Oscar lần thứ 90 và một năm đầy "phốt" của những tác phẩm được đề cử

Từ vụ vịt Donald làm người dẫn chương trình năm 1958 cho đến làn sóng phản đối việc Oscar quá ưu ái cho giới làm nghề da trắng năm ngoái, hầu hết mọi lễ trao giải Oscar hàng năm đều dính phải những rắc rối không to thì nhỏ và năm nay cũng không phải là một ngoại lệ. Người ta từng truyền tai nhau về những sự phàn nàn đối với đề cử hạng mục phim hay nhất của Three Billboards Outside Ebbing, Missouri vì "dám" bộc lộ sự cảm thông với một nhân vật phân biệt chủng tộc. Thậm chí chính bộ phim từng được hội người da màu tán dương như Get Out cũng bị quy vào tội phân biệt chủng tộc nốt. Dưới đây là chi tiết về những "cú phốt" mà các ứng cử viên Oscar năm nay đã và đang mắc phải.

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri

Đây có lẽ là vụ lùm xùm nổi tiếng nhất của giải Oscar năm nay. Nhiều nhà phê bình và khán giả đã tỏ ra cực kỳ khó chịu với nhân vật gã sĩ quan hãm tài, cuồng da trắng Jason Dixon trong Three Billboards. Bởi vậy khi bộ phim của đạo diễn Martin McDonagh cho nhân vật này giác ngộ và hối lỗi ở màn ba, nhiều người đã cảm thấy bất bình. Nhất là khi ở đầu phim, nhân vật của Sam Rockwell được biết là đã tra tấn một người da đen và luôn miệng gọi họ là "mọi đen". Ngoài ra, sự chỉ trích cũng nằm ở việc bộ phim trình bày từ góc nhìn của người da trắng chứ không phải người da đen như nhiều người mong muốn.

Sự phản đối sau thành công vang dội của bộ phim trong lễ trao giải Quả Cầu Vàng lớn đến nỗi chính đạo diễn Martin McDonagh đã đăng đàn giải thích: "Ở khởi đầu câu chuyện hắn ta là một kẻ phân biệt chủng tộc. Đến cuối phim hắn vẫn như vậy nhưng có nhận thức được rằng mình cần phải thay đổi và nhìn ra những lỗi lầm mà mình gây ra từ trước đến nay. Nhưng điều đó không biến hắn trở thành người hùng của sự thanh tẩy hay cái gì đại loại vậy".

The Shape of Water

Với 13 đề cử ở nhiều hạng mục đa dạng, The Shape of Water đang là một trong những ứng cử viên nặng ký nhất cho danh hiệu Phim hay nhất. Tuy nhiên, rắc rối vẫn tìm đến khi bộ phim bị một nhà văn có tiếng người Mỹ tố đạo văn.

David Zindel, con trai của Paul Zindel khẳng định rằng bộ phim đã copy tác phẩm Let Me Hear You Whisper của cha mình. Đó là một vở kịch kể về một người nữ lao công đem lòng yêu một chú cá voi bị giam giữ. Vì tình yêu, cô tìm cách cứu "chàng" cá voi khỏi cuộc thí nghiệm của những nhà khoa học vô cảm. "Chúng tôi cảm thấy vô cùng shock khi một studio lớn như thế đạo nhái tác phẩm của cha chúng tôi mà không ai phát hiện ra rồi thông báo với mình" – Zindel nói với báo chí.

The Shape of Water kể câu chuyện về một người phụ nữ khiếm thanh (Sally Hawkins thủ vai) cố gắng giải cứu một sinh vật nửa người nửa cá được tạo ra trong phòng thí nghiệm của chính phủ, nơi mà cô đang phụ trách công việc quét dọn. Sau một quãng thời gian cô độc bên cạnh chàng người cá, cô đã phải lòng sinh vật này. Đạo diễn Del Toro từng nói trước đó rằng ông nảy ra ý tưởng cho bộ phim sau khi nói chuyện với tiểu thuyết gia Daniel Kraus. Hãng Foxx cũng phủ nhận mọi cáo buộc đạo nhái từ vở kịch của Zindel. Bất chấp những lùm xùm trên, The Shape of Water vẫn đang là một ứng cử viên của giải Kịch bản gốc xuất sắc nhất.

Darkest Hour

Năm nay, chiến dịch chống xâm hại tình dục #MeToo và Time’s Up chiếm một vai trò lớn trong sự kiện trao giải Oscar của Viện hàn lâm. Sau chiến thắng ở giải Quà Cầu Vàng, rất nhiều những cáo buộc xâm hại hướng về Gary Oldman được dựng nên từ vợ cũ của ông – Donya Fiorentino. Cho dù nam diễn viên chưa bao giờ bị phán quyết là có tội trước toà, Fiorentino vẫn lên báo để nói về những biến cố trong cuộc hôn nhân cũ của họ. Việc này khiến cho có nhiều dự đoán cho rằng hoặc Gary Oldman sẽ bị mất giải Diễn viên chính hay nhất, hoặc bộ phim Darkest Hour bị mất giải Phim hay nhất.

Ngoài ra, Darkest Hour cũng dính phải nhiều chỉ trích liên quan đến phân cảnh Winston Churchchill lẩn trốn xuống đường hầm London. Cho dù đạo diễn Joe Wright đã lên tiếng rằng đó là "sự hư cấu dành cho một sự thật đầy cảm xúc" nhưng vẫn không tránh khỏi việc bị quy cho là không phản ánh đúng sự thật lịch sử.

Dunkirk

Một bộ phim khác nói về Thế chiến thứ II cũng tham gia Oscar năm nay là Dunkirk. Bộ phim mới nhất của Christopher Nolan khiến biết bao khán giả ra khỏi rạp với cảm giác rợn tóc gáy và sốc óc chưa hoàn hồn sau một loạt chuỗi hành động gay cấn và giật gân ở cả trên không lẫn dưới mặt biển. Tuy nhiên, bộ phim vẫn bị chỉ trích là đã tẩy trắng binh lính Anh thời kỳ đó.

Những người da trắng chỉ chiếm phần thiểu số trong số những chiến sĩ tham gia trận Dunkirk năm ấy còn những người da trắng thì được ưu tiên hơn nhiều trong chế độ quân dịch. Bên cạnh đó, một số lượng lớn những binh lính đến từ Ấn Độ, khi đó vẫn còn đang là thuộc địa của Anh, đã đóng góp rất nhiều cho chiến dịch Dunkirk, không chỉ ở trên bờ biển mà còn làm nhiệm vụ vận chuyển quân lương thay cho binh lực chính quy của Anh trên những quãng đường biển nguy hiểm và khó khăn. Tuy nhiên trong Dunkirk, rất ít khi khán giả nhìn thấy người da màu hay người gốc Ấn xuất hiện. Đến giờ, Nolan vẫn chưa có bất kỳ bình luận nào liên quan đến những chỉ trích này.

Call Me By Your Name

Bộ phim tâm lý tình cảm đồng tính Call Me By Your Name gây ra những tranh cãi khi khắc hoạ mối tình giữa một người đàn ông 24 tuổi với một cậu thanh niên 17 tuổi. Hoạ sĩ cựu trào Chad Felix Green và diễn viên James Woodsadding đã đăng đàn chỉ trích bộ phim trên Twitter, cho rằng "bộ phim đã cố tình lờ đi ranh giới của sự tử tế". Trong khi những tranh cãi đang trở nên gay gắt, diễn viên chính Armie Hammer cũng đứng ra để bảo vệ bộ phim do mình đóng. Anh trả lời Chad Felix trên Twitter: "Chẳng phải ông cũng từng hẹn hò với người 19 tuổi khi đương tuổi 60 đó sao?". Nam diễn viên nhắc đến mối quan hệ giữa Chad và cô bạn gái cũ Ashley Madison khi cô này mới 19 tuổi để dằn mặt.

Get Out

Bộ phim kinh dị của đạo diễn Jordan Peele ngay từ khi ra mắt đã trở thành cái gai trong mắt của một số người khi chọn những nhân vật da trắng theo chủ nghĩa tự do làm những kẻ phản diện mổ xác người ghê tởm và khiến cho bộ phim bị quy tội "kỳ thị chủng tộc". Để đáp lại những cáo buộc này, đạo diễn Peele trả lời trên báo chí rằng "những người bảo phim tôi kỳ thị chủng tộc thì chắc chắn là chưa xem nó". Nam diễn viên chính Daniel Kaluuya cũng phản biện: "Nếu điều đó (người da trắng là kẻ phản diện) khiến các người nổi giận trong khi việc những cậu bé da đen bị cảnh sát bắn chết đang nhan nhản ngoài kia thì không, tôi không biết điều gì đang xảy ra với thế giới này nữa".

Một số lùm xùm liên quan đến các bộ phim khác

Ngoài những cái tên lớn trên, những bộ phim nổi tiếng khác của Oscar năm nay như Lady Bird, Phantom Thread và The Post cũng dính phải một vài lùm xùm nhất định. Lady Bird bị tố cáo là đã tô vẽ cho sự sùng bái da trắng (white feminism) còn The Post của Steven Spielberg bị những tờ báo cánh hữu cho là đang cố tình nhắm vào những phát ngôn tiêu cực về báo chí của tổng thống Trump.

Duy chỉ có phim Phantom Thread là hầu như không dính phải một lùm xùm ngoài lề nào. Nếu có thì đó cũng là sự trân trọng của giới phê bình và khán giả dành cho vai diễn cuối cùng của huyền thoại Daniel Day-Lewis trên màn ảnh. Tuy nhiên, liệu cái tên có vẻ hết sức "an toàn" này có được xướng lên trong lễ trao giải vào ngày 4/3 sắp tới hay không thì vẫn phải đợi thời gian trả lời và nên nhớ rằng, Oscar chưa bao giờ được biết đến là một giải thưởng sạch bóng tranh cãi.