa: Ngày rằm trăng sáng vằng vặc để mà yêu thương, vui vầy bên nhau.

Đã thành thông lệ, người sống ở Thủ đô đổ về phố cổ thưởng trà, ăn bánh, dạo phố, trông trăng… Chúng ta mong chờ được thấy ánh đèn kéo quân, đèn ông sao… lấp lánh phố phường, hay những màn múa lân vui vẻ, rộn rã. Quen thuộc thế thôi mà sao chẳng chán bao giờ! Và mùa trăng năm nay, những giá trị đẹp đẽ muôn thuở ấy chẳng phai nhòa nhiều khiến lòng người rạo rực, say mê. Nhưng giữa những nét truyền thống, người Hà Nội bất ngờ "lạc lối" với những điều mới lạ đan xen trên con phố trung tâm cổ kính, níu chân người đến mãi chẳng muốn về:

Thời hiện đại nhắc về Trung thu, người ta thường bùi ngùi xen lẫn chút hoài niệm. Trong ký ức của những người con xứ Bắc năm nào, Trung thu là 1 kỷ niệm "lấp lánh", khiến họ hoài mong mỗi độ thu về và tiếc nuối những khi đi qua. 

Ảnh: FB Giang Anh

Lẽ đơn giản, ngày xưa người ta chẳng có của ăn, cái mặc. Chẳng giống bây giờ, đường phố khi xưa không sáng rực rỡ bất kể ngày đêm mà chỉ có ánh sáng mờ mờ của những ngọn đèn đường. Trung thu, ngày trăng rằm vành vạnh chính là ngày sáng nhất, vui nhất của con trẻ, no đủ đồng quà, tấm bánh, rộn vang tiếng trống, mùa lân, lấp lánh đèn sao, đèn cù… Miếng bánh nướng bánh dẻo chẳng đa vị, lạ miệng mà chỉ có thập cẩm, đậu xanh trứng mặn thế thôi, thưởng với chút trà đậm bày trên mâm cỗ hồng đỏ, cốm xanh… thế mà khiến ta mong, ta nhớ mãi khôn nguôi. Trung thu đúng nghĩa là ngày đoàn viên, dẫu là bữa cỗ sum họp bên gia đình hay là khi người thân, bạn bè dập dìu lên phố, hoặc kê chiếc ghế con ngắm trà, thưởng trăng.

Và chỉ năm ngoái, năm kia thôi, tâm thế ấy vẫn gieo rắc buồn, đâu đó trong lòng người của phố. Buồn vì Trung thu bây giờ khác quá, rằng trẻ con chỉ mải mê với những thứ đèn nhựa, lắp pin nhấp nháy mà quên béng món đồ truyền thống thủ công giấy bồi của người Việt. Phố Hàng thì vắng bóng đồ chơi thơ bé từng là mơ ước 1 thời của con trẻ. Cũng vì lẽ ấy mà người làm nghề trống, nghề mặt nạ, đầu lân e ngại sự mai một. Và bánh, thì vẫn còn đấy, nhưng vị đã khác nhiều. Bánh nướng, bánh dẻo xưa nem nép giữa đủ vị bánh mới, bánh ngoại, vị thì lạ nhưng lấn lướt về màu sắc, thiết kế, áp đảo về truyền thông, hình ảnh. Có người tặc lưỡi: "Âu cũng là xu thế…".

Ấy thế mà lên Hàng Mã Trung thu năm nay và cả những dọc phố quen như Lương Văn Can, Hàng Lược… chợt thấy vui lạ. Bởi đồ chơi truyền thống bỗng đâu rực sáng khắp phố phường, nào đầu lân, đèn ông sao, đèn cá chép, kéo quân, trống, nắc nẻ… như "đám mây" đỏ xanh huyền ảo, mang về cả 1 bầu trời kỷ niệm tuyệt đẹp. Đồ chơi truyền thống nào có pin có điện, chẳng có nhạc "xập xình" mà chân phương, giản dị như hồn người Việt. Nhưng khi bày bên nhau, rước trên phố lại làm con người ta náo nức lạ thường… Có lẽ giá trị ấy là trường tồn, vĩnh viễn, nên dẫu trải bao thăng trầm, thời gian rồi lại được nâng niu, trân quý! Người bán, người mua đều hồ hởi, và trẻ con thì rước đèn ông sao, đánh trống "tùng dinh" rộn ràng quá đỗi. Những viền giấy màu, những tua rua ánh bạc, ánh vàng như "vẫy tay" trong gió.

Niềm vui ngày rằm tháng 8 hóa ra đơn giản có thế thôi, thả bộ trên con phố nhỏ bé rợp trời đèn sao, tặng cho con trẻ nụ cười viên mãn như trăng rằm, chụp vài kiểu ảnh kỷ niệm rồi dắt nhau ra 1 quán hàng đầu đường, thưởng chút trà, nhâm nhi chút bánh – Hạnh phúc "xưa mà chưa bao giờ cũ" gói tròn trong hương cốm đầu mùa, trong vị trà thanh nhâm nhi với bánh, hồng, chó bưởi…

Những người con của phố phường Hà Nội lên phố thưởng trăng với 1 tâm thế an yên lắm. Họ chẳng ao ước mong cầu xa xôi, chỉ muốn được tận hưởng niềm vui thân thương như thế. Nhưng những cảm xúc ta nhận lại dường như được nhân lên gấp bội, nhất là khi ngỡ ngàng nhận ra, phố cổ năm nay như quen mà lại lạ, vẫn đó nét cổ kính mà lại thật khác biệt với mấy nét "chấm phá" mới mẻ…

Ừ nhỉ lên phố đi bộ ngày Trung thu vừa rồi, ta bất giác mỉm cười vì một bản nhạc đường phố đâu đó giữa dòng chảy con người. Và đan xen giữa những nét truyền thống, những phố phường quen, tưởng chừng đã nắm rõ như lòng bàn tay là "cái gì đó" rất khác… khi bất giác, đôi chân quen lối đưa ta về quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục với đài phun nước của "muôn năm cũ".

Ở nơi ấy, vẫn đó vẻ đẹp xưa của con phố buôn bán tấp nập Đinh Tiên Hoàng và tòa nhà Hàm Cá Mập thân quen. Và xa xa tiệm kem Thủy Tạ ven hồ lộng gió, thổi vào mát rượi đến tỉnh người, những hiệu ảnh, những quán café ban công thân yêu nhưng hôm nay dường như "khoác màu áo mới". Vừa rảo bước trên phố phường Hà thành, ta chợt lạc vào… những con đường Hội An tự bao giờ! Để rồi bất giác nhận ra: Trung thu năm nay, có 1 "Góc Hội An giữa lòng Hà Nội!"

Con đường cổ tích lạ thường ấy bắt đầu từ "Chùa Cầu phố Hội" để từ đây, người Hà Nội đắm mình trong những dãy tường vàng phủ hoa giấy hồng rực rỡ, những lồng đèn lung linh như người thiếu nữ đang độ trăng rằm… Để rồi càng đi sâu vào không gian xứ Quảng đặc biệt ấy, ta càng thêm ngỡ ngàng, thích thú như thể lạc qua "cánh cửa không gian" của Doremon, đến 1 thành phố khác và tận hưởng Trung thu nơi ấy – một đêm rằm rất khác nhưng vẫn thật cảm xúc và đầy sức quyến rũ. Tất cả đan xen giữa vẻ đẹp nao lòng, phiêu diêu của Thủ đô ngàn năm, làm nên một bức họa lung linh đa sắc, ảo huyền mà vẫn thật gần gũi, tưởng chừng xa xôi khó với mà vẫn quá đỗi chân phương.

Và nào đã hết đâu, trong không gian độc đáo lần đầu xuất hiện tại Hà Nội ấy, giới trẻ Hà thành chẳng những được đi, được ngắm, được lưu giữ những khoảnh khắc có một không hai mà còn được tận hưởng 1 không khí rất Trung thu, rất lễ hội với những trò chơi từ truyền thống như thả đèn hoa đăng, treo cây ước nguyện đến những "món" mang màu sắc của thời đại mới như Detox với trà xanh…

Ảnh: Lê Xuân Phương

Ở chốn "thần tiên" lạ thường giữa lòng Trung thu Hà Nội ấy, người dân Thủ đô an nhiên ăn bánh nướng, bánh dẻo, thưởng những tách trà xanh Lipton thanh mát, thả hồn vào loạt ca khúc "Indie" rất mới mẻ mà vẫn rất ra chất Hà Nội của Ngọt, Vũ, Vũ Cát Tường… Ừ nhỉ ngày thường, người dân phố lớn phải bôn ba, vất vả, toan lo trăm bề, thế mà nhìn họ ở đây, giữa "góc Hội An trong lòng Hà Nội", ta thấy những gương mặt rất khác! Ấy là nụ cười sảng khoái của những cô gái trẻ, vì tìm thấy 1 góc ảnh đẹp độc đáo, cổ điển "đi vào lòng người" mà vẫn độc lạ, khác biệt. 

Hay là nụ cười của bố mẹ, con trẻ vì bỗng dưng lại được "du hành" đến tận… xứ Quảng, lạc vào phố cổ Hội An đèn sao rợp trời, đắm mình trong cảnh trí thơ mộng, thưởng chút bánh ngọt, trà ngon hay là lắng lòng với âm nhạc dưới bầu trời thu mát trong để mà quên đi thực tại dù chỉ 1 ngày, 1 đêm. 

Trộm nghĩ, ý nghĩa của mùa trăng chắc cũng ở đó chứ đâu, để rồi sáng mai thức giấc, những hình ảnh lung linh, rực rỡ, mới lạ mà cũng rất đỗi thân quen ấy sẽ mãi theo ta trong tâm tưởng, ru hồn ta mỗi lúc muộn phiền. 

Thôi thì, cứ sống an nhiên, rồi mỗi năm, mùa hoa nở, trăng tròn sẽ lại đến…!