Nhìn lại lịch sử điện ảnh Việt Nam qua 101+ bộ phim "không phải dạng vừa"

Đã nhiều lần, những cuốn sách tản mạn về điện ảnh Việt Nam được ra đời, không chỉ của riêng nhà báo Lê Hồng Lâm, mà còn của các tác giả khác nữa. Thế nhưng, lần đầu tiên có một người đủ kiên nhẫn để xem lại đến hơn một nghìn bộ phim, đánh giá và nhìn nhận lại dưới nhiều lăng kính để cuối cùng chọn được 101+ bộ phim Việt Nam hay nhất và viết nên sách.

Trong clip giới thiệu về dự án do ê-kíp WeChoice thực hiện cho chương trình Hành trình truyền cảm hứng WeChoice Awards 2018, khán giả đã nhận được rất nhiều thông tin mới mẻ về điện ảnh Việt Nam. Như là quan niệm của những nhà làm phim rằng "Tất nhiên, chỉ có súc vật mới có thể quay lưng lại nỗi đau khổ của con người mà chăm lo riêng cho bộ da của mình" (trích phim Người Tử Tế). Nhà báo Lê Hồng Lâm cũng chỉ ra một điều hiển nhiên mà mọi người hay bỏ qua, đó là "Người Việt Nam hay có một định kiến về phim Việt Nam, họ cho rằng điện ảnh Việt Nam không có gì. Đó chỉ là những bộ phim không mang lại giá trị gì về mặt nghệ thuật hay tinh thần." Anh chia sẻ rằng đây là một định kiến sai lầm, càng không muốn sự sai lầm đó đeo bám những người trẻ.

Đồng quan điểm, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh, "cha đẻ" của Em Là Bà Nội Của Anh và Cô Gái Đến Từ Hôm Qua, cũng nói rằng nếu mười năm trước mọi người tỏ ra sốc khi được rủ đi xem phim Việt Nam thì đến hiện tại, khán giả đã phần nào háo hức trước những dự án phim mới. Vậy là họ đã phần nào quan tâm hơn đến điện ảnh nước nhà. Nhưng nếu phim không hay, khán giả sẽ dễ dãi cho rằng vì đó là... phim Việt Nam. Thế là định kiến năm xưa vẫn cứ còn nguyên.

Mặt khác, điện ảnh phải có tính kế thừa. Việc nhà báo Lê Hồng Lâm viết ra cuốn sách 101+ bộ phim Việt Nam hay nhất không phải một nghiên cứu mang tính hàn lâm, mà là một cây cầu đưa khán giả lại gần hơn với những giá trị của điện ảnh Việt. Đến ngay cả các nhà làm phim, đối với họ, dự án này cũng rất quan trọng. Bởi có những thứ chúng ta tưởng phim Việt Nam chưa bao giờ làm, nhưng thực ra nó đã có từ rất lâu rồi.

Trước hiện thực của nền điện ảnh Việt và thái độ của khán giả với nó, nhà báo Thủy Lê hoàn toàn ủng hộ dự án 101+ bộ phim Việt Nam hay nhất bởi "Có những nỗ lực rất đáng ghi nhận. Và muốn được ghi nhận thì một trong những nỗ lực khác của một người viết như Lâm phải giúp xoá bỏ những định kiến. Bởi vì khi có định kiến thì mọi nỗ lực đều có thể bị xem nhẹ và mọi cố gắng đều có thể bị đối xử bất công".

Đối với riêng nhà báo Lê Hồng Lâm, những sự ủng hộ, những lời động viên từ bạn bè và đồng nghiệp là một điều đáng quý. Bởi sẽ thật khó nếu như phải lựa chọn chỉ đúng 101 bộ phim trong suốt chiều dài 70 năm của lịch sử điện ảnh Việt Nam. Một điều khác thôi thúc nhà báo Lê Hồng Lâm phải bắt tay vào thực hiện dự án, bởi khi đi đến những quốc gia khác, anh luôn bị choáng ngợp bởi những cuốn sách về phim ảnh. Những cuốn sách ấy cung cấp đầy đủ thông tin từ tác giả, đạo diễn đến những kiến thức chuyên môn sâu, thậm chí cả tính giải trí. Thế nhưng nhìn sang điện ảnh Việt Nam, sách vở về phim ảnh lại rất hiếm hoi. Thậm chí không thể tìm được cuốn nào đi xuyên suốt từ những năm 1950 cho đến thời điểm hiện tại là năm 2018. Nhưng hiển nhiên, thật khó để có thể tìm hiểu hết toàn bộ những bộ phim đã ra mắt khán giả, cho nên nhà báo Lê Hồng Lâm giới hạn lại từ bộ phim Kiếp Hoa (1953) cho đến Song Lang (2018) để hoàn thiện dự án của mình.

Suốt hơn 2 năm trời, với rất nhiều đam mê, nỗ lực, với sự giúp đỡ nhiệt tình từ phía các nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên, nhà quay phim,… nhà báo Lê Hồng Lâm đã từng bước hoàn thiện tác phẩm 101+ bộ phim Việt Nam hay nhất. Nhà báo Thủy Lê đùa rằng Lê Hồng Lâm đang đóng vai Đô-rê-mon, sáng chế ra được một cỗ máy thời gian cho điện ảnh Việt. "Càng xem những bộ phim của điện ảnh thế giới, càng xem những bộ phim bom tấn hay những bộ phim kinh điển của điện ảnh thế giới, Lâm càng biết trân trọng, biết yêu, thậm chí thêm thương, biết gạn lọc những giá trị mà điện ảnh Việt đã có được trong một bối cảnh làm phim thiếu chuyên nghiệp nhất, trong những thời điểm làm phim thách thức đam mê của người làm nghề nhất", nhà báo Lê Hồng Lâm chia sẻ.

Cuốn sách 101+ bộ phim Việt Nam hay nhất đã đi đến những bước cuối cùng trước khi tới với độc giả. Hy vọng cuốn sách sẽ thay đổi được phần nào định kiến của khán giả, để rồi sau đó họ sẽ đón nhận những tác phẩm điện ảnh Việt với tất cả tâm và tình của mình.