Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người?

Phúc Logic, Theo Trí Thức Trẻ 17:00 01/11/2017

Tác phẩm viễn tưởng "Blade Runner 2049" vừa công chiếu tại Việt Nam đã gợi lại cuộc tranh cãi đã tồn tại từ thời "Blade Runner" (1982): Deckard có phải là người máy nhân bản (replicant) hay không.

Trong thế giới của Blade Runner, loài người đã chế tạo được loại người máy nhân bản (replicant) có vẻ ngoài giống con người nhưng với khả năng vượt trội hơn gấp nhiều lần, được dùng để phục vụ và làm việc cho con người.

Rick Deckard (Harrison Ford) trong Blade Runner (1982) là một Blade Runner - cảnh sát đặc biệt chuyên săn lùng nhóm người máy nhân bản nổi loạn. Trong phim, có nhiều chi tiết khiến khán giả nghi ngờ danh tính thật sự của Deckard, liệu anh là con người chính hiệu hay cũng chỉ là một người máy nhân bản đang tiêu diệt chính đồng bọn của mình. Cuộc tranh cãi này kéo dài cho đến tận bây giờ, khi Blade Runner 2049 ra mắt. Với sự xuất hiện tiếp tục của Deckard trong phần mới này, nhiều bằng chứng mới cho cả hai lập luận xuất hiện và khiến cuộc tranh cãi "nảy lửa" hơn bao giờ hết.

(Bài viết có tiết lộ nội dung của Blade Runner và Blade Runner 2049)

BLADE RUNNER (1982) - Sự nghi ngờ từ các replicant

Trong lần gặp đầu tiên của Deckard và nữ người máy nhân bản Rachael (Sean Young), Rachael đã hỏi Deckard:

"Have you ever retired a human by mistake?"

"No."

"But in your position that is a risk."

(tạm dịch:

"Anh đã phạm sai lầm khi cho một con người nghỉ hưu chưa?"

"Chưa."

"Nhưng trong vị thế của anh, làm vậy là mạo hiểm đấy.")

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 1.

Người máy nhân bản Rachael

Nếu Deckard là con người, việc anh cho một replicant hay thậm chí một con người "nghỉ hưu" có thể chấp nhận được vì hành động đó thuộc phạm trù công việc của anh, một cảnh sát và một Blade Runner. Nhưng giả sử Deckard là replicant. Nếu bị phát hiện danh tính và anh đã từng phạm sai lầm khi cho một con người "nghỉ hưu", điều đó sẽ gắn mác replicant nổi loạn cho anh vì cơ bản replicant là nô lệ của con người.

Không những thế, các replicant khác sẽ nhìn nhận Deckard như thế nào khi biết anh là kẻ chuyên tiêu diệt đồng loại của mình? Thoạt đầu, câu nói của Rachael khá sáo rỗng, khiến người xem nghĩ đây chỉ là câu "tán dóc" xã giao. Nhưng nếu bạn xem đến cuối phim và đang thắc mắc về danh tính của Deckard, chắc chắn câu nói này sẽ trở nên đầy ẩn ý. Phải chăng, Rachael đã sớm biết được danh tính của Deckard nên mới hỏi anh như vậy?

Sau khi Deckard triệt tiêu được Salome - nữ replicant trong 4 replicant nổi loạn còn lại, anh đã gặp Leon, cũng trong nhóm replicant nổi loạn, khi đang đuổi theo Rachael. Leon đã hỏi Deckard:

"Tôi sống được bao lâu rồi?"

"4 năm."

"Lâu hơn anh rồi."

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 2.

Đoạn hội thoại này đã chính thức dấy lên nghi ngờ đầu tiên về danh tính của Deckard. Nếu anh là con người, việc một người máy với thời hạn vỏn vẹn 4 năm sống lâu hơn anh là không thể. Nhưng nếu Deckard là người máy nhân bản, đoạn hội thoại này trở nên vô cùng hợp lý. Deckard có thể là một mẫu replicant mới hơn, được sản xuất sau thế hệ Nexus 6 nên số tuổi của Deckard tất nhiên nhỏ hơn Leon. Tiếp sau đó, Leon còn nói thêm :"Sống trong sợ hãi đau khổ lắm phải không?". Câu hỏi này có phải Leon đang mỉa mai việc che dấu danh tính thật sự của Deckard?

Giấc mơ kì lân

Blade Runner (1982) có tận 7 phiên bản, mỗi phiên bản bao gồm và lược bỏ những cảnh khác nhau nên đều mang lại ý nghĩa khác. Nếu bạn xem phiên bản Director’s cut (1992) và Final cut (2007), danh tính người máy nhân bản của Deckard được thể hiện rõ ràng hơn cả.

Trong hai phiên bản này, có phân cảnh Deckard nằm mơ thấy một con kì lân đang chạy trong rừng. Chi tiết này đã làm sáng tỏ chi tiết trong cảnh cuối phim: khi Gaff (Edward James Olmos), cộng sự Blade Runner của Deckard, để lại một con kì lân bằng giấy bạc origami tại nhà của Deckard.

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 3.

Xuyên suốt phim, không hề có cảnh nào cho thấy Deckard kể về giấc mơ kì lân của mình cho bất cứ ai. Chưa nói đến việc mối quan hệ giữa Deckard và Gaff không thân thiện đến mức Gaff sẽ là người mà Deckard chia sẻ về giấc mơ "bí mật" này.

Vậy bằng cách nào Gaff biết được về giấc mơ kì lân của Deckard? Chỉ duy nhất một giả thiết có thể giải thích được điều này: Deckard là người máy nhân bản. Cơ bản, người máy không hề có kí ức hay giấc mơ. Những thứ này được "cấy ghép" vào sau này để người máy nhân bản có thể phát triển cảm xúc và phản xạ của riêng mình, nhằm mục đích dễ quản lý hơn cho con người. Cũng như Deckard biết được "kí ức bí mật" của Rachael, Gaff chắc hẳn đã biết được "kí ức bí mật" được cấy ghép vào Deckard.

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 4.

Sau khi xem phiên bản mới nhất của "Blade Runner" (1982), khá chắc chắn rằng Deckard là một người máy nhân bản. Thế nhưng, sự ra mắt của "Blade Runner 2049", được xem là phần tiếp theo của phim, lại khiến nhiều khán giả một lần nữa hoài nghi về khẳng định kia.

BLADE RUNNER 2049 - Sự lão hóa

Trong "Blade Runner 2049", nhân vật Deckard (vẫn được thủ vai bởi Harrison Ford) đã có tuổi với nếp nhăn và thân hình không còn săn chắc như xưa. Nếu Deckard là người máy nhân bản, tại sao ông có thể "hoạt động" lâu đến tận 20 năm sau?

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 5.

Nên nhớ rằng, Nexus 6 là mẫu người máy chỉ có 4 năm tuổi thọ. Như vậy không có nghĩa rằng những mẫu người máy khác đều có tuổi thọ tương tự. Chẳng hạn như Rachael trong "Blade Runner" (1982) có tuổi thọ "không xác định". Deckard là một người máy đời sau của Nexus 6, có thể tuổi thọ của ông cũng là không xác định như Rachael.

Replicant có thể sinh con?

Một chi tiết quan trọng trong Blade Runner 2049 là Deckard và Rachael đã có con. Ngay từ đầu chúng ta đã biết Rachael chắc chắn là người máy nhân bản. Vậy vấn đề nằm ở người con Anna (Carla Juri). Liệu đứa bé này là một sinh vật lai giữa con người - người máy nhân bản hay là minh chứng cho bước tiến mới của công nghệ khi 2 người máy nhân bản có thể tự sinh sản?

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 6.

Trong một phân cảnh cao trào của Blade Runner 2049, khi Deckard phải đối mặt với Wallace (Jared Leto) - ông chủ tập đoàn Wallace, cựu Blade Runner đã được hỏi về mối quan hệ của mình và Rachael rằng, "Ông nghĩ hai người chỉ tình cờ gặp nhau thôi sao?". Lại một câu hỏi đầy ẩn ý khiến người xem phải "nhức óc" suy luận.

Giả sử Anna là con lai giữa replicant và con người, tại sao Deckard lại được chọn mà không phải một "con người" nào khác? Tại sao lại chọn một Blade Runner đã gác súng thay vì một người trong tập đoàn Tyrell để dễ kiểm soát? Trong trường hợp này, còn quá nhiều thắc mắc chưa được giải đáp trên màn ảnh. Và nếu không được giải đáp trên màn ảnh, đồng nghĩa với việc giả thuyết này không đúng. Vì vậy, chỉ còn lại một khả năng: Deckard là người máy.

Rachael và Deckard là một mẫu người máy đặc biệt, được thử nghiệm với "công năng" mới: tự sinh sản và tạo ra replicant con. Tức nghĩa, Rachael - Deckard - Anna là một thử nghiệm của tập đoàn Tyrell trong công cuộc tạo ra các replicant "con người hơn cả con người".

Lời giải đáp cho danh tính thật sự của Deckard: Replicant hay con người? - Ảnh 7.

Vậy, đây cũng là một phần lý do gia đình người máy của Deckard luôn lẩn trốn để tránh tai mắt từ tập đoàn Tyrell cũng như Wallace. Trong Blade Runner (1982), nếu để ý kĩ, bạn sẽ thấy người cộng sự Gaff của Deckard luôn theo sát anh. Hắn luôn xuất hiện ngay sau khi anh hoàn thành xong một nhiệm vụ. Phải chăng công việc của Gaff không phải là hỗ trợ Deckard săn replicant mà là giám sát Deckard. Và hành động "tha bổng" cho Deckard cùng Rachael bỏ trốn phải chăng không xuất phát từ bản thân Gaff mà là mệnh lệnh từ tập đoàn Tyrell?

Với những chi tiết trên, có thể tự tin vỗ ngực bảo rằng Deckard chắc chắn 100% là replicant. Thế nhưng, mỗi tác phẩm điện ảnh là một hiện thực khách quan. Ngay cả ý kiến từ những người tham gia tạo thành tác phẩm cũng không thể ảnh hưởng đến chính nó.

Chẳng hạn như đạo diễn "Blade Runner" (1982) Ridley Scott nghĩ rằng Deckard là người máy, trong khi đó, Harrison Ford - diễn viên thủ vai Deckard - lại nghĩ rằng nhân vật của mình là con người thứ thiệt. Chắc hẳn, những ai tin rằng Deckard là con người cũng phải có lập luận của riêng họ. Vì vậy, cuộc tranh cãi này có lẽ khó lòng kết thúc được, dù cho đạo diễn hay diễn viên của bộ phim có lên tiếng như thế nào. Còn bạn, bạn nghĩ danh tính thật sự của Deckard là gì?