Phim Hollywood giờ đây cứ phải "chêm" miếng hài vào cho "chắc ăn"?

Trong lằn ranh hòa lẫn nhiều thể loại phim khác nhau, công thức phim hài độc lập hay đi cùng với tình cảm hoặc hành động đang mất dần chỗ đứng. Thay vào đó, yếu tố hài hước được xem như một gia vị đặc biệt, và dần trở thành xu hướng tại Hollywood khi làm tăng thêm độ "ăn khách" của các phim giải trí trong cuộc cạnh tranh phòng vé. Thế nhưng, liệu cứ gây cười là sẽ chắc thắng?

Hành động hài: dễ làm, dễ ăn

Hài kết hợp với hành động là dòng phim dễ làm nhất và được Hollywood sử dụng trong suốt hàng chục năm qua. Chẳng nói đâu xa, Thành Long trở thành cái tên nổi tiếng trên toàn thế giới nhờ phong cách chiến đấu hài hước đặc trưng với hàng loạt thương hiệu phim như Shanghai Noon, Rush Hour,...

Mel Gibson cũng là cái tên gạo cội của dòng phim này tại Hollywood với thương hiệu Lethal Weapon đình đám. Những bộ phim hài - hành động xuất hiện ngày một nhiều hơn với đủ mọi đề tài như điệp viên (loạt phim Kingsman, Johnny English) hay viễn tưởng (loạt phim Men in Black),...

Nhưng không phải bộ phim nào theo công thức trên cũng dễ dàng mang lại doanh thu phòng vé. Cứ mỗi một tác phẩm đại thắng phòng vé thì lại đi liền với một "bom xịt" khác. Đại Chiến Âm Dương ngay dịp Tết năm nay chính là ví dụ điển hình nhất. Sự góp mặt của dàn diễn viên gạo cội cùng yếu tố hành động - hài cũng không cứu được chất lượng và doanh thu của The Losers (2010) hay The A-Team (2010).

Hài trong phim siêu anh hùng: công thức thành công từ Marvel cho đến DC

Qua hơn 10 năm hình thành và phát triển, MCU (Vũ trụ Điện ảnh Marvel) được đánh giá là vũ trụ điện ảnh thành công nhất mọi thời đại. Bên cạnh việc kế hoạch xây dựng các phần phim có sự liên kết chặt chẽ, từng nhân vật siêu anh hùng có định hướng phát triển rõ ràng, cụ thể thì yếu tố góp phần vào chìa khóa thành công chính là khả năng làm ra những phim "dễ xem, dễ tiếp cận" với đại chúng.

Trong đó, mảng miếng hài hước là thứ giúp cho các phim của Marvel trở nên thành công hơn rất nhiều. Thử xem, có bộ phim Marvel nào mà không có vài ba đoạn gây cười nho nhỏ, đáng nhớ. Nó không làm ảnh hưởng tới mạch phim chung, chỉ là giúp khán giả thư giãn và thoải mái một chút trước những biến cố sắp xảy ra.

Cạnh tranh trực tiếp với MCU, chúng ta có DCEU (Vũ trụ Điện ảnh DC) với những bộ phim xoay quanh các anh hùng DC Comics. Nhưng nếu như các bộ phim đầu tiên trong vũ trụ này có xu hướng "dark, deep" (đen tối, nghiêm túc) với các phim như Man of Steel (2013), Batman v Superman: Dawn of Justice (2016). Những phim này đều không mang về doanh thu xứng tầm thương hiệu.

Ngược lại, những phim ở giai đoạn sau với màu sắc tươi sáng, nhẹ nhàng hay thậm chí là hài hước như Suicide Squad (2016), Wonder Woman (2017) lại có doanh thu tốt hơn hẳn. Thành công của Aquaman (2018) - một siêu anh hùng khá kém tiếng nhưng lại mang về con số 1,1 tỉ USD và đang thứ 8 trong danh sách những phim siêu anh hùng có doanh thu cao nhất mọi thời đại - như một minh chứng cho "bùa phép" của yếu tố hài hước trong phim siêu anh hùng.

Về mặt nội dung, Aquaman không quá nổi trội nhưng dưới bàn tay của một James Wan quá thấu hiểu thị hiếu của khán giả, nó đã vượt qua những tranh cãi về chất lượng để ngang nhiên hốt bạc. "Phim giải trí, xem vui mắt vui tai là đủ rồi, còn cần đòi hỏi gì thêm" – hẳn là suy nghĩ của rất nhiều khán giả sau khi mua vé xem Aquaman.

Tuy nhiên, vui thôi chứ đừng vui quá, fan DC hẳn chưa quên "nỗi đau" Justice League (2017) năm nào. Chỉ vì muốn phim thêm hài, Warner Bros. đã đưa Joss Whedon về tiếp quản phần việc của Zack Snyder để tạo ra một "nồi lẩu" khó nuốt. Trong khi đó, Marvel cũng bị nhận xét dần đi vào lối mòn an toàn với công thức trăm phim như một. Doanh thu thấp bất ngờ của Ant-Man and the Wasp làm dấy lên câu hỏi liệu bao lâu nữa thì Marvel sẽ mất sức hút?

Khi kinh dị hài lên ngôi

Phim kinh dị là dòng phim dễ kiếm tiền nhất trong các thể loại phim Hollywood (vốn ít, doanh thu lại cao). Kết hợp cùng với những chiêu trò hài hước đúng lúc, đúng kiểu, thì doanh thu ngất ngưởng lại là điều có thể nắm chắc trong tầm tay. Chắc hẳn các fan còn nhớ Annabelle: Creation (2017) hài hước ra sao với màn "đem Belle đi trốn" của cô bé Linda (Lulu Wilson).

Thậm chí, Hollywood còn có cả một thương hiệu phim hài chuyên giễu nhại phim kinh dị là Scary Movie với doanh thu không kém "kép chính" là bao. Siêu phẩm kinh dị Get Out (2017) cũng là một bộ phim với những tiếng cười xen lẫn với nội dung kinh dị, châm biếm về nạn phân biệt chủng tộc. Biên kịch kiêm đạo diễn của nó là Jordan Peele – vốn cũng xuất thân từ việc viết và diễn xuất trong các phim hài.

Tuy nhiên, hài quá cũng không tốt. Ví dụ điển hình chính là Happy Death Day (2017) với nhãn slasher (chặt chém) kết hợp với black comedy (hài châm biếm) kể về một cô gái bất ngờ "chết đi sống lại" trong ngày sinh nhật chỉ có vốn sản xuất là 4,8 triệu USD nhưng đã thu về 125 triệu USD. Phim được ví như một màn giải trí thú vị, kết hợp giữa phim hài giả tưởng nổi tiếng Groundhog Day (1993) với loạt phim Scream.

Sang đến Happy Death Day 2U mới đây, thương hiệu gần như chẳng còn một yếu tố kinh dị nào mà chuyển hết sang hài hước và viễn tưởng. Tuy nhiên, hành động "bắt trend" này khiến nhiều fan của phần đầu tiên tỏ ra thất vọng và chê bai hết lời.

Với khán giả đại chúng, yếu tố giải trí, thư giãn luôn là mục tiêu hàng đầu. Dưới áp lực của cuộc sống thực, việc được thưởng thức một bộ phim có nội dung trọn vẹn cùng đôi chút tiếng cười sẽ khiến họ cảm thấy thoải mái, không ngần ngại khen phim và trở nên dễ tính hơn trong việc săm soi các sai sót. Nhưng sự hài hước cũng phải được xây dựng sao cho khéo, không thể tùy tiện và lạm dụng một cách ngớ ngẩn. Bởi khán giả bây giờ cũng đã trở nên thông minh và biết lựa chọn hơn rất nhiều.