Phim kinh dị và bí quyết làm giàu tại Hollywood thời "thóc cao gạo kém"

Chỉ với kinh phí 60000 đô la, một tập kịch bản 35 trang và diễn xuất của các diễn viên không chuyên, The Blair Witch Project vẫn đủ khiến khán giả sợ đến dựng tóc gáy vì những sự kiện siêu nhiên diễn ra quanh nhóm sinh viên.

So với thể loại hành động viễn tưởng, phim kinh dị có được lợi thế là không đòi hỏi kỹ xảo hình ảnh quá cao mà vẫn có thể tạo ra bầu không khí đáng sợ từ bối cảnh hiện thực. Do đó, dòng phim này được coi là con gà đẻ cho các nhà sản xuất kiếm lời.

Tuy nhiên như thế là chưa đủ để thu hút khán giả - vốn càng ngày càng "tinh" và khó tính hơn. Trong gần một thập kỷ qua, phim kinh dị ngày càng phát triển và có sức ảnh hưởng to lớn đến nền điện ảnh thế giới. Đặc biệt, dòng phim này từ chỗ một thể loại giải trí dễ xem dễ quên đã khơi nguồn cảm hứng cho các tác phẩm khác kế thừa.

Dòng phim "hồi sinh" sau 30 năm

Theo Rotten Tomatoes, trong top 100 phim kinh dị được đánh giá cao nhất một thế kỷ qua có tới 29% các phim ra đời trong 8 năm trở lại đây, xếp sau đó là thập niên 80 với 19% trong tổng số phim. Thành công của những Halloween, Alien, Friday The 13th hay A Nightmare On Elm Street đã đưa dòng phim kinh dị lên đỉnh cao thịnh vượng hơn 30 năm trước, sau đó thoái trào dần trước khi được "tái sinh" trong thập kỷ này.

Những cái tên gần đây không chỉ tái khẳng định vị thế của phim kinh dị trong phòng vé, mà còn cho thấy sức sáng tạo vô biên giới của các nhà làm phim. Năm 2017 đánh dấu một đỉnh cao mới của phim kinh dị với thành công của hàng loạt tác phẩm khiến khán giả chỉ muốn "vỡ tim": IT, Get Out, It Comes At Night, mother!, Gerald's Game...

Đặc biệt, các nhà làm phim kinh dị đã theo rất sát sự phát triển của xã hội để cho ra những đứa con tinh thần vừa hiện đại vừa ám ảnh. Unsane, tác phẩm được quay hoàn toàn bằng một chiếc... Iphone đã lột tả được nỗi sợ hãi của con người bị cô lập trong thế giới công nghệ hay Unfriended là cơn ác mộng của tất cả những người dùng mạng xã hội.

Những mỏ vàng thực sự

Sau một thời gian dài ảm đạm, Paramount đã thực sự trỗi dậy nhờ A Quiet Place (Vùng Đất Câm Lặng), bộ phim kinh dị được vinh danh vào top 10 bộ phim có doanh thu mở màn cao nhất ở Bắc Mỹ, điều mà Paramount đã thèm khát trong suốt nhiều năm qua.

Được biết, năm 2017 trong khi là năm ăn nên làm ra của các hãng phim kinh dị, lại là một "năm hạn" với Paramount Studio, khi những Transformers và Daddy’s Home 2 đều "xịt" thê thảm tại phòng vé. Để cắt giảm lỗ, hãng còn phải bán bản quyền hai bộ phim The Cloverfield Paradox và Annihilation cho Netflix.

Từ lâu, phim kinh dị vốn không phải là chiến lược phát triển của Paramount, mặc dù trước đó tác phẩm Paranormal Activity đã mang lại cho hãng này một khoản lợi nhuận không nhỏ. Nhưng sau khi Jim Gianopulos tiếp quản, ông đã cứu Paramount thoát khỏi vòng lặp nhàm chán này, khi phải công nhận rằng A Quiet Place chính là một thành công đầu tay của ông tại Studio.

Tác phẩm kinh dị do đạo diễn John Krasinski cầm trịch đã xuất sắc mang về 50,8 triệu USD ở trong nước và hơn 100 triệu USD trên toàn cầu ngay trong tuần đầu tiên ra mắt. Trong lịch sử, mới chỉ có hơn mười bộ phim vượt qua được cột mốc doanh thu 100 triệu đô, trong khi A Quiet Place đã làm được điều này ngay từ những ngày đầu.

Trước khi dự án được trình làng, hầu hết các nhà phê bình đều đánh giá thấp về chất lượng của bộ phim và dự đoán bộ phim này chỉ mang về tối đa 20 triệu USD. Tuy nhiên, luận điệu đó sớm được bác bỏ khi mọi người được chứng kiến sự xuất hiện của A Quiet Place tại buổi Liên hoan phim SXSW. Sau khi xem xong mọi người còn đồng loạt đề nghị đoàn làm phim làm tiếp phần sau. Phim hiện tại đang được chấm điểm cao ngất ngưởng trên Rotten Tomatoes và trở thành tác phẩm có mở màn cao thứ hai trong năm chỉ sau Black Panther.

A Quiet Place là câu chuyện xoay quanh một gia đình phải đấu tranh để sinh tồn bằng cách giữ im lặng tránh sự tấn công của những con quái vật khát máu. Bộ phim không chỉ được đầu tư kỹ càng về mặt chuyên môn, kỹ thuật mà còn được nhà sản xuất chi mạnh tay vào việc quảng cáo. Đánh vào nỗi sợ quái vật rất đặc thù nhưng A Quiet Place lại đặt nó vào bối cảnh câm lặng đến kinh hoàng, đây sẽ là trải nghiệm có một không hai của khán giả.

Bên cạnh đó, chắc hẳn người hâm mộ chưa thể quên được IT (Chú Hề Ma Quái), với tổng doanh thu hơn 300 triệu USD, một mình nó đã chiếm tới gần một nửa doanh thu của tổng tất cả các phim kinh dị trong năm ngoái cộng lại. Chỉ mất 4 ngày, IT đã thu về 117 triệu USD tại các phòng vé. Đây là một thành tích hiếm hoi ở dòng phim được dán nhãn "R" (cấm trẻ em dưới 18 tuổi).

Yếu tố bất ngờ và mới lạ

Từ trước đến nay, người hâm mộ vẫn luôn nóng lòng chờ đợi ngày ra mắt của những bom tấn siêu anh hùng. Tiếng tăm của các nhân vật truyện tranh cùng với việc hiểu rõ bản chất của các nhân vật khiến kỳ vọng của khán giả đối với phim siêu anh hùng cứ đó cao mãi. Cộng với đó là việc kinh phí làm phim lớn do các kỹ xảo được áp dụng là điều không thể tránh khỏi, khiến áp lực lên nhà làm phim là không nhỏ. Nếu những bộ phim này không đáp ứng được sự kỳ vọng của người hâm mộ, thì sẽ rất dễ fan bị "tổn thương".

Nhưng phim kinh dị thì lại khác, với kinh phí thấp, ít kỹ xảo, dễ thực hiện và khung cảnh gần gũi với mọi người, do đó người xem cũng không yêu cầu quá cao ở dòng phim này. Nhiều phim khán giả đi xem trong tình trạng gần như không biết phim đó nói về thứ gì, đó là cơ hội cho phim kinh dị gây được bất ngờ.

Năm ngoái, các phim như Get Out, Split, Happy Death Day, Annabelle: Creation hay IT đều thành công trong việc gây ấn tượng cả ở mảng nội dung lẫn khả năng kiếm tiền. Hơn thế, Get Out còn lập được kỳ tích mà hiếm phim kinh dị nào làm được là chen chân vào Oscar và thậm chí giành được tượng vàng danh giá. Tuy nhiên, không phải tất cả các bộ phim kinh dị này đều xuất sắc, ở đó vẫn còn những lỗ hổng của kịch bản và diễn xuất nhưng như đã nó, chúng hoàn toàn có khả năng vượt qua được kỳ vọng thấp của khán giả.

Bên cạnh đó, áp lực tài chính nhẹ nhàng đã tạo điều kiện cho các nhà làm phim thoải mái thử sức với những ý tưởng mới bắt rễ từ ngay chính cuộc sống hằng ngày. Get Out là một lời cảnh tỉnh cho vấn nạn phân biệt chủng tộc vẫn đầy rẫy trong xã hội Mỹ, trong khi đó, A Quiet Place chơi đùa với giác quan của con người khi đặt chúng ta vào môi trường tĩnh lặng căng như dây đàn. Thật bất ngờ là những nỗi sợ đó không cần phải ồn ào, cháy nổ và nhồi nhét cả đống CGI mà vẫn có thể hiển hiện đeo bám người ta.

Có một điều thú vị đó là những phim kinh dị được đánh giá cao hầu hết đều do hiệu ứng truyền miệng. Trước khi A Quiet Place "câm lặng" náo loạn phòng vé người ta đã thầm thì cho nhau nghe về một bộ phim có điểm Rotten Tomatoes gần như tuyệt đối, hay câu chuyện về Hereditary (tạm dịch: Nối Nghiệp), tác phẩm được coi là "bộ phim kinh dị đáng sợ nhất của năm".

Bên cạnh sự nổi tiếng của những thương hiệu có sẵn như Conjuring, Slender Man hay Halloween thì các dự án phim kinh dị ít tiếng tăm nhưng đầy hứa hẹn là những kho báu thực sự mà cả nhà làm phim lẫn khán giả đều là người được lợi. Đó là sân chơi để nỗi sợ được thoát thai với đủ hình hài sáng tạo, thành một bóng ma khổng lồ đeo bám khán giả kể cả khi họ đã rời khỏi ghế ngồi. Một khi khán giả đã "vừa yêu vừa sợ" thì chuyện ghi điểm ở phòng vé chỉ còn là vấn đề thời gian.

A Quiet Place (Vùng Đất Câm Lặng) được ra rạp tại Việt Nam từ ngày 20/4/2018.