Ở Nhật có những món mà cứ ăn là biết đang "viêm màng ví" hoặc đã đến "cuối tháng"

Quỳnh Đào, Theo Trí Thức Trẻ 16:14 10/01/2019

Người Việt mình đến cuối tháng mà chưa có lương thì hay ăn cơm với nước tương, nước mắm... còn người Nhật thì ăn những món cơm này đây.

Người ta thường biết đến ẩm thực Nhật Bản bởi sự tinh tế qua những lát cá sống trơn bóng như cẩm thạch, qua những chiếc kẹo wakizashi tinh xảo đến từng chi tiết hay qua những thớ bò Kobe như tan ngay trong miệng. Tất cả đều cho chúng ta một cảm giác mơ hồ, rằng ẩm thực Nhật là cái gì đó rất đỗi xa hoa, tráng lệ. Thế nhưng có nhiều người không biết, một đất nước cũng có nền văn minh lúa nước lâu đời như thế, một dân tộc phải trải qua mấy lần sóng thần và động đất mỗi năm như thế, vẫn có một góc ẩm thực rất đỗi bình dị và đơn thuần, ấy là những món cơm.

Những món cơm này đến bây giờ vẫn được xem như một phần quan trọng và đáng tự hào của ẩm thực Nhật. Bởi vì nó thể hiện nét đẹp của việc tạo nên một bữa cơm từ sự thiếu thốn, phản ánh tinh thần chung của dân tộc này, ấy là tìm kiếm giá trị to lớn trong những điều tầm thường nhỏ nhặt. Tuy hiện tại, những món cơm ấy được gọi chung với một cái tên là "cơm con nhà nghèo", nhưng đã từng có thời những món này gắn bó với người dân Nhật và còn được xem như "sơn trân hải vị" đấy.

Cơm rong biển


Cơm rong biển là món ăn quen thuộc của người dân Nhật. Rong biển phơi khô tẩm gia vị sẽ được trộn với cơm nóng, sau đó để ăn liền hay vo nắm để mang đi học, đi làm. Hiện tại, hiếm ai ăn cơm rong biển không, các bà nội trợ sẽ trộn cơm rong biển với cá ngừ nghiền, thịt hay trứng... song đối với sinh viên hay nhân viên văn phòng sống độc thân thì chỉ cần cơm với rong biển là đủ cho một bữa, nhất là vào thời điểm "chết chóc" cuối tháng.

Cơm furikake

Furikake là một loại gia vị chỉ có ở Nhật Bản, bao gồm rong biển khô, cá khô, hạt vừng và muối. Tất cả được nghiền thành bột để làm gia vị. Người Nhật hay dùng furikake cho các loại súp và món ăn thường ngày. Đây là hũ gia vị mà bất kì gia đình người Nhật nào cũng có, giống như nước mắm ở Việt Nam vậy. Chính vì tiện lợi như vậy mà cứ đến cuối tháng, nếu lỡ hết tiền thì người Nhật chỉ việc bới một bát cơm rồi rắc một thìa furikake lên là xong.

Cơm chan trà

Từ rất xưa rồi, dân Kyoto gốc có một chiêu bài thế này. Nhỡ như phải tiếp khách mà mình không muốn, họ sẽ đuổi khéo những vị khách nọ bằng cách mời món cơm chan trà, ngụ ý là nhà không còn gì để đãi nữa rồi, nên về đi thôi. Chính vì lý do này mà cơm chan trà còn được gọi là "cơm đuổi khách".

Cách ăn cơm với trà này là để có thể tận dụng triệt để thức ăn thừa, khi mà không còn đồ mặn nữa thì ăn cơm với nước trà để đỡ phí. 

Cơm mơ muối

Đây có lẽ là món cơm xuất hiện nhiều nhất trên phim ảnh Nhật Bản, cũng là món cơm "con nhà nghèo" nổi tiếng nhất. Nhưng dù vậy thì món cơm mơ muối này cũng không đơn giản như bề ngoài của nó đâu, bằng chứng là mỗi quả mơ nhỏ thôi mà đã được muối rất công phu, phải gần một năm mới có đấy. 

Cơm natto

Natto là đậu tương lên men của Nhật, cùng với mơ muối và furikake là những món hầu như luôn có sẵn quanh năm trong một gia đình Nhật. Người ta thường dùng natto làm nguyên liệu trong khá nhiều món ăn thường ngày và ăn kèm với những món khác. Tuy nhiên khi không còn gì để nấu ăn, thì người ta lại ăn cơm trắng với natto. Và mặc dù bảo là cơm con nhà nghèo vậy thôi chứ, người dân Nhật Bản vẫn rất thích ăn natto với cơm. Có khi không đợi đến cuối tháng hết tiền mà người ta vẫn ăn, chỉ vì nó ngon đấy.